Κύριο Άρθρο
Πρώτη η ΕΚΤ και ύστερα η τράπεζα της Αγγλίας μείωσαν τα επιτόκια (0,25%) προσπαθώντας να στείλουν το μήνυμα ότι τελειώνει η περίοδος των ακραίων τιμών. Η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ αν και δεν προχώρησε σε κάποια ενέργεια, προδιάγραψε τις επόμενες κινήσεις προς την κατεύθυνση της μείωσης. Δέχτηκε μάλιστα και αυστηρή κριτική ότι καθυστερεί τις αποφάσεις και θα αναγκαστεί όταν θα έρθει η ώρα να τρέχει πίσω από τις εξελίξεις προχωρώντας σε διπλάσιες μειώσεις (0,5%). Ήδη τα στοιχεία για την ανεργία προβλημάτισαν και ενίσχυσαν την άποψη ότι η μείωση των επιτοκίων επιβάλλεται για να αποφευχθεί η ύφεση. Η προσπάθεια των κεντρικών τραπεζών για συγκράτηση των τιμών ήταν ομολογουμένως επιτυχημένη καταφέρνοντας να συγκρατήσουν τις προσδοκίες στον στόχο. Τις προσδοκίες που σύμφωνα με τους κανονισμούς οριοθετούν το ουδέτερο επίπεδο του πληθωρισμού στο 2%. Δηλαδή στο σημείο που δεν ναρκοθετείται η ανάπτυξη την ίδια ώρα που οι τιμές δεν θεωρούνται φουσκωμένες. Εδώ όμως ακριβώς είναι και το πρόβλημα αφού ο στόχος του 2% δεν μοιάζει να είναι συμβατός με την πραγματικότητα όπου η προσφορά είναι ατελής και η παγκόσμια οικονομία κατακερματισμένη. Προκύπτει συνεπώς το ερώτημα αν έφτασε η ώρα να εγκαταλειφθούν οι παλιοί στόχοι και να τεθούν νέοι. Θα μπορούσε ας πούμε το νέο σημείο ισορροπίας να τοποθετηθεί στο 3% επιτρέποντας μεγαλύτερη ευελιξία στις κεντρικές τράπεζες; Τις κεντρικές τράπεζες που έχοντας παγιδευτεί σε έναν μάλλον ανέφικτο στόχο δεν μπορούν να αξιοποιήσουν την νομισματική πολιτική προς όφελος της ανάπτυξης. Πολλές συζητήσεις γίνονται αυτή την περίοδο κατά πόσο η προσήλωση σε έναν ανέφικτο από κάθε άποψη στόχο, θα αναγκάσει τελικά τις κεντρικές τράπεζες, όταν ο κόμπος θα φτάσει στο χτένι, να μειώσουν τα επιτόκια άτακτα στέλνοντας τα λανθασμένα μηνύματα. Προς το παρόν, οι νομισματικές αρχές εφαρμόζουν συντηρητική πολιτική κάτι που θα ήθελαν να συνεχίσουν για όσο καιρό τα μακροοικονομικά δεδομένα θα το επιτρέπουν. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, σε ανάλογη παγίδα βρίσκεται και ο δημοσιονομικός πυλώνας. Οι κυβερνήσεις προσπαθώντας να πετύχουν πλεονάσματα και να περιορίσουν τον δανεισμό δεν προβαίνουν σε επενδύσεις. Επενδύσεις που για την Ευρώπη είναι μονόδρομος για να βγει η γηραιά ήπειρος από το τέλμα της χαμηλής παραγωγικότητας και της χαμηλής ανάπτυξης. Όλοι βέβαια αντιλαμβάνονται πως η παραβίαση των κανόνων δεν είναι κάτι που οι αγορές θα «εκτιμούσαν» και αυτό από κάθε άποψη είναι κατανοητό. Πως μπορεί όμως να σπάσει ο φαύλος κύκλος; Οι χώρες εκτός από δημοσιονομική πειθαρχία χρειάζονται οικονομική και κοινωνική ευημερία. Σήμερα όμως, η επίτευξη του στόχου φαντάζει δύσκολη αφού οι κανόνες λειτουργούν περιοριστικά. Το επόμενο διάστημα οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την κατάσταση με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα. Ήδη τα πρώτα σημάδια κοινωνικών αναταραχών κάνουν την εμφάνιση τους στο Ηνωμένο Βασίλειο προκαλώντας γενικότερο προβληματισμό και ανησυχία. Η παρούσα στασιμότητα αν δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά θα προκαλέσει ανεπιθύμητες καταστάσεις καθώς και άλλες χώρες θα κινδυνεύσουν να βυθιστούν στην περιχαράκωση και στην εσωστρέφεια. Οι κανόνες υπάρχουν για να τηρούνται αλλά και όταν χρειάζεται να αμφισβητούνται όταν διαπιστωθεί πως συσσωρεύουν περισσότερα προβλήματα από αυτά που δημιουργήθηκαν για να επιλύσουν. Οι νέοι καιροί χρειάζονται νέες προσεγγίσεις. Η Ευρώπη σε κάποιο βαθμό προσπάθησε να ανταποκριθεί στο κάλεσμα των καιρών χαλαρώνοντας το δημοσιονομικό πλαίσιο. Εκ των πραγμάτων όμως φαίνεται πως θα απαιτηθεί περισσότερο θάρρος.
