Της Ελένης Ξένου
Ευτυχώς που υπάρχουν και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις. Αλλιώς τα έργα στον Ακάμα θα προχωρούσαν ακάθεκτα και η καταστροφή της τελευταίας ανέπαφης φυσικής ομορφιάς του τόπου θα ήταν αμετάκλητη. Ο κίνδυνος βέβαια δεν έχει οριστικά αποφευχθεί, αλλά τουλάχιστον το θέμα βγήκε δυναμικά στο φως και άρα δεν είναι τόσο απλό να κάνει ο καθένας του κεφαλιού του. Το εξωφρενικό βέβαια είναι πως για να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι επίμονες καταγγελίες των περιβαλλοντικών οργανώσεων, χρειάστηκε η παρέμβαση του ίδιου του προέδρου της Δημοκρατίας. Προτού παρέμβει ο κ. Χριστοδουλίδης και ζητήσει «πάγωμα» των εργασιών, οι λοιποί εμπλεκόμενοι έβγαζαν τους περιβαλλοντιστές περίπου τρελούς. Κανένας από τους αρμόδιους δεν έβλεπε –ή δεν ήθελε να δει– τις αλλεπάλληλες παραβιάσεις που οι οργανώσεις κατάγγελλαν, όπως τη διαπλατύνση των δρόμων, τη διάνοιξη νέου δρόμου που δεν προβλεπόταν, την ανεξέλεγκτη απόθεση μπαζών σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές, τις εκσκαφές και επιχωματώσεις σε προστατευόμενα τοπία και άλλες πολλές που έβγαζαν μάτι.
Θα μου πείτε πώς να τα δουν, αφού η οικολογική μελέτη καταχωνιάστηκε σε ένα συρτάρι και οι όροι της, που ήταν νομικά δεσμευτικοί, δεν συμπεριλήφθηκαν καν στο κείμενο των προσφορών με αποτέλεσμα ο εργολάβος να τηρεί ένα συμβόλαιο το οποίο επί της ουσίας επέτρεπε όλα εκείνα που η περιβαλλοντική μελέτη απαγόρευε. Εδώ μέχρι και ο ίδιος ο υπουργός Γεωργίας την πάτησε αρχικά, δηλώνοντας πως δεν βλέπει καμία παρέκκλιση. Κι αυτό γιατί οι δεσμευτικοί όροι της περιβαλλοντικής μελέτης όχι μόνο δεν συμπεριλήφθηκαν στο συμβόλαιο, αλλά, όπως διαφάνηκε από τη συζήτηση στη Βουλή, τα τελικά κατασκευαστικά σχέδια του έργου προηγήθηκαν της οικολογικής μελέτης. Με πιο απλά λόγια, κάποιος εκεί στο αρμόδιο τμήμα (βλέπε Τμήμα Δασών) έγραψε στα παλιά του τα παπούτσια την περιβαλλοντική μελέτη και αποφάσισε πως δεν χρειάζεται τους δεσμευτικούς της όρους για τα τελικά σχέδια όπως ούτε και για το κείμενο προσφορών. Σκοπιμότητες; Συμφέροντα; Ποιος είναι ακριβώς ο λόγος αυτής της εξωφρενικής «παράλειψης»; Θα δείξει η διοικητική έρευνα που διέταξε ο υπουργός Γεωργίας θα μου πείτε και θα σας απαντήσω πως μακάρι να συμβεί κάτι τέτοιο, παρότι κι εδώ υπάρχει πρόβλημα. Όπως υπέδειξε ο γενικός ελεγκτής, ο λειτουργός που ανέλαβε την έρευνα είναι αποσπασμένος στο υπουργείο Γεωργίας από το Τμήμα Δασών, πράγμα που σημαίνει ότι καλείται βασικά να διερευνήσει τους πρώην συναδέλφους του. Πόσο αμερόληπτος μπορεί να είναι;
Και γιατί επιλέχθηκε αυτός ο λειτουργός και όχι κάποιος άλλος; Ένα άλλο ερώτημα που επίσης εγείρεται είναι, γιατί το Τμήμα Περιβάλλοντος δεν διόρισε κάποιον να επιβλέπει την εφαρμογή των περιβαλλοντικών όρων που προέβλεπε η μελέτη; Αν υπήρχε επίβλεψη τότε θα αντιλαμβανόταν νωρίς ότι η μελέτη αγνοήθηκε και θα απαιτούσαν να παύσουν οι εργασίες με αποτέλεσμα η ζημιά να ήταν σαφώς λιγότερη από ό,τι τώρα. Πώς είναι δυνατόν να μην υπήρχε αυτή η επίβλεψη; Πώς είναι δυνατόν να μην ήταν προτεραιότητα η πιστή τήρηση των όρων της οικολογικής μελέτης σε μια τόσο ευαίσθητη περιοχή; Πώς είναι δυνατόν να προηγήθηκαν τα τελικά κατασκευαστικά σχέδια της οικολογικής μελέτης; Και πώς γίνεται ακόμα και τώρα, που ο υπουργός διέταξε διοικητική έρευνα και πλήρη επαναξιολόγηση των έργων, ο γενικός ελεγκτής αποδόμησε κάθε παράμετρο της σύμβασης και τα έξι από τα εφτά μέλη της επιτροπής συμφώνησαν πως υπάρχει σοβαρή παράβαση των δεσμευτικών όρων, το Τμήμα Δασών να συνεχίζει το βιολί του επιμένοντας πως όλα ορθώς έγιναν;
Πού οφείλεται αυτό το παράδοξο; Λίγα δράμια νου να διαθέτει κανείς αναγνωρίζει πως εδώ δεν πρόκειται για λάθος ή προχειρότητα και πως μυρίζει σκοπιμότητες και συμφέροντα. Γι’ αυτό και πρέπει να αποδοθούν ευθύνες. Αφού δεν καταφέραμε να σώσουμε κάτι άλλο σ’ αυτόν τον τόπο, ας απαιτήσουμε να σωθεί τουλάχιστον ο Ακάμας και να πληρώσουν τα «λάθη» τους οι κάθε λογής υπεύθυνοι-ανεύθυνοι που μάχονται ελαφρά τη καρδία να τον καταστρέψουν.
