Κύριο Άρθρο
Η έκθεση Μάριο Ντράγκι αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο το χάσμα παραγωγικότητας που υφίσταται μεταξύ της αμερικανικής και της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ένα χάσμα που διευρύνθηκε την περίοδο που ακολούθησε της πανδημίας, ως απόρροια της αυξημένης συγκριτικά παραγωγικότητας που κατέγραψε η αμερικανική οικονομία. Η οικονομία της Αμερικής πέτυχε στη μετά πανδημία εποχή να παρουσιάσει αξιοζήλευτη ανάπτυξη, κάτι που δεν συνέβη στην περίπτωση της Ευρώπης λόγω του ενεργειακού σοκ που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Προκύπτει συνεπώς σήμερα, η αδήριτη ανάγκη ισχυρής ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας αν θέλει να παραμείνει ανταγωνιστική και να διατηρήσει τη θέση της στο παγκόσμιο στερέωμα.
Η αποκατάσταση των εφοδιαστικών αλυσίδων συνιστά ευκαιρία ανάκαμψης για την Ευρωζώνη, εφόσον στηριχθεί στον χαμηλό πληθωρισμό και στην ταυτόχρονη βελτίωση της κατανάλωσης. Η ανάκαμψη θα πρέπει να συνοδευτεί και από αποκατάσταση των μισθών επαναφέροντας την αγοραστική δύναμη στα προ πανδημίας επίπεδα. Επίσης, καθώς τα δεδομένα στο μέτωπο του πληθωρισμού θα παραμένουν ενθαρρυντικά, θα πρέπει να επιδιωχθεί η απάλειψη όλων των νομισματικών περιορισμών και η επαναφορά των επιτοκίων σε πιο «αναπτυξιακά» επίπεδα.
Η επάνοδος στην ομαλότητα σε σχέση με την αγορά ενέργειας επέτρεψε τον μήνα Οκτώβριο την επαναφορά του πληθωρισμού στο 2%, επίπεδο που αναμένεται πως θα διατηρηθεί για τη μεγαλύτερη διάρκεια του 2025 αλλά και του 2026. Η αύξηση των μισθών σε συνδυασμό με τη μείωση του πληθωρισμού θα επαναφέρει την καταναλωτική συμπεριφορά σε εκείνα τα επίπεδα που θα ενισχύσουν τις προσπάθειες για αύξηση της παραγωγικότητας. Μετά από αρκετά τρίμηνα στασιμότητας, το τρίτο τρίμηνο του 2024 η Ευρωζώνη πέτυχε θετική ανάπτυξη που προσεγγίζει το 1%. Εκείνο όμως που εξακολουθεί να προβληματίζει είναι η χαμηλή εσωτερική ζήτηση και η ανομοιογενής ανάκαμψη μεταξύ των προϊόντων και των υπηρεσιών, με τη δεύτερη κατηγορία να οδηγεί την κούρσα.
Η υφιστάμενη κατάσταση καθυστερεί τη βελτίωση της παραγωγικότητας αφού παρατηρείται ανομοιογενής ανάκαμψη μεταξύ των οικονομικών κλάδων. Το επόμενο διάστημα η προσοχή θα στραφεί στην καταναλωτική συμπεριφορά των νοικοκυριών, στην επίδραση των νομισματικών πολιτικών στην οικονομία και στις δυναμικές που θα αναπτύσσονται στο παγκόσμιο εμπόριο. Σε σχέση με τα νοικοκυριά, τα στοιχεία δείχνουν πως το τελευταίο διάστημα οι ευρωπαίοι αποταμίευσαν περισσότερα και μείωσαν τα δανειακά τους υπόλοιπα. Συμπεριφέρθηκαν δηλαδή όπως επέβαλλαν οι νομισματικές συνθήκες των τελευταίων δύο χρόνων.
Η απότομη αύξηση των επιτοκίων κατά 4,50% σε λιγότερο από 10 μήνες ακολουθήθηκε από περίοδο διατήρησης στα ψηλά πριν ξεκινήσει η αποκλιμάκωση, που αναμένεται πως θα συνεχιστεί χωρίς πισωγυρίσματα. Μια διαδικασία που θα απαιτήσει χρόνο πριν την επανα-τιμολόγηση των δανείων σε επίπεδα που η ζήτηση για επιχειρηματικά δάνεια θα σταματήσει να είναι καθηλωμένη. Οι εξελίξεις στο παγκόσμιο εμπόριο είναι κομβικής σημασίας στην προσπάθεια για ανάκαμψη και αύξηση της παραγωγικότητας. Η προοπτική επιβολής δασμών στα εισαγόμενα προϊόντα από τις ΗΠΑ θα βλάψει την Ευρωζώνη στις εξαγωγές, την εμπιστοσύνη και στις επενδύσεις. Η πολιτική αβεβαιότητα αυξάνει τις ανησυχίες και στρέφει την προσοχή προς τις ελλειμματικές οικονομίες της Ευρωζώνης που θα κληθούν να τονώσουν τις οικονομίες τους χωρίς μεγάλα δημοσιονομικά περιθώρια. Η ανάκαμψη στην Ευρωζώνη είναι απαραίτητη για βελτίωση της παραγωγικότητάς. Όσο πιο γρηγορά αυτό συμβεί τόσο πιο θετικές θα γίνουν οι προοπτικές για ολική επαναφορά της ευρωπαϊκής οικονομίας. Μόνος σταθερός σύμμαχος αυτής της προοπτικής, η συνέχιση και εντατικοποίηση της αποκλιμάκωσης των επιτοκίων.
