Κύριο Άρθρο
Τα ελλείμματα και η αργή προσαρμογή σε ορισμένες χώρες της Ευρωζώνης καθυστερούν την επαναφορά του πληθωρισμού στο 2% και ως εκ τούτου υπονομεύουν τη χρηματοοικονομική σταθερότητα. Οι οδηγίες τόσο από την Φρανκφούρτη όσο και από τις Βρυξέλλες είναι ξεκάθαρες. Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να εφαρμόσουν προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής με στόχο να καταστήσουν τις οικονομίες τους πιο παραγωγικές και πιο ανταγωνιστικές. Μόνο τότε θα μειωθούν οι τιμές και θα απελευθερωθούν οι αναπτυξιακές προοπτικές της οικονομίας. Επιπλέον, η πλήρης αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η ενοποίηση των κεφαλαιαγορών, η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και η ενδυνάμωση τη κοινής αγοράς είναι προϋποθέσεις για ενίσχυση της καινοτομίας και προσέλκυσης επενδύσεων για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο, όπως παρουσιάστηκε από την Επιτροπή, στοχεύει στην απάλειψη των ελλειμμάτων και στην επαναφορά των δεικτών χρέους σε βιώσιμα επίπεδα.
Όπως εξηγήσαμε πιο πάνω, οι εσωτερικές τιμές παραμένουν αυξημένες μη επιτρέποντας μεγάλες κινήσεις στα επιτόκια. Για καλύτερη αντίληψη της κατάστασης η προσοχή θα πρέπει να στραφεί στο τρίπτυχο μισθοί, κερδοφορία, παραγωγικότητα. Η κατάρρευση της αγοραστικής δύναμης των μισθωτών την τελευταία διετία οδηγεί σε αυξήσεις στους ονομαστικούς μισθούς, κάτι που όμως δεν αναμένεται να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια. Η παραγωγικότητα από την άλλη παραμένει στα χαμηλά χωρίς σημάδια ανάκαμψης. Σύμφωνα με τα στοιχεία, στο πρώτο τρίμηνο του 2024 η παραγωγικότητα ήταν σε ετήσια βάση μειωμένη κατά 0,6% σε σχέση με μείωση της τάξης του 1% στο τέταρτο τρίμηνο του 2023. Οι προσδοκίες περιστρέφονται γύρω από το σενάριο που θέλει την ζήτηση να αυξάνεται το επόμενο διάστημα, γεγονός που θα ξεκολλήσει την παραγωγικότητα από τα αρνητικά επίπεδα και την επάνοδο σε θετικούς ρυθμούς αύξησης. Σε σχέση με την τρίτη παράμετρο που έχει να κάνει με την κερδοφορία, τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου 2024 παραπέμπουν σε αρνητικό μοναδιαίο κέρδος, μαρτυρώντας πως οι πρόσφατες αυξήσεις στους μισθούς έχουν απορροφηθεί από τις επιχειρήσεις και δεν έχουν προστεθεί στις τιμές.
Την προηγούμενη Πέμπτη, τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον της Νομισματικής Επιτροπής δεν επέτρεπαν περαιτέρω κινήσεις στα επιτόκια, αφού η απόφαση για διατήρηση υπήρξε ομόφωνη. Τηρώντας την αρχική δέσμευση, η Νομισματική Επιτροπή κινείται στη λογική ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία χωρίς να παρασυρθούν σε εξαγγελίες για συγκεκριμένη κατεύθυνση των επιτοκίων ή/και συγκεκριμένο αριθμό μειώσεων που θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός του έτους. Συνεπώς, οι αποφάσεις κατά την επόμενη προγραμματισμένη συνάντηση τον προσεχή Σεπτέμβριο δεν μπορούν με κανένα τρόπο να προ-εξοφληθούν από σήμερα. Η Φρανκφούρτη αναμένει πως η ανάκαμψη θα προέλθει μέσα από την αύξηση της κατανάλωσης, η οποία θα προκληθεί από τη βελτίωση των συνθηκών σε σχέση με την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να επιβεβαιωθεί η ταυτόχρονη αύξηση των ονομαστικών μισθών και η υποχώρηση των τιμών. Ένας άλλος τομέας ανάπτυξης -αν και λιγότερο ελκυστικός- έχει να κάνει με την ανάκαμψη που θα μπορούσε να προκληθεί από μια έντονη εξαγωγική δραστηριότητα. Οι γεωπολιτικές εξελίξεις όμως και η αύξηση των δασμών οδηγεί την παγκόσμια οικονομία σε μα πρωτόγνωρη περιχαράκωση που ακυρώνει τη δυναμική των προηγούμενων χρόνων, όπως την γνωρίσαμε κατά την εποχή της παγκοσμιοποίησης.
