Κύριο Άρθρο
Η αύξηση των τιμών σε όλα ανεξαιρέτως τα προϊόντα στοιχειώνει την οικονομία της ευρωζώνης την ίδια στιγμή που εντείνονται οι φωνές για άμεση παρέμβαση της ΕΚΤ προς την κατεύθυνση αύξησης των επιτοκίων. Σε μια άκρως κατατοπιστική και ιδιαιτέρως αιχμηρή συνέντευξη σε γερμανικό ΜΜΕ, η επικεφαλής της τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ παρουσιάζει τη θέση του οργανισμού που εκπροσωπεί, εξηγώντας ότι δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές και ότι και αν ακόμη λαμβανόταν κάποια απόφαση σήμερα, θα απαιτείτο μια περίοδος από 9 μέχρι 18 μήνες για να φανεί η επίδραση αυτής της απόφασης, αν φυσικά υπήρχε κάποια επίδραση.
Παραμένει όμως επίκαιρο το ερώτημα κατά πόσο ο πληθωρισμός σήμερα θα μπορούσε να εκτονωθεί από μια ανοδική προσαρμογή των επιτοκίων, όταν η αύξηση οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στις τιμές της ενέργειας και άλλους παράγοντες που είναι εξωγενείς. Παράγοντες που πλέον επηρεάζονται και από γεωπολιτικές εξελίξεις, καθώς η κρίση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας βρίσκεται σε κορύφωση. Για το τελευταίο είναι σημαντικό να σημειωθεί πως οι αγορές ερμηνεύουν τις παραινέσεις των κυβερνήσεων στους πολίτες τους να εγκαταλείψουν το ουκρανικό έδαφος, ως προειδοποίηση πολέμου προκαλώντας αναταράξεις στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων και της ενέργειας.
Εφόσον λοιπόν οι εξωτερικοί παράγοντες δεν θα μπορέσουν να ελεγχθούν από μια αύξηση των επιτοκίων, προκύπτει η θέση ότι ίσως να είναι προτιμότερο να τηρηθεί στάση αναμονής. Και αυτό επιλέγεται μέχρι στιγμής γιατί υπάρχει περίπτωση το φάρμακο να αποδειχθεί χειρότερο από την ίδια την ασθένεια, προκαλώντας περισσότερα προβλήματα από εκείνα που επιδιώκει να θεραπεύσει. Βασικότερη αρνητική συνέπεια σε μια τέτοια περίπτωση θα ήταν να υπονομευτούν περαιτέρω οι αναπτυξιακές προοπτικές της οικονομίας, καθώς ο δανεισμός - τόσο ο νέος που χρησιμοποιείται για κατανάλωση και επενδύσεις όσο και ο υφιστάμενος που θα πρέπει να εξυπηρετείται - θα γίνει ακριβότερος για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Γιατί σε κάθε στιγμή θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι το πρόβλημα δεν θα επεκταθεί στον τραπεζικό τομέα με τα γνωστά συνεπακόλουθα.
Σχολιάζοντας, όμως, τον οδικό χάρτη για αύξηση των επιτοκίων η κ. Λαγκάρντ σημειώνει ότι υπάρχουν προαπαιτούμενα που περνούν μέσα από τον τερματισμό των προγραμμάτων αγοράς περιουσιακών στοιχείων. Και παρόλη την επιφυλακτικότητα της ΕΚΤ για δραστικές κινήσεις, αυτό που έχει τελεσίδικα αποφασιστεί είναι η διακοπή της στήριξης που εδώ και μια επταετία προσφέρει καύσιμο στην αγορά σταθερού εισοδήματος. Αυτό από μόνο του αποτελεί σημαντική εξέλιξη, αλλά και εστία ανησυχίας καθώς η διακοπή αποφασίζεται σε μια περίοδο εξωγενών πληθωριστικών πιέσεων και γεωπολιτικής αστάθειας δημιουργώντας ένα εκρηκτικό κοκτέιλ.
Πάντως, το κεντρικό μήνυμα που εξάγεται από τις απαντήσεις της Κριστίν Λαγκάρντ είναι η αλλαγή πλεύσης από την ΕΚΤ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Η προσοχή, λοιπόν, θα πρέπει να είναι στραμμένη στον μήνα Μάρτιο οπόταν θα δημοσιευτούν οι προβλέψεις για τον αντίκτυπο του πληθωρισμού στην ανάπτυξη, μια άσκηση που θα προσφέρει αντικειμενικά στοιχεία για στήριξη των επόμενων ενεργειών.
Όποιες και αν είναι οι προσδοκίες από τις παρεμβάσεις της ΕΚΤ στο άμεσο μέλλον, θα πρέπει να αναλύονται μέσα από το πρίσμα της αλλαγής του ρόλου που επεδίωξε και σε μεγάλο βαθμό πέτυχε η τράπεζα υπό την ηγεσία της κ. Λαγκάρντ. Σε αυτόν τον νέο ρόλο, η ΕΚΤ δεν περιορίζεται στην διατήρηση της σταθερότητας των τιμών αλλά παρακολουθεί τις εξελίξεις έχοντας στραμμένο το βλέμμα στη διατήρηση της ανάπτυξης.
