Κύριο Άρθρο
Στις 12 Σεπτεμβρίου η ΕΚΤ, αφού αξιολόγησε την πορεία του γενικού πληθωρισμού και τη δυναμική του δομικού πληθωρισμού, ανακοίνωσε μείωση του επιτοκίου καταθέσεων κατά 25 μονάδες βάσης στο 3,50% από 3,75%. Παράλληλα, μείωσε την ψαλίδα (άνοιγμα) μεταξύ του επιτοκίου καταθέσεων και του δανειστικού επιτοκίου στο 0,15% από 0,50%, φέρνοντας το επιτόκιο οριακής επανα-χρηματοδότησης στο 3,65% από 4,25%. Στην απόφαση σημαντικό ρόλο έπαιξε πέραν του πληθωρισμού και η κατάσταση στην οικονομία, η οποία παρουσιάζει εδώ και αρκετό καιρό ασθενική ανάπτυξη προβάλλοντας την ανάγκη για χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.
Μέχρι το τέλος του έτους απομένουν δύο συνεδριάσεις της νομισματικής επιτροπής που πραγματοποιούνται στη Φρανκφούρτη και προσφέρονται για νομισματικές αποφάσεις. Η πρώτη είναι αύριο 17 Οκτωβρίου και η δεύτερη στις 12 Δεκεμβρίου. Θεωρητικά, η ΕΚΤ μπορεί να προχωρήσει σε δύο μειώσεις των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης και να φέρει το βασικό επιτόκιο του ευρώ στο 3% μέχρι το τέλος του 2024.
Υπάρχουν όμως και ισχυρές φωνές αντίστασης που καθιστούν δύσκολη την αυριανή συνεδρίαση για επανάληψη της προηγούμενης απόφασης. Σύμφωνα με τους διαφωνούντες, η ετήσια αύξηση των μισθών βρίσκεται στο 5%, ενώ ο πληθωρισμός των υπηρεσιών που είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με το εργατικό κόστος βρίσκεται στο 4%. Επιπλέον, αναφέρεται πως στην οικονομία η ανεργία βρίσκεται στο χαμηλό 6,4% αποδεικνύοντας ότι η δυναμική της αγοράς είναι τέτοια που δεν υπάρχουν περιθώρια μεγάλης βελτίωσης λόγω χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής.
Οι αγορές μέσα από τους μηχανισμούς προεξόφλησης αναμένουν μείωση των επιτοκίων αύριο, η οποία θα συνοδευθεί και από αντίστοιχη προς το τέλος του έτους. Στην αυριανή συνεδρίαση, πάντως, όποια και αν είναι η απόφαση, η προσοχή μεταφέρεται στη διάσκεψη Τύπου όπου η επικεφαλής της ΕΚΤ θα κληθεί να δώσει εξηγήσεις για το σκεπτικό της όποιας απόφασης. Αν βέβαια η απόφαση είναι προς την κατεύθυνση της μείωσης, τότε θα έχει ενδιαφέρον να εξηγηθεί τι άλλαξε μέσα σε ένα μήνα, αφού ο χρόνος δεν θεωρείται αρκετός για να καταγραφούν και να αναλυθούν νέα δεδομένα.
Πολλοί αναλυτές βλέπουν έναν συμβιβασμό που θα επιχειρήσουν τα «γεράκια», στέλνοντας τις όποιες αποφάσεις προς το τέλος του έτους και αφήνοντας περιθώριο για να προκύψουν και να αναλυθούν περισσότερα δεδομένα. Η συζήτηση που ίσως αλλάξει τα δεδομένα και κάμψει τις αντιδράσεις των «γερακιών» είναι η εκτίμηση της ευρωπαϊκής στατιστικής υπηρεσίας ότι ο πληθωρισμός Σεπτεμβρίου βρέθηκε κάτω από το 2% και συγκεκριμένα στο 1,8%. Ο δομικός πληθωρισμός, σύμφωνα με την ίδια εκτίμηση, κινείται στο 2,7% και είναι το χαμηλότερο σημείο της τελευταίας διετίας.
Ο συνδυασμός χαμηλού πληθωρισμού και υποτονικής ανάπτυξής δημιουργούν συνθήκες που ίσως επιτρέψουν την για πρώτη φορά μετά το 2001 μείωση των επιτοκίων σε δυο συνεχόμενες συνεδριάσεις. Από την άλλη, η πίεση στις τιμές του πετρελαίου λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων στη Μέση Ανατολή ίσως αποτελέσουν επαρκή λόγο για να επικρατήσουν επιφυλάξεις και να μετατεθεί στη συνεδρίαση του Δεκέμβρη η απόφαση, που ίσως περιλαμβάνει μείωση 50 μονάδων βάσης. Σε κάθε περίπτωση σημειώνεται ότι 90% των οικονομολόγων που ερωτήθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα αναμένουν μείωση των επιτοκίων αύριο και άρα οποιαδήποτε απόφαση που δεν θα επιβεβαιώνει αυτή την εκτίμηση θα την «νιώσει» η αγορά τόσο των ομολόγων και όσων και των μετοχών.
