Στα ένστικτα

Τον περασμένο Ιούλιο, ο Σύνδεσμος Δημοσκόπων εξέφραζε δημοσίως την έκπληξή του για το γεγονός ότι ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ και υποψήφιος για την προεδρία καλούσε τους πολίτες να μην εμπιστεύονται τις δημοσκοπήσεις γιατί «οι δημοσκόποι θέλουν να διαλύσουν τον Δημοκρατικό Συναγερμό».

Αφορμή υπήρξε το ότι οι δημοσκοπήσεις που έβγαιναν τότε, παρουσίαζαν πρώτο με διαφορά τον Νίκο Χριστοδουλίδη και τον Αβέρωφ Νεοφύτου να δυσκολεύεται αρκετά να συσπειρώσει το κόμμα του. Σε αυτό το πλαίσιο εξηγούσε πως και στις περασμένες βουλευτικές εκλογές «όλοι οι δημοσκόποι, όλες οι δημοσκοπήσεις έδειχναν πέντε μέρες πριν από τις εκλογές τον ΔΗΣΥ από 19 ως 20% χωρίς αναγωγή και δεύτερο κόμμα».

Η αλήθεια βεβαίως απείχε πολύ από το δημόσιο ξέσπασμα του συναγερμικού προέδρου, καθώς σε αντίθεση με όσα υποστήριζε, καμία απολύτως δημοσκόπηση που είχε δημοσιοποιηθεί κατά τη διάρκεια του προεκλογικού, δεν είχε δείξει τον ΔΗΣΥ δεύτερο κόμμα. Αντίθετα, ήταν στελέχη του Συναγερμού που διέδιδαν την παραμονή των εκλογών ότι βάσει των δημοσκοπήσεων τους το ΑΚΕΛ παρουσιάζεται πρώτο. Είτε γιατί ο δικός τους δημοσκόπος έπεφτε πολύ έξω, είτε γιατί με ψέματα ήθελαν να χειραγωγήσουν τον κόσμο τους και να τον οδηγήσουν στην κάλπη.

Εκείνη όμως η έκκληση του Αβέρωφ Νεοφύτου ξένιζε και για πολλούς άλλους λόγους. Όχι μόνο για την υποκρισία, αν λάβει κανείς υπόψη πως το μόνο κόμμα που έχει προσλάβει επί μονίμου βάσεως δημοσκόπο είναι ο ΔΗΣΥ, αλλά και για την ουσία. Βλέπετε, τα πολιτικά πρόσωπα ενοχλούνται, όταν πολίτες τους τσουβαλιάζουν και ισοπεδώνουν την πολιτική με το «όλοι είναι το ίδιο» και το «μαυρίστε τους», όμως οι ίδιοι νομιμοποιούνται να αποδομούν και να απαξιώνουν ένα επιστημονικό και διεθνώς αναγνωρισμένο εργαλείο, όταν αυτό παρουσιάζει στοιχεία που δεν τους συμφέρουν.

Οι δημοσκοπήσεις είναι ένα επιστημονικό εργαλείο και με αυτό τον τρόπο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Το τι καταγράφει δεν αποτελεί θέσφατο, δεν αντικαθιστά την κάλπη και σίγουρα δεν θα έπρεπε σε καμία περίπτωση να μετατρέπεται σε μέσο χειραγώγησης της κοινής γνώμης. Βέβαια, για τη διαφύλαξη της αξιοπιστίας των δημοσκοπήσεων πρώτο λόγο έχουν οι ίδιοι οι δημοσκόποι. Όπως απάντησαν αμέσως στην απαξίωση του επαγγέλματός τους από τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, με τον ίδιο τρόπο θα έπρεπε να αντιδρούν, όταν βλέπουν δημοσιεύματα να αναφέρονται γενικά και αόριστα σε δημοσκοπήσεις και νούμερα, χωρίς να παρουσιάζουν ταυτότητα, δείγμα και για λογαριασμό ποιου γίνεται η εν λόγω δημοσκόπηση. Όταν δημοσιεύματα παρουσιάζουν περιβόητες δημοσκοπήσεις χωρίς ταυτότητα, τότε δεν είναι τίποτα άλλο από χειραγώγηση που ευνοεί συγκεκριμένα πολιτικά συμφέροντα. Με τον ίδιο τρόπο θα έπρεπε οι δημοσκόποι να διασφαλίσουν ότι δεν θα υπήρχε σύγκρουση συμφέροντος στο επάγγελμά τους. Δεν μπορεί μια εταιρεία ερευνών δηλαδή να χρηματοδοτείται από συγκεκριμένο επιτελείο και παράλληλα δημοσιεύει δημοσκοπήσεις για λογαριασμό συγκεκριμένων ΜΜΕ.

Κάποιοι λοιπόν θα πρέπει να λογοδοτήσουν την επομένη των εκλογών. Είτε ονομάζονται εταιρείες ερευνών για τις ενδεχόμενες αποκλίσεις τους, είτε εμείς οι δημοσιογράφοι, για το αν αντί να μεταφέρουμε αντικειμενικά τις ειδήσεις παίζαμε παιχνίδια χειραγώγησης, είτε πολιτικά πρόσωπα για τα ένστικτα που ενεργοποίησαν σε όλο αυτό τον μακρύ προεκλογικό.

Δεν γνωρίζω αν οι δημοσκοπήσεις θα διαψευστούν, αν οι δημοσκόποι θα σκίσουν τα πτυχία τους, αλλά ο τρόπος που αντιμετωπίζονται είναι ενδεικτικός ενός προεκλογικού που δεν επικράτησε ο ρεαλισμός, η μετριοπάθεια και κυρίως η ψυχραιμία.

Από τα fake accounts που δημιούργησε ο Νίκος Χριστοδουλίδης, τα οποία απαξίωναν δημοσιογράφους, όταν τολμούσαν να του ασκήσουν κριτική, τη μεταχρονολογημένη διαπίστωση Μαυρογιάννη ότι ο Πρόεδρος του μίλησε για δύο κράτη για να συσπειρώσει το ΑΚΕΛ και τις μικρότητες του Αχιλλέα Δημητριάδη στο debate. Μέχρι βεβαίως και τα ρατσιστικά παραληρήματα που είδαμε από υποψηφίους, διεκδικώντας την ακροδεξιά ψήφο. Του Χρίστου Χρίστου για παράδειγμα, με τον οποίο δεν θα είχε πρόβλημα να συνεργαστεί ο Νίκος Χριστοδουλίδης αλλά και του Αβέρωφ Νεοφύτου που θα έκτιζε φράχτη και δεν θα άλλαζε τον κατώτατο μισθό για να μην «έρθει εδώ η μισή Αφρική».

Η πολιτική απαιτεί συνέπεια, θέσεις αρχών, μεγαλοθυμία αλλά και ψυχραιμία, όταν οι καταστάσεις δεν σε ευνοούν. Και επειδή την τελευταία βδομάδα που απομένει, τα κόμματα θα δώσουν μία μεγάλη μάχη συσπείρωσης, ας έχουν υπόψη τους πως η ενεργοποίηση των χειρότερων ενστίκτων, το να ρίχνουν νερό στον μύλο της οργής, δεν θα έχει καλή κατάληξη. Ούτε για τους ίδιους ούτε και για την κοινωνία για την οποία κατά τα άλλα κόπτονται πως θέλουν να διασώσουν.