Του Σταύρου Χριστοδούλου
«Οι νεκροί βρομούσαν από ’να μίλι μακριά, ήταν ανελέητο το τελευταίο καλοκαίρι» έγραψε ο Λεύκιος Ζαφειρίου. Το θυμήθηκα βλέποντας τις ανατριχιαστικές εικόνες από την Μπούτσα. Άνθρωποι νεκροί με πολιτικά ρούχα. Ένα πτώμα δίπλα από ένα ποδήλατο, ένα άλλο καλυμμένο με μια κουβέρτα, λίγο πιο πέρα άλλο ένα με κερένιο πρόσωπο. Κάτι ανάλογο έγινε κι εδώ εκείνο το «ανελέητο καλοκαίρι». Οι νεκροί βρώμαγαν από ένα μίλι μακριά, γιατί αφέθηκαν άταφοι στα περβόλια του Καραβά και της Λαπήθου. Τέλος Αυγούστου μάζευαν ακόμα τουμπανιασμένα πτώματα, θύματα της αγριότητας ενός εισβολέα που σκότωσε, βίασε, έκαψε και λεηλάτησε εν ονόματι της υπεράσπισης της μειονότητας. Αν μας θυμίζει κάτι, καλώς μας το θυμίζει. Έτσι θα έπρεπε τουλάχιστο, καθώς οι αναλογίες της τότε Τουρκίας με τη σημερινή Ρωσία είναι πολλές.
«Αυτό είναι γενοκτονία, η εξάλειψη ενός ολόκληρου έθνους» δήλωσε ο δημοκρατικά εκλεγμένος ηγέτης της Ουκρανίας. Δεν αρέσει σε κάποιους ο Βολοντίμιρ Ζελένκσι. Αλλά αναρωτιέμαι, από πότε τέτοιου είδους κρίσεις καθορίζουν τη διεθνή νομιμότητα; Το μείζον είναι αυτό που συμβαίνει στην Ουκρανία. Επί του εδάφους. Στη Μαριούπολη, η οποία μοιάζει πλέον με ερειπιώνα. Με μαύρα κουφάρια στη θέση των κτιρίων όπου πριν λίγο καιρό έσφυζαν από ζωή. Δεν έμεινε τίποτε. Μόνο η μυρωδιά του θανάτου και κάποιες κοφτές πληροφορίες που ακούγονται σαν ριπές πολυβόλου: 7,1 εκατομμύρια εκτοπισμένοι, 4,2 εκατομμύρια πρόσφυγες στο εξωτερικό, εγκλήματα πολέμου κατ’ εντολήν του Πούτιν.
Κάποια στιγμή η Ιστορία θα κάνει την αποτίμηση και θα μάθουμε αν πρόκειται για ένα τρελό, ένα εγκληματία ή για ένα μεγαλομανή που ονειρεύεται την αναβίωση της Σοβιετικής Ένωσης με τα χρώματα της Ρωσίας. Έναντι οιουδήποτε τιμήματος και χωρίς να λογαριάζει ηθική, νόμους και δίκαιο. Ένας δικτάτορας που στηρίζεται σε μια κάστα ολιγαρχών. 6.000 νοματαίοι, «ο κύκλος του Πούτιν», σύμφωνα με την επικαιροποιημένη λίστα του Ιδρύματος Αλεξέι Ναβάλνι λυμαίνονται τη χώρα με την ανοχή ενός ευνουχισμένου λαού. Η Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, βραβευμένη με Νόμπελ Λογοτεχνίας, ρωτήθηκε από το Βήμα το 2016: «Είπατε ότι η “κόκκινη αυτοκρατορία” χάθηκε αλλά ότι ο λεγόμενος “κόκκινος άνθρωπος” εξακολουθεί να υπάρχει. Πού φαίνεται αυτό σήμερα;». Κι εκείνη απάντησε, προφητικά δυστυχώς: «Για το ότι έχει επιζήσει ο “κόκκινος άνθρωπος” δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία. Αρκεί να παρακολουθήσετε λίγο ρωσική τηλεόραση ή να πάτε στη ρωσική επαρχία και να μιλήσετε με έναν από τους 99% που στηρίζουν τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Και τότε θα μάθετε πως μας περιστοιχίζουν εχθροί, πως τη Ρωσία πρέπει να τη φοβούνται, πως η Δύση καταρρέει και η Ρωσία είναι ο σωτήρας της, πως η Κριμαία είναι δική μας…».
Αυτά όμως θα τα κρίνει, αργά ή γρήγορα, η Ιστορία. Προς το παρόν καλούμαστε να πάρουμε θέση σε αυτό που συμβαίνει σήμερα. Τώρα. Απέναντί μας, στις οθόνες μας. Με τους νεκρούς στην Μπούτσα να βρωμάνε από ’να μίλι μακριά. Αυτή είναι η μεγάλη εικόνα. Χωρίς βεβαίως να ισχυρίζομαι ότι είναι και η μοναδική εικόνα. Φυσικά και υπάρχει το νεοναζιστικό Τάγμα Αζόφ και όποιος αρνείται τα εγκλήματα που διέπραξε απλώς εθελοτυφλεί. Φυσικά και η Ουκρανία δεν είναι ένα κράτος αγγέλων αλλά χρεώνεται λάθη και δημοκρατικά ελλείμματα που μόνο οι ανιστόρητοι δεν αναγνωρίζουν. Φυσικά, οι Αμερικανοί και το ΝΑΤΟ εξυπηρετούν τη δική τους ατζέντα, αντιμετωπίζοντας χώρες όπως η Κύπρος λες και είναι προτεκτοράτα. Τελευταίο παράδειγμα, το «αίτημά» τους για να δώσουμε τον ρωσικό οπλισμό μας στους Ουκρανούς έναντι ανταλλάγματος. Όλα αυτά ισχύουν, όμως όσο σημαντικά κι αν είναι δεν υπερβαίνουν τη μεγάλη εικόνα: την εισβολή σε μια ανεξάρτητη χώρα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Φρικτά εγκλήματα, χιλιάδες νεκρούς και εκατομμύρια πρόσφυγες, την καταστροφή μιας ολόκληρης χώρας.
Ο Διονύσης Σαββόπουλος το διατύπωσε απλά, αγγίζοντας την ουσία: «Ζητάμε να σταματήσει αυτός ο Αρμαγεδδών. Γιατί, όπως όλοι, αγαπούμε την ειρήνη και τον άνθρωπο. Σαν ενήλικοι που είμαστε και όχι σαν αιώνιοι έφηβοι, -έχει καταντήσει εντελώς μπανάλ αυτό το κλισέ-, σαν ενήλικοι λοιπόν, οφείλουμε κάθε φορά να κατονομάζουμε τον εκάστοτε βομβαρδιστή της ειρήνης, του ανθρώπου, των λαών».