Το νέο κοστούμι του Οδυσσέα

Ενα πρώτο καλό βήμα για ν’ αντιληφθούμε τι ακριβώς σηματοδοτεί η απόφαση του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου είναι να τη διαβάσουμε με ψυχραιμία. Μακριά από γραφικότητες (όπως η παρομοίωση του Οδυσσέα με τον Σωκράτη και τον Χριστό!) και αφορισμούς των social media. Μια ψύχραιμη ανάγνωση, λοιπόν, μας οδηγεί αβίαστα στο συμπέρασμα ότι το δικαστήριο δεν καταδίκασε απλώς αλλά εξάντλησε την αυστηρότητά του για τον γενικό ελεγκτή. Οι οκτώ δικαστές είχαν την επιλογή να τον παύσουν με ένα πιο «μαλακό» σκεπτικό το οποίο θα επεσήμαινε όσα του καταλογίζουν (αμετροέπεια, λαϊκισμό, εμπάθεια) αλλά θα του αναγνώριζε αν μη τι άλλο τη συμβολή του στην αποκάλυψη σκανδάλων διαφθοράς. Αντ’ αυτού το δικαστήριο, αγνοώντας το κοινό περί δικαίου αίσθημα, επέλεξε να μην παύσει απλώς τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη αλλά να τον αποδομήσει διασύροντάς τον.

Δύο είναι οι άμεσες και πιο σημαντικές συνέπειες αυτής της ιστορικής απόφασης: Πρώτον, η ηρωοποίηση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη ελέω Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης. Δεύτερον, η «απελευθέρωσή» του ώστε να αναλάβει ρόλο στην κεντρική πολιτική σκηνή («Από πλευράς μου, ο δικός μου αγώνας για πάταξη της διαφθοράς συνεχίζεται και αν μη τι άλλο, από σήμερα είμαι ελεύθερος να το πράξω» δήλωσε, και ο νοών νοείτω). Αυτό το έργο –«Επιχείρηση Καθαρά Χέρια»– το έχουμε δει να παίζεται με αξιοσημείωτη επιτυχία στο εξωτερικό και η Κύπρος δεν θα αποτελέσει μάλλον εξαίρεση. Οι δημόσιες δηλώσεις άλλωστε εν ενεργεία πολιτικών προσώπων («εμείς οι ανάρμοστοι»), δικαιολογημένα φούντωσαν τις φήμες ότι κυοφορείται Κίνημα Αδιάφθορων το οποίο θα επιχειρήσει να αλιεύσει ψήφους από όλο το φάσμα του κοινοβουλευτικού τόξου.

Δεν είναι της ώρας να αναλύσουμε τις επιπτώσεις στο πολιτικό τοπίο με ορίζοντα το 2026 ή το 2028. Όποιος πάντως πιστεύει ότι το νέο κοστούμι που «φόρεσε» η απόφαση του Ανωτάτου στον Οδυσσέα Μιχαηλίδη (αυτό του εν δυνάμει πολιτικού) είναι αμελητέα εξέλιξη, ή αφελής είναι ή εθελοτυφλεί. Η πολιτική τράπουλα θα ξαναμοιραστεί και μερίδιο δεν θα διεκδικήσουν μόνο απολιτίκ μειράκια τύπου Φειδίας. Ο «ανάρμοστος» θα αποδειχτεί πολύ πιο σκληρός αντίπαλος, φορώντας το κοστούμι του αντισυστημικού ενάντια στο κομματικό κατεστημένο. Ιδού τι δήλωσε, προτού ακόμα κοπάσει ο κουρνιαχτός της ανακοίνωσης της πολυαναμενόμενης απόφασης: «Η επόμενη μέρα με βρίσκει στον αγώνα για πάταξη αυτής της γάγγραινας που λέγεται διαφθορά και η οποία φαίνεται πως έχει παρά πολύ βαθιά πλοκάμια. Τον τρόπο θα τον βρούμε».

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, πάντως, δεν θα πρέπει να αισθάνεται ιδιαίτερα ευτυχής από αυτή την εξέλιξη. Γιατί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ως όφειλε εκ του θεσμικού του ρόλου, δεν κατάφερε να αποτρέψει την καταστροφική σύγκρουση δύο πυλώνων της Δημοκρατίας στο Ανώτατο Δικαστήριο. Το θέμα βεβαίως είναι τι γίνεται από εδώ και πέρα. Η απόφαση δεν καρατομεί μόνο τον Οδυσσέα αλλά αποτελεί και σοβαρό πλήγμα για τον ανεξάρτητο θεσμό της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Ενδυναμώνει δε την καχυποψία της κοινής γνώμης απέναντι στα «κουκουλώματα» των κάθε λογής σκανδάλων σε μια εποχή που ο «λεκές» της διαφθοράς αναγκάζει τον Πρόεδρο να μιλά για «rebranding» της χώρας μας. Θα αναμένουμε με ενδιαφέρον να μάθουμε το όνομα του νέου γενικού ελεγκτή. Περισσότερο, όμως, ενδιαφέρον θα έχει η συνέχεια επί του εδάφους. Ο κίνδυνος να επιστρέψουμε στην εποχή που ο Πρόεδρος παραλάμβανε την έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας μία φορά τον χρόνο (η γνωστή φωτογραφία μπροστά στο τζάκι και μετά απολύτως τίποτα) θα είναι ένα πισωγύρισμα με τραγικές συνέπειες για τη δημοκρατία και τους θεσμούς.

Υ.Γ. Απλές αγνές απορίες: Οι κατά τεκμήριο σημαντικές αποκαλύψεις του Οδυσσέα Μιχαηλίδη για σκάνδαλα διαφθοράς, διαπλοκής και διασπάθισης δημοσίου χρήματος ξεπλένουν τον υπερβάλλοντα ζήλο του (για να το θέσουμε όσο πιο κομψά γίνεται) για λαϊκές δίκες και κατάργηση του τεκμηρίου της αθωότητας; Ξεπλένουν επίσης την αυτοκρατορική νοοτροπία «L’ État, c’ est moi» και την έλλειψη μέτρου στις δημόσιες παρεμβάσεις του; Και τέλος, ξεπλένουν την ανοχή του στις χυδαίες ανώνυμες αναρτήσεις στη σελίδα στήριξής του στα ΜΚΔ όπου κατ’ επανάληψη στοχοποιήθηκαν πολίτες;