Του Σταύρου Χριστοδούλου
«Κάποτε ήταν ένα νησί ολόκληρο, γιε μου. Που ξυπνάγαμε το πρωί κι αν μας έκανε κέφι παίρναμε το αμάξι κι ούτε μισή ώρα αργότερα φτάναμε στην Κερύνεια. Αν πάλι θέλαμε να πάμε ανατολικά οδηγούσαμε ώς το Βαρώσι αλλά και παρακάτω… Διασχίζαμε τον κάμπο της Μεσαορίας και φτάναμε μέχρι τη Γιαλούσα και τον Απόστολο Ανδρέα. Κι έπειτα πάλι πίσω, ανηφορίζαμε το βουνό για να καταλήξουμε στην άλλη άκρη του νησιού, στα περβόλια της Μόρφου κι ακόμα πιο πέρα. Κάποτε ήταν ένα νησί ολόκληρο γιε μου. Ώσπου ένα πρωί τα τανκς κατευθύνθηκαν προς τον λόφο του προεδρικού και μαύρισε ο ουρανός της Λευκωσίας. Μαζί με τις ψυχές μας που μαύρισαν κι αυτές γιατί ξέραμε πως τίποτε πια δεν θα ήταν ίδιο. Οι φασίστες άνοιξαν τον ασκό του Αιόλου. Κι οι άνεμοι μας σήκωσαν και μας πέταξαν σαν άδεια σακιά στα βράχια. Μια βδομάδα αργότερα ήχησαν οι σειρήνες του πολέμου. Και μέχρι να καταλάβουμε πώς έγινε το κακό κόπηκε ο τόπος μας στα δυο και δρόμοι της πόλης οδηγούσαν πια σε αδιέξοδα. Αυτά, γιε μου, έγιναν μισό αιώνα πριν. Κι από τότε, αν μας έμαθε κάτι η ζωή, είναι πως δεν πρέπει να θεωρούμε τη δημοκρατία αυτονόητη».
Μια αφήγηση, που όπως λέμε οι μυθιστοριογράφοι, δεν είναι αληθινή αλλά θα μπορούσε να έχει συμβεί. Ένας παππούς που μιλάει στον εγγονό του. Όπως οι γιαγιάδες και οι παππούδες στο συγκλονιστικό φιλμάκι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο πλαίσιο της επικοινωνιακής στρατηγικής του για τις εκλογές της 9ης Ιουνίου. Με σύνθημα «Αξιοποίησε την ψήφο σου για να μην αποφασίζουν άλλοι για σένα» αυτό το τετράλεπτο φιλμ αναδεικνύει πόσο σημαντική είναι η δημοκρατία. Ηλικιωμένοι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης απευθύνονται στα εγγόνια τους, φυλλομετρώντας σκοτεινές σελίδες της σύγχρονης ιστορίας όπου οι ίδιοι υπήρξαν οι μοιραίοι πρωταγωνιστές.
«Ξέρεις, Ρόμπιν, θα μπορούσα να μην είμαι εδώ, να είχα πεθάνει. Στις 17 του Ιούνη του 1940, όταν άρχισε ο πόλεμος, ήμουν 11 χρόνων και 12, όταν οπλισμένοι στρατιώτες μπήκαν στο σπίτι μας. Βγήκα στον κήπο κρατώντας ένα μπολ με φρούτα και σε λίγο άκουσα πυροβολισμούς. Η μητέρα μου ήταν νεκρή στην πόρτα, προσπαθώντας να με προστατέψει». Τα λόγια της θαρρείς και σπάνε το γυαλί που μας χωρίζει. Όμοια με των άλλων παππούδων και γιαγιάδων από διαφορετικά σημεία της Ευρώπης. Η Άνοιξη της Πράγας, η εξέγερση στην Τιμισοάρα, το τείχος του Βερολίνου… Διαφορετικές όψεις όπου το φως αναμετρήθηκε με το σκοτάδι, η δημοκρατία με τον απολυταρχισμό, ο άνθρωπος με το θηρίο μέσα του. Σε ένα φιλμάκι δεν μπορεί να χωρέσει όλη η ιστορία της Ευρώπης. Αλλά αρκούν εν τέλει τα τέσσερα λεπτά για να θυμηθούμε και τον Φράνκο και τον Στάλιν και τον Μουσολίνι και τη Χούντα και βεβαίως το προδοτικό πραξικόπημα στην Κύπρο.
«Σε τέτοιες στιγμές, εάν θέλουμε πραγματικά να δείξουμε ποιος είναι ο κοινός μας στόχος, να στείλουμε ένα θετικό μήνυμα στην κοινωνία, δυστυχώς τέτοιες τραγικές στιγμές και καταδικάζω –για να το ακούσουν ξανά όπως το λέω συνέχεια, αυτή είναι η θέση μου, και ήταν πάντοτε– το προδοτικό πραξικόπημα, αλλά ας αξιοποιήσουμε αυτές τις μαύρες στιγμές στην ιστορία του τόπου μας για να δούμε πώς προχωρούμε μπροστά ενωμένοι» δήλωσε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας. Αφορμή η κριτική που δέχτηκε η κυβέρνησή του για τη μη αναφορά στο Πραξικόπημα στην εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας για τα 50χρονα της τραγωδίας του 1974. Καλά τα λέει ο Πρόεδρος, πλην όμως δεν είναι αρκετό. Γιατί για να προχωρήσουμε ενωμένοι πρέπει όχι μόνο να έχουμε επίγνωση της προδοσίας αλλά να το λέμε κιόλας. Γιατί η δημοκρατία δεν είναι δεδομένη. Κι αν δεν θέλουμε να επαναληφθεί το ίδιο κακό, πρέπει να μη θολώνουμε τα νερά της ιστορίας. Η Ακροδεξιά επελαύνει σε όλη την Ευρώπη. Στην Κύπρο οι νοσταλγοί του χουντικού πραξικοπήματος διεκδικούν με αξιώσεις μια θέση στην ευρωβουλή. Ξεκάθαρα, Πρόεδρε: οφείλουμε να θυμόμαστε για τη δημοκρατία.
