Του Ανδρέα Ανδρέου
Έκλεισε και ο προτελευταίος μήνας της φετινής χρονιάς. Η γενική εικόνα είναι πως υπάρχει μια τάση σταθεροποίησης παρόλο που επιμέρους φαίνεται κάποιες αγορές να ανεβάζουν ρυθμούς ενώ άλλες να κατεβάζουν ή να σταθεροποιούνται. Η γενική εικόνα καθορίζεται περισσότερο από τις Λεμεσό και Λευκωσία οι οποίες από κοινού συναποτελούν σχεδόν τη μισή αγορά. Και η μεν Λεμεσός κατεβάζει ελαφρώς ρυθμούς, ενώ η Λευκωσία συνολικά σταθεροποιείται. Μέχρι τώρα συνολικά επενδύθηκαν περί τα €3,8 δισ. σε ακίνητη περιουσία ενώ πέρσι είχαν επενδυθεί περί τα €3,6 δισ. την ίδια περίοδο. Οι ενδείξεις είναι πως η φετινή χρονιά θα κλείσει κοντά στα ίδια επίπεδα με πέρσι. Ο δε αριθμός των ακινήτων που αλλάζουν χέρια βρίσκεται κοντά στις 18.500 ετησίως για ένα σερί τριών ετών.
Πάμε λοιπόν να δούμε τι μας επιφύλαξε ο προτελευταίος μήνας του τρέχοντος έτους. Τον Νοέμβριο του 2023 σημειώθηκαν συνολικά 1.768 πωλήσεις (μεταβιβάσεις) ακινήτων. Συγκρινόμενες με τον Οκτώβριο του 2023 είναι κατά 30 πωλήσεις αυξημένες (1,7%) , ενώ συγκρινόμενες με τον Νοέμβριο του 2022 είναι αυξημένες κατά 19,1%, αφού πέρσι τον ίδιο μήνα καταγράφηκαν 1.484 πωλήσεις.
Σε επίπεδο πωλητηρίων εγγράφων (μελλοντικές μεταβιβάσεις συναλλαγών που έγιναν), η Παγκύπρια εικόνα για τον Νοέμβριο είναι ανεβασμένη κατά 7% σε σχέση με τον Νοέμβριο πέρσι, αφού κατατέθηκαν συνολικά 1.386 πωλητήρια έγγραφα, σε αντίθεση με 1.293 τον Νοέμβριο πέρσι. Η συνολική εικόνα των έντεκα μηνών του 2023 είναι ανεβασμένη κατά 18% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο σε ό,τι αφορά στα πωλητήρια έγγραφα.
Η συνολική αξία συναλλαγών τον Νοέμβριο φέτος κυμάνθηκε πέριξ των €360,9 εκ. –ποσό που τοποθετεί τον Νοέμβριο στην Πέμπτη μέχρι τώρα θέση της χρονιάς. Αν τον συγκρίνουμε όμως με τον Νοέμβριο του 2022 τότε ο φετινός μήνας υπολείπεται του αντίστοιχου περσινού κατά €22 εκ., αφού τον αντίστοιχο περσινό μήνα αντάλλαξαν χέρια ακίνητα αξίας πέριξ των €382,9 εκ.
Πώς διανέμεται αυτή η συνολική απόδοση του μήνα μεταξύ των επαρχιών;
Η Λευκωσία κατέγραψε 456 πωλήσεις με συνολικό όγκο συναλλαγών πέριξ των €73,2 εκ. Είχε μερίδιο στη συνολική αγορά του Νοεμβρίου 25,8% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 20,3% επί της αξίας συναλλαγών. Καταγράφεται σαν μια μέτρια επίδοση εντός του 2023 για τη Λευκωσία. Τον Νοέμβριο πέρσι είχε καταγράψει 439 συναλλαγές συνολικής αξίας πέριξ των €77,2 εκ. Επιπλέον η Λευκωσία κατέγραψε και 279 πωλητήρια έγγραφα που είναι κατά 15% αυξημένα σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2022. Οι επιδόσεις της Λευκωσίας κατά τον Νοέμβριο εδραιώνουν μια ανάκαμψη της τοπικής αγοράς που είναι εμφανής τους τελευταίους μήνες. Αναμένουμε να δούμε πώς θα κλείσει η αγορά φέτος.
Η Λεμεσός κατέγραψε 492 πωλήσεις με συνολικό όγκο συναλλαγών πέριξ των €131 εκ. Είχε μερίδιο στη συνολική αγορά του Νοεμβρίου 27,8% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 36,3% επί της αξίας συναλλαγών. Τον Νοέμβριο πέρσι είχε καταγράψει 415 συναλλαγές συνολικής αξίας πέριξ των €101,36 εκ. Επιπλέον, η Λεμεσός κατέγραψε και 429 πωλητήρια έγγραφα που είναι κατά 8% μειωμένα σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2022. Παρόλο που η αγορά της Λεμεσού διατηρείται σε ψηλά επίπεδα, συντηρεί τα σημεία κόπωσης που παρατηρούνται εδώ και κάποιο διάστημα.
Η Λάρνακα κατέγραψε 387 πωλήσεις με συνολικό όγκο συναλλαγών πέριξ των €58,8 εκ. Είχε μερίδιο στη συνολική αγορά του Νοεμβρίου 21,9% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 16,3% επί της αξίας συναλλαγών. Τον Νοέμβριο πέρσι είχε καταγράψει 269 συναλλαγές συνολικής αξίας πέριξ των €40,2 εκ. Επιπλέον η Λάρνακα κατέγραψε και 308 πωλητήρια έγγραφα που είναι κατά 57% αυξημένα σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2022. Η Λάρνακα βαίνει ολοταχώς να κηρυχθεί πρωταθλήτρια σχετικών επιδόσεων του έτους.
Η Πάφος κατέγραψε 335 πωλήσεις με συνολικό όγκο συναλλαγών πέριξ των €77,9 εκ. Είχε μερίδιο στη συνολική αγορά του Νοεμβρίου 18,9% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 21,6% επί της αξίας συναλλαγών. Τον Νοέμβριο πέρσι είχε καταγράψει 271 συναλλαγές συνολικής αξίας πέριξ των €89,5 εκ. Επιπλέον η Πάφος κατέγραψε και 297 πωλητήρια έγγραφα που είναι κατά 6% μειωμένα σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2022. Η Πάφος αποτελεί μια σταθερή επενδυτική αγορά ανάμεσα στους ξένους αγοραστές.
Η Αμμόχωστος κατέγραψε 98 πωλήσεις με συνολικό όγκο συναλλαγών πέριξ των €20,1 εκ. Είχε μερίδιο στη συνολική αγορά του Νοεμβρίου 5,5% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 5,6% επί της αξίας συναλλαγών. Τον Νοέμβριο πέρσι είχε καταγράψει 90 συναλλαγές συνολικής αξίας πέριξ των €74,94 εκ. Επιπλέον η Αμμόχωστος κατέγραψε και 73 πωλητήρια έγγραφα, που είναι ακριβώς τα ίδια με πέρσι. Η Αμμόχωστος αν και η μικρότερη σε δύναμη αγοράς, έχει πλέον ανεβάσει ρυθμούς στην έλκυση επενδυτών που επιζητούν πιο ακριβό real estate, αποδεικνύοντας πως άμα έχεις το προϊόν, δημιουργείς και την αγορά.
Ο κ. Ανδρέας Α. Ανδρέου, MRICS, είναι CEO της APS Andreou Property Strategy - Chartered Surveyors
