Κύριο Άρθρο
Η έκπληξη θα είναι αν δεν γίνει μείωση των επιτοκίων. Οι αγορές προεξοφλούν μείωση 25 μονάδες βάσης στα επιτόκια του ευρώ. Αυτό είναι κάτι που το ξέρουμε. Αυτό που δεν ξέρουμε είναι τι θα ακολουθήσει μετά τον Ιούνιο. Πόση βεβαιότητα υπάρχει ότι θα έχουμε μια ήπια αποκλιμάκωση των επιτοκίων; Τα στοιχεία προς το παρόν δεν δικαιώνουν αυτή την εκτίμηση. Η πτώση του πληθωρισμού γίνεται ολοένα και πιο αργή, ενώ σε αρκετούς τομείς η ακρίβεια έχει ριζώσει προκαλώντας ανισορροπίες. Η περίοδος μετά τον Ιούνιο θα είναι γεμάτη αβεβαιότητες. Υπάρχουν ερωτηματικά ακόμα και για το εάν η μείωση των επιτοκίων δυνατόν να «συναντήσει» τον πληθωρισμό σε ανοδική τροχιά.
Και εδώ είναι που «κτίζονται» οι αμφιβολίες για το κατά πόσο οι φωνές που προβληματίζονται για τη μεσοπρόθεσμη πορεία του πληθωρισμού καταφέρουνε να «σιγήσουν» εκείνες που θα εισηγηθούν μείωση των επιτοκίων. Υπάρχει περίπτωση να αντιστραφεί μια εν πολλοίς αναμενόμενη μείωση των επιτοκίων; Καθόλου δεν θα πρέπει να αποκλειστεί μια τέτοια εξέλιξη, αφού μέσα από την ΕΚΤ δυναμώνουν οι φωνές που λένε ότι θα είναι πρώιμες οι όποιες αποφάσεις ληφθούν τον Ιούνιο. Ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος αυτή τη στιγμή είναι ο εσωτερικός πληθωρισμός και όχι ο εισαγόμενος. Αυτός ο πληθωρισμός θεωρείται επίμονος και δύσκολος να καταπολεμηθεί, αφού πάει και φωλιάζει στη δομή κόστους της οικονομίας μέσω αυξημένων ημερομισθίων και άλλων στρεβλώσεων, όπως είναι για παράδειγμα η αγορά ενέργειας στην Κύπρο.
Η χρονιά αναμένεται δύσκολη. Κυρίως για τις αγορές που «δουλεύουν» τον μηχανισμό προεξόφλησης εξελίξεων στην οικονομία. Το 2024 ξεκίνησε με φόρα, προεξοφλώντας μέχρι και έξι μειώσεις επιτοκίων, προσδοκίες που όμως σύντομα προσγειώθηκαν στις τρεις. Αυτή τη στιγμή τα δεδομένα δεν υποστηρίζουν ούτε καν αυτή την «προσγειωμένη» προσέγγιση, προκαλώντας ανησυχία στους μηχανισμούς των αγορών. Οι πιθανότητες σήμερα είναι μοιρασμένες. Στο πρώτο σενάριο έχουμε συνέχιση της αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού και στο άλλο έχουμε την διακοπή.
Το θετικό σενάριο «προβλέπει» πως η αύξηση των μισθών θα απορροφηθεί από την αύξηση στην παραγωγικότητα και τη βελτιωμένη κερδοφορία των επιχειρήσεων. Σε αντίθετη περίπτωση, η παραγωγικότητα θα παραμείνει καθηλωμένη και οι επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να αυξήσουν τις τιμές. Αυτό θα προκαλέσει ενίσχυση του πληθωρισμού, επηρεάζοντας αρνητικά την κατανάλωση και άρα την ανάπτυξη. Σε ένα τέτοιο σενάριο, η νομισματική Aρχή θα λάβει το μήνυμα πως το ύψος των επιτοκίων είναι στο σωστό. Η απόφαση για το ποιο σενάριο θα επικρατήσει κρέμεται σήμερα από μια λεπτή κλωστή. Η ΕΚΤ καλείται να λάβει δύσκολες αποφάσεις και είναι λογικό να χρειαστεί χρόνο πριν να είναι σε θέση να αποφασίσει τελεσίδικα προς ποια κατεύθυνση θα κινηθεί. Η επίκληση του χρόνου ποτέ δεν «ακούγεται» ευχάριστα στις αγορές. Οι αγορές είναι ανυπόμονες να προεξοφλήσουν εξελίξεις. Το επόμενο διάστημα η αναταραχή δεν θα πρέπει να αποκλειστεί.
Το δεύτερο εξάμηνο θα κρίνει πολλά σε σχέση με τις εξελίξεις γύρω από τον πληθωρισμό. Η έναρξη του εξαμήνου συμπίπτει με μια σημαντική απόφαση από μέρους της ΕΚΤ που έχει να κάνει με την εκκίνηση του κύκλου αποκλιμάκωσης των επιτοκίων. Οι αποφάσεις απαιτούν περίσκεψη και ανάλυση των δεδομένων. Η κατάσταση είναι οριακή και ολοένα και μεγαλώνει η ομάδα εκείνων που εύχονται οι γεωπολιτικές εξελίξεις να παραμείνουν μακροοικονομικά ουδέτερες για όσο χρόνο χρειαστεί, παρόλο που γνωρίζουν πως στο τέλος θα έρθει ο λογαριασμός.
