Του Σταύρου Χριστοδούλου
Το τοξικό πολιτικό κλίμα ενίοτε μας κάνει πιο ευάλωτους. Κι έτοιμους ν’ ακούσουμε αλήθειες που πληγώνουν, όπως «… στη χώρα που φυτρώσαμε, οικόπεδα κληρώσαμε, στο παρελθόν πληρώσαμε, μεγάλο ποσοστό». Το 1990 κυκλοφόρησε «Ο Έλληνας» του Σταμάτη Κραουνάκη με τη φωνή της Άννας Παναγιωτοπούλου. Το θυμάμαι σαν τώρα, γιατί ήταν πολύ φορτισμένα εκείνα τα χρόνια και το τραγούδι ακούμπησε ευθύβολα τις ψυχές των ανθρώπων. Όμοια κι εδώ, όποτε η επικαιρότητα ξεβράσει κάποιο ξέφτι του ’74, οδηγούμαστε σε αυτού του είδους τη βυθοσκόπηση. Και τότε, αβίαστα σχεδόν, θυμόμαστε τους τόσο επίκαιρους στίχους του «Έλληνα» με την αποκαρδιωτική παραδοχή «… μοιράζουμε τα φύλλα μας, σκασίλα μας, κοιτάχτε την ξεφτίλα μας».
Στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων συνήθως, κόντρα σε ό,τι αξιολογείται ως πρώτης γραμμής επικαιρότητα, ερχόμαστε αντιμέτωποι με πραγματικότητες που δεν μας τιμούν ως κράτος. Ειλικρινά δεν βρίσκω κάτι πιο δόκιμο για ν’ αποδώσει τον τελευταίο τραγέλαφο στην Επιτροπή από το «ξεφτίλα μας» κι ας μπαίνει σε άλλα χωράφια, εκεί όπου συνωστίζεται ο όχλος των social media. Αλλά τι άλλο από «ξεφτίλα μας» μπορεί να είναι το γεγονός ότι κάποιος φωτεινός εγκέφαλος ζητούσε από πολίτη να αποδείξει πως είναι πρόσφυγας, προσκομίζοντας λογαριασμό της ΑΗΚ από την κατεχόμενη οικία του; Να το κάνω όμως πιο λιανά καθώς το θέμα δεν είναι ένας υπάλληλος, ο όποιος υπάλληλος, αλλά το απρόσωπο κράτος, το οποίο φλερτάρει απροκάλυπτα με τη γραφικότητα.
Σύμφωνα με αυτό το ανεκδιήγητο κράτος λοιπόν, ένας άνθρωπος μέσα στη δίνη του πολέμου κι ενώ εγκατέλειπε τρομοκρατημένος το σπίτι του, έπρεπε να σκεφτεί να πάρει μαζί του τον… λογαριασμό του ρεύματος! Την ώρα που έβρεχε ο ουρανός θάνατο, κάποια δημοσιοϋπαλληλικά μυαλά θεώρησαν πως έπρεπε οι κατατρεγμένοι να πάρουν τον δρόμο της προσφυγιάς με τους λογαριασμούς τους. Γι’ αυτό κι εμείς ξεφτίλα μας, επιμένω, καθότι δεν μας απόμεινε άλλος τρόπος αντίστασης απέναντι σε αυτό το ξεδιάντροπο κράτος. Μονάχα η απαρέσκεια και η απαξίωσή μας.
Δεν γίνεται να τα ζούμε αυτά, ούτε καν κατ’ εξαίρεση. Δεν γίνεται να συμβαίνουν αυτά τα απαράδεχτα και να μην παίρνουν πόδι οι αυτουργοί. Οι οποίοι –διαβάζω στο ρεπορτάζ– αναπτύσσουν κι άλλες καινοφανείς θεωρίες. Όπως για παράδειγμα ότι ο πρόσφυγας, για να τεκμαίρεται ότι είναι πρόσφυγας, έπρεπε μετά την εισβολή να διέμενε σε αντίσκηνο ή παράγκα. Αυτοί που στέγασαν τη δυστυχία τους σε ένα επιπλωμένο σπίτι επί παραδείγματι επιβαρύνονται με την υποψία ότι δεν είναι και τόσο πρόσφυγες τελικά. Πώς φτάσαμε στο τελευταίο σκαλοπάτι, να μετριούνται οι λεηλατημένες ζωές με τα μέτρα και τα σταθμά βολεμένων δημοσίων υπαλλήλων; «Γι’ αυτό κι εμείς ξεφτίλα μας…», αφού όταν στερεύει η λογική, μοναδικό αποκούμπι είναι η διαπόμπευση.
Αναρωτιέμαι αλήθεια, τι μπορεί να σκέφτονται για όλα αυτά οι υποψήφιοι που διεκδικούν να αναλάβουν το πηδάλιο του κράτους; Την περασμένη Δευτέρα είχα την ευκαιρία να ακούσω τους τρεις επικρατέστερους, στο πλαίσιο της Digital Agenda, σε μια συζήτηση που αφορούσε στην ψηφιακή Κύπρο του αύριο. Αυτή είναι η πρώτη σκέψη που μου ήρθε στο μυαλό, όταν διάβασα την είδηση για τον λογαριασμό της ΑΗΚ σε σχέση με την προσφυγική ταυτότητα: Πόσο ακραία ανεδαφικό είναι να κάνουμε ψηφιακά όνειρα, όταν επί του εδάφους το κράτος πλειοδοτεί σε έλλειψη ενσυναίσθησης;
Οι υποψήφιοι είναι ωραίο να ξεδιπλώνουν το όραμά τους και απολύτως θεμιτό να προτείνουν θέσεις larger than life. Η πολιτική, άλλωστε, χωρίς έμπνευση θα ήταν μια άνοστη διαδικασία διεκπεραίωσης. Απ’ την άλλη, όμως, ίσως είναι πιο χρήσιμο να ξεκινήσουμε από τα απλά και καθημερινά. Δεν γίνεται να παρακολουθούμε απαθείς την κρατική αναλγησία να συγκρούεται μετωπικά με την πραγματικότητα. Δεν επιτρέπεται, 48 χρόνια μετά από εκείνο το τρομακτικό καλοκαίρι, οι διοικούντες να παραμένουν τόσο τραγικά ανεπαρκείς. Θλιβεροί χαρτογιακάδες, που αδυνατούν να κατανοήσουν την ξεφτίλα τους.
ΥΓ. Στη στήλη της περασμένης Κυριακής κατέταξα τον Ανδρέα Θεμιστοκλέους στους υποστηρικτές του Νίκου Χριστοδουλίδη. Ο βουλευτής μου απέστειλε παλαιότερη δήλωσή του με την οποία το διαψεύδει, οπότε και η σημερινή οφειλόμενη διόρθωση.