Του Γιάννη Ιωάννου
Η εικόνα του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, Στέφανου Κασσελάκη, να κοιτάζει μέσα από μια τρύπα στο τοίχο -πρακτικά μια θυρίδα θέσης μάχης για να περάσεις το τυφέκιο σου- τη νεκρή ζώνη πίσω από το πάρκινγκ του οδοφράγματος στο Λήδρα Πάλλας συνοψίζει την πραγματικότητα των πολιτικών εξ’ Ελλάδος για το Κυπριακό. Δεν είναι ότι ο κ. Κασσελάκης, που προέκυψε στην επικαιρότητα με τόσο αναπάντεχο τρόπο και κυριαρχεί δημοσιογραφικά για την εικόνα της πολιτικής επικοινωνίας του, αποτελεί ξεχωριστή περιπτωσιολογία. Όλοι οι πολιτικοί από την Ελλάδα αναφέρονται, διαχρονικά, στο Κυπριακό. Ελάχιστοι, ίσως και κανένας, της τρέχουσας γενιάς συνειδητοποιούν ωστόσο το Κυπριακό -όχι μόνο ως άλυτο θέμα ή θέσφατο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής- αλλά ως πραγματικότητα. Επί του εδάφους. Ως τοπογραφία, καθημερινότητα ή ψυχολογική πρόσληψη.
Η αμηχανία του κ. Κασσελάκη στις δηλώσεις του μετά την συνάντησή του με τον Πρόεδρο σε συνδυασμό με την μη-εξειδικευμένη του γνώση για το θέμα -όπως και πολλών πολιτικών πρώτης γραμμής στην Ελλάδα- ήταν έκδηλη. Νωρίτερα, ο άνθρωπος προέβη και σε ένα λεκτικό ατόπημα -για το οποίο ωστόσο απολογήθηκε. Και σαν πολιτικός αρχηγός θα μάθει, όπως συμβαίνει συνήθως από τους συμβούλους των πολιτικών, από άτομα δηλαδή που έχουν γνώση και αντίληψη του ιστορικού, διπλωματικού και πολιτικού πλαισίου του Κυπριακού και των διαπραγματεύσεων για την επίλυσή του. Η παρουσία ωστόσο του κ. Κασσελάκη στη Κύπρο είχε, σχεδόν, κάτι «χορογραφικό». Ακριβώς γιατί ο κ. Κασσελάκης -όχι γιατί είναι αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ, με γενναία ορατότητα ως προς τον σεξουαλικό του προσανατολισμό και με ωραία εικόνα και πολιτική επικοινωνία- συνοψίζει τέλεια το πως το Κυπριακό έχει εισέλθει, ανεπιστρεπτί, στην εποχή της μεταπολιτικής, μισό αιώνα σχεδόν από το 1974 και την εισβολή.
Η μεταπολιτική και το Κυπριακό δεν αφορά μόνο τους -εξ’ αποστάσεως- Έλληνες πολιτικούς, ακαδημαϊκούς ή δημόσιους σχολιαστές/αναλυτές. Αφορά, πρώτιστα, το αντίστοιχο προσωπικό στην ίδια τη Κύπρο. Εξάλλου ο τέως Πρόεδρος Αναστασιάδης, που επί προεδρίας του το Κυπριακό κορυφώθηκε για τελευταία φορά, το 2017, υπήρξε ο τελευταίος μιας γενιάς πολιτικών που έζησαν το Κυπριακό σε ιστορικές του διαστάσεις πριν το 1974. Σήμερα, τόσο στη Κύπρο όσο και στην Ελλάδα, οι βασικοί πολιτικοί πρωταγωνιστές (κυβερνήσεις, αξιωματικές αντιπολιτεύσεις, στελέχη και βουλευτές πρώτης γραμμής) είναι άτομα της λεγόμενης «μεταπολεμικής γενιάς». Δεν έχουν αναμνήσεις από τα σχέδια Άτσεσον, το πραξικόπημα και την εισβολή ή το Αμερικανοκαναδοβρετανικό σχέδιο. Γνωρίζουν το Κυπριακό μέσα από την βιβλιογραφία του και τις ακαδημαϊκές σπουδές. Και κυριότερα δεν συνειδητοποιούν ότι το Κυπριακό και η μεταπολιτική -που συχνά κοιτάζει προς την κατεύθυνση της εικόνας και της επικοινωνίας έναντι της ουσίας- μπορεί να καταστεί ένας ιδιαίτερα προβληματικός, ακόμη και στα όρια του επικίνδυνου, συνδυασμός.
Πίσω στον κ. Κασσελάκη, η παρουσία του στη Κύπρο αποκτά αρκετό ενδιαφέρον. Και θα κριθεί σε σχέση με το αν το Κυπριακό θα αποτελέσει, όπως συχνά γίνεται στην ελληνική πολιτική, εργαλείο αντιπολίτευσης σε σχέση με τον ελληνοτουρκικό διάλογο που προωθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη ή -αντιθέτως- εργαλείο μικροπολιτικής στη Κύπρο, όπως συνέβη το 2017 για τις ευθύνες του ναυαγίου στο Κρανς Μοντανά σε σχέση με την εμπλοκή του τότε υπουργού Εξωτερικών του Σύριζα, Νίκου Κοτζιά.
Τέλος ένα σχόλιο για την μεταπολιτική. Ο κ. Κασσελάκης πριν κριθεί, θετικά ή αρνητικά, για το έργο αλλά και για την εικόνα του καλό θα ήτανε, ιδίως στη περίοδο που διανύουμε στη Κύπρο, αυτό να γίνει με την συνειδητοποίηση πως και στη Κύπρο οι πολιτικοί μας δεν… πάνε πίσω σε θέματα εικόνας και επικοινωνίας.
