Του Ανδρέα Ανδρέου
Ποιες είναι οι νέες τάσεις που αναμένεται να παρατηρηθούν στην αγορά ακινήτων εντός του τρέχοντος έτους Οι τάσεις σε μεγάλο βαθμό καθορίζονται από τις επιλογές, τις δυνατότητες και τις προσδοκίες του καθενός. Όπου γέρνει λοιπόν η πλάστιγγα, εκεί διαμορφώνονται και οι τάσεις της αγοράς. Σχεδόν πάντα, καθοριστικός παράγοντας νέων επενδυτικών κινήσεων είναι το καθαρό διαθέσιμο εισόδημα. Όσο αυτό αυξάνεται και υπερκαλύπτει τις καταναλωτικές και άλλες βασικές ανάγκες, τόσο αυξάνεται και η δυνατότητα για μια επενδυτική κίνηση. Πρώτα ενδεχομένως να λαμβάνει τη μορφή της αποταμίευσης και εφόσον κτιστεί ένα σεβαστό κομπόδεμα, τότε μπορεί να μετατραπεί σε ιδία συνεισφορά για την απόκτηση ενός ακινήτου. Η σταθερότητα αυτού του καθαρού διαθέσιμου εισοδήματος αποτελεί μια σωστή και υγιή βάση εξασφάλισης χρηματοδότησης για να μπορέσει να καταστεί εφικτή η απόκτηση ενός ακινήτου.
Σε αυτό το κεφάλαιο ο μέσος όρος δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικός στη χώρα μας. Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται στις πλείστες χώρες το τελευταίο διάστημα και αποτελεί και αυτό σύμπτωμα «long-covid» αφού η ακρίβεια λόγω προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα και αλλού έφθασε σε τέτοια επίπεδα όπου χωρίς την ταυτόχρονη αύξηση των εισοδημάτων, συρρικνώνει τα καθαρά διαθέσιμα εισοδήματα μας. Αυτό δημιουργεί αβεβαιότητα για το μέλλον γεγονός που φιλτράρεται σε πάγωμα επενδυτικών κινήσεων.
Νοείται όμως πως πάντα υπάρχουν και οι εξαιρέσεις, όπως υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη του νομίσματος δείχνει πως υπάρχει σοβαρή διαθέσιμη ρευστότητα που μεταφράζεται σε κάποια δις Ευρώ που κάθονται στις τράπεζες. Οι τελευταίες, δεν δανείζουν όσα έπρεπε να δανείζουν και προσπαθούν να διώξουν αυτό το χρήμα επιβάλλοντας αρνητικά επιτόκια.
Τι επιλογές έχουν οι καταθέτες Δυστυχώς όχι πολλές. Και λέω δυστυχώς, επειδή οι επιλογές είναι θεμιτές και επιβαλλόμενες. Όμως, την τελευταία εικοσαετία κάηκαν τόσοι πολλοί ανάμεσά μας τοποθετούμενοι σε διάφορα επενδυτικά μέσα που η εμπιστοσύνη σε αυτά βρίσκεται κολλημένη στο ναδίρ για πάρα πολύ καιρό και όπως φαίνεται εκεί θα παραμείνει για αρκετό ακόμη.
Τώρα θα μου πείτε, καλά δεν κάηκε κόσμος με τα ακίνητα Η απάντηση είναι πως ναι κάηκε, όμως υπάρχουν κάποιες διαφορές. Το μεγαλύτερο «κάψιμο» έγινε με την ανταλλαγή χρέους και ακινήτων. Παρά τις όποιες αρχικές διαμαρτυρίες, το μέτρο αυτό λειτούργησε ομαλά και μαζικά, επειδή ουσιαστικά οι τράπεζες αγόρασαν ακίνητα με αντίτιμο τη διαγραφή χρεών. Άρα ναι μεν δεν βγήκαν σε πολλούς οι επενδύσεις που έκαναν, αλλά από την άλλη όσοι έκαναν τις ανταλλαγές, ξεχρέωσαν. Και τώρα είμαστε σε μια νέα φάση που χωρίς το βάρος των χρεών αυτά τα άτομα μπορούν να βλέπουν το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία.
Συνεπώς από πλευράς δυνατοτήτων υπάρχουν και οι δύο όψεις του νομίσματος: και αυτή που αποτελείται από άτομα που έχουν μεγάλες δυνατότητες, αλλά και αυτή που αποτελείται από άτομα που έχουν περιορισμένες έως και καθόλου δυνατότητες. Σε αυτό το κομμάτι της εξίσωσης υπερτερούν τα άτομα που έχουν από κάποιες δυνατότητες και πάνω και αυτοί είναι που θα καθορίσουν τις τάσεις εντός του τρέχοντος έτους. Είπαμε πως οι επιλογές είναι εξαιρετικά περιορισμένες και αυτό είναι η αλήθεια. Συνεπώς και αυτό το κομμάτι της εξίσωσης συνηγορεί πως η κατηγορία των ακινήτων θα αποτελέσει την κύρια επενδυτική επιλογή του μέσου επενδυτή στη χώρα μας.
Τι γίνεται με τις προσδοκίες Αυτή η παράμετρος είναι πάντα το μεγάλο ερωτηματικό, επειδή ποτέ δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει. Και εμείς έχουμε πλούσια παρακαταθήκη παραδειγμάτων για να επιδείξουμε.
Και φέτος έχουμε εξελίξεις που τρέχουν όπως την επικείμενη ρύθμιση του ΦΠΑ στα ακίνητα και πότε (χρονικά και εμβαδομετρικά) θα εφαρμόζεται μειωμένος συντελεστής, περιμένουμε να δούμε αν θα υπάρξουν μέτρα αντιστάθμισης, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε τον προεκλογικό για τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές και τι θα μας σούρουν στο μεσοδιάστημα.
Είναι λοιπόν ηλίου φαεινότερο πως οι προσδοκίες που κτίζονται και θα κτιστούν το επόμενο διάστημα θα είναι αρνητικές και θετικές, χωρίς να είναι βέβαιο τι θα υπερισχύσει. Αυτό από μια άποψη είναι και η μαγεία των επενδύσεων, αφού αν ήταν όλα δοσμένα στο πιάτο θα ζούσαμε σε ένα ανιαρό δυαδικό κόσμο.