Του Παναγιώτη Καπαρή
Ζούμε σε εποχές θαυμάτων, έστω και αν οι εξουσίες του τόπου τούτου, πολιτικές, εκκλησιαστικές και όχι μόνο, διατυμπανίζουν την παντοδυναμία τους στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ακόμη και για την εκλογή νέου Αρχιεπισκόπου Κύπρου. Μικρό θαύμα είναι το γεγονός ότι οδηγηθήκαμε στις κάλπες για τις Αρχιεπισκοπικές εκλογές χωρίς έξαλλους φανατισμούς, χωρίς σκληρές συγκρούσεις και χωρίς αλληλο-καταγγελίες για εκκοσμίκευση και σιμωνία, φαινόμενα τα οποία βιώσαμε σε προηγούμενες αναμετρήσεις για τον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο. Εκκοσμίκευση είναι η εισαγωγή κοσμικών αξιών και θεσμών, στη λειτουργία της Εκκλησίας, με απλά λόγια η πίστη μετατρέπεται σε θρησκεία. Σιμωνία είναι η προσφορά οικονομικών ανταλλαγμάτων για χειροτονία ή προαγωγή κληρικών σε εκκλησιαστικά αξιώματα, πρακτική η οποία καταδικάστηκε από την εν Τρούλλω Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο το 692. Όλα αυτά στο φαίνεσθαι. Τώρα, αν εν κρύπτω έγιναν και γίνονται «πράματα και θάματα» τότε ο Θεός ξέρει τον τρόπο, για να φανερώσει τα αφανέρωτα. Η λαϊκή ρήση αναφέρει ότι «η νύκτα βγάλει Επίσκοπο και η αυγή Μητροπολίτη…» και παραπέμπει στα θλιβερά γεγονότα του 1875 στην Ελλάδα, τα «σιμωνιακά», όπως λέχθηκαν, όταν πολιτικοί εξαγόρασαν Δεσποτάδες για την εκλογή Μητροπολιτών. Ωστόσο, τίποτα δεν έμεινε στο σκοτάδι και οι πρωταγωνιστές του «εγκλήματος» βρήκαν παραδειγματική τιμωρία.
Μικρό θαύμα, πρέπει να θεωρηθεί και ο χρόνος εκδημίας του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου του Β΄, αφού εκοιμήθη λίγες βδομάδες πριν από τις προεδρικές εκλογές και λίγες μέρες πριν από την έναρξη του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο ποδόσφαιρο. Αποτέλεσμα ήταν η προεκλογική εκστρατεία για τον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο να μην αφήνει χρόνο σε πιστούς και «άπιστους» να «παλέψουν» για τον δικό τους υποψήφιο, τον δικό τους Επίσκοπο, ο οποίος θα εξυπηρετήσει τις υλικές ή πνευματικές ανάγκες τους. Σε αυτές τις αρχιεπισκοπικές εκλογές, πρωτοφανής ήταν και η εμπλοκή των κανόνων του πολιτικού μάρκετινγκ, κατά την προεκλογική περίοδο. Είδαμε υποψήφιους επισκόπους, να διοργανώνουν προεκλογικές συγκεντρώσεις, με κανόνες διαφημιστικών εκστρατειών, να τρέχουν στις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, ενώ στο παιχνίδι μπήκαν και οι δημοσκοπήσεις. Είδαμε δημοσιογράφους, θεολόγους και αναλυτές, να προσφωνούν Επισκόπους με τα μικρά τους ονόματα ή με το όνομα της Μητρόπολής τους, όπως ακριβώς προσφωνούν τους πολιτικούς. Αλλά το καλύτερο, ένα μικρό θαύμα και αυτό, ήταν η απομυθοποίηση των υποψηφίων από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, όπως απομυθοποιούνται όλοι οι πολιτικοί, οι οποίοι παρουσιάζονται ατημέλητοι, απρόσεκτοι και αγενείς, ενώπιον χιλιάδων ανθρώπων.
Η αυγή θα βγάλει Αρχιεπίσκοπο και στην Κύπρο και σίγουρα, με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος, θα εκλεγεί ο καταλληλότερος, όπως διακηρύττουν και όλοι οι υποψήφιοι για τον Θρόνο του Αποστόλου Βαρνάβα. Ιστορικά η εκλογή προκαθημένου στην Εκκλησία της Κύπρου συνοδευόταν από καυγάδες και συγκρούσεις, εμφυλίους πολέμους, με χαρακτηριστικότερη περίπτωση, το Αρχιεπισκοπικό ζήτημα (1900-1910) μεταξύ δύο Κυρίλλων. Ο Κυριλλάτσος και Κυριλλούι, όπως τους αποκαλούσε ο λαός, λόγω σωματότυπου. Ο Κυριλλάτσος ήταν προασπιστής της αδιάλλακτης γραμμής για την ένωση με την Ελλάδα, ενώ το Κυριλλούδι τασσόταν στο στρατόπεδο των διαλλακτικών, όπως αναφέρουν πολλοί ιστορικοί. Αντιθέτως πολλοί θεολόγοι, αναφέρονται στο βαθμό αγιότητας των δύο Επισκόπων. Λίγα χρόνια αργότερα είχαμε τη σύγκρουση μεταξύ Κερύνειας Μακαρίου και Πάφου Λεοντίου και πάλι με πολιτικό φόντο. Στην περίπτωση εκλογής Μακαρίου του Γ΄, το 1950, υπήρξε μόνο παρασκηνιακή «γκρίνια», κυρίως από τον Μητροπολίτη Κερύνειας Κυπριανό, η οποία λέγεται ότι εκδηλώθηκε το 1973 με τη μεγάλη σύγκρουση, με τις καθαιρέσεις και τους αναθεματισμούς. Γκρίνια υπήρξε και κατά την εκλογή του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Α΄, αφού λέγεται ότι δεν δόθηκε η ευκαιρία για υποβολή και άλλων υποψηφιοτήτων. Γκρίνια υπήρξε και κατά την εκλογή του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β΄, λόγω του μικρού ποσοστού ψήφων, τις οποίες εξασφάλισε από τους πιστούς.
Σε αυτές τις εκλογές, το νέο Καταστατικό της Εκκλησίας της Κύπρου τροποποιήθηκε ήδη δύο φορές πριν εφαρμοστεί για πρώτη φορά, στον τρόπο εκλογής Αρχιεπισκόπου. Ωστόσο, διατηρεί σίγουρα τις βασικές πρόνοιες, για «παραχώρηση θέσης» και στο Άγιο Πνεύμα. Η διαδικασία εκλογής εντός της Ιεράς Συνόδου, ξεκινά με Θεία Λειτουργία και καταλήγει με την τελετή του Μηνύματος, το οποίο και πάλι αποτελεί προσευχή. Η συμμετοχή των πιστών στη διαδικασία της εκλογής του τριπρόσωπου και η «μουρμούρα» ότι άλλο θα ψηφίσει η πλειοψηφία και ενδεχομένως άλλο θα εκλέξει η Ιερά Σύνοδος, με ανθρώπινα κριτήρια, είναι σωστή. Ωστόσο, με εκκλησιαστικά κριτήρια δεν μπορεί να σταθεί, αφού οι πιστοί συμμετέχουν στα δρώμενα, αλλά αναμένουν τον τελικό λόγο, από τον Θεό. Από εκεί και πέραν σίγουρα η αυγή και το Άγιο Πνεύμα, θα εκλέξουν τον νέο Αρχιεπίσκοπο Κύπρου.
