Του Παναγιώτη Καπαρή
Τα καλύτερα «βρώμικα» της Κύπρου είναι σουβλάκια σε απάχικο μαγαζί στο κέντρο της Λευκωσίας. Ο «κοιλαράς» μεταξύ ζιβανίας και σεφταλιάς, άρχισε τα μπινελίκια για την κυβέρνηση και τον Νίκο Χριστοδουλίδη, μεταξύ αυτοκριτικής για τα πάθη του και αγανάκτησης για τον «πελλότοπο» μας. Το παράπονο του ανθρώπου ήταν ότι μειώθηκαν τα εισοδήματά του, ως αυτοεργοδοτούμενου οδηγού, αυξήθηκε η τιμή της πίτας «μιξ» και της ζιβανίας, και το κυριότερο, ότι πρέπει να παραγγέλλει ενισχυμένη πίτα –το νέο εφεύρημα των σουβλιτζήδων– για να απολαύσει αυτά, τα οποία έτρωγε πριν από μερικούς μήνες, σε κανονική πίτα. Άλλος «μεζετζής» του απάχικου, οδηγός και αυτός στο επάγγελμα, άρχισε να βρίζει για τις κάμερες φωτοεπισήμανσης, οι οποίες τον φόρτωσαν με πρόστιμα, αλλά και βαθμούς ποινής. Οι κουβέντες συνεχίστηκαν με πολλά «μπιπ» και αφού απόλαυσαν και οι δύο τον κυπριακό καφέ τους, ως παλιοί καλοί φίλοι, έφυγαν ο καθένας για το σπίτι του. Η οργή των ανθρώπων του λαού δεν απέχει και πολύ από τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων για τη δημοφιλία του προέδρου της Δημοκρατίας. Πέραν των δυσνόητων –πολλές φορές– αριθμών, δείχνουν το απλό μήνυμα ότι κάτι δεν πάει καλά σε αυτό τον τόπο, με την ακρίβεια και τα εξωφρενικά πρόστιμα.
Στην πολιτική υπάρχει το περίφημο «καλάθι της οικοκυράς» το οποίο ανεβάζει στην εξουσία, αλλά και ο ιστορικός κανόνας της αδυναμίας «θρέψης των υπηκόων» ο οποίος κατακρημνίζει αυτοκρατορίες, κράτη, οικογένειες και όλες τις εξουσίες. Η οικονομία κάνει κύκλους, πιο απλά βρίσκεται σε ένα σημείο ενός τεράστιου τροχού, ο οποίος συνεχώς γυρίζει. Όταν βρίσκεται ένα κράτος, μια οικογένεια, στην ανοδική πορεία, όλα κυλούν μέλι γάλα για τους ανθρώπους. Υπάρχει προοπτική, υπάρχει ελπίδα, και το κυριότερο υπάρχει ενθουσιασμός για το αύριο. Όταν βρίσκεται ένα κράτος, ένας νοικοκύρης, στην καθοδική πορεία, τότε αρχίζει η γκρίνια, η αμφισβήτηση και –κυρίως– η οργή. Από την εποχή της Παλαιάς Διαθήκης και του Ιωσήφ του Πάγκαλου, πριν από 3.900 χρόνια, η πορεία είναι η ίδια. Όταν οι ηγέτες και νοικοκύρηδες είναι προνοητικοί, φτιάχνουν αποθήκες για να φυλάξουν πλούτο, την εποχή των «παχιών αγελάδων», ώστε να έχουν να τρώνε, όταν έλθει η εποχή των «ισχνών αγελάδων». Τα ίδια έλεγε και ο σοφός Αίσωπος με την ιστορία του «τζίτζικα και του μέρμηγκα».
Ο «φόβος φέρνει κόλαση» και όλα όσα διαδραματίζονται στη Μέση Ανατολή, στη Γάζα, την Ερυθρά Θάλασσα και την Ουκρανία, αλλά και όλα όσα αποφασίζονται ή δεν αποφασίζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προκαλούν τρόμο, έστω και αν δεν αγγίζουν τους Κύπριους πολίτες, οι οποίοι διαισθάνονται ότι τα δυσκολότερα έρχονται. Ο συναισθηματικός φόβος αντιμετωπίζεται με την αγάπη. Στον χώρο της πολιτικής, ο φόβος αντιμετωπίζεται με κοινωνικά μέτρα στήριξης των ευάλωτων ομάδων και κυρίως με μέτρα τα οποία σμικρύνουν το χάσμα, μεταξύ πλουσίων και πτωχών. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας παρουσιάζοντας, πριν από μερικές μέρες, το έργο για τον πρώτο χρόνο της κυβέρνησής του είπε πάρα πολλά, αλλά χωρίς να αναφερθεί στο κυριότερο, το οποίο έχει να κάνει με το αίσθημα αγωνίας και απογοήτευσης των πολιτών.
Στην Κύπρο, οι πολίτες ξέρουν να σιωπούν, αλλά ξέρουν και να τιμωρούν με διαφορετικό, μυστικό τρόπο, και όλοι οι προηγούμενοι πρόεδροι της Δημοκρατίας το κατάλαβαν λίγο αργά, με χαρακτηριστικότερη τη ρήση του αείμνηστου Δημήτρη Χριστόφια, ότι η εξουσία είναι «καρκίνος και όχι αφροδισιακό». Οι «άτυχοι» πολίτες, οι οποίοι έχασαν και χάνουν τα σπίτια και τις περιούσιες, στα μουλωχτά, λόγω των εξωφρενικών επιτοκίων και των χρεώσεων από τις «πολυ-ευεργετημένες» τράπεζες, ξεσπούν αλλού και –όχι σπάνια– με τραγικά αποτελέσματα. Ο κοσμάκης με την εμπειρία τού 2013, τρέμει τις τράπεζες και θέλει να συνεργαστεί με τη μοναδική κρατική τράπεζα, τον Οργανισμό Χρηματοδοτήσεως Στέγης. Ωστόσο, αυτό είναι αδύνατο, λόγω έλλειψης προσωπικού και τεχνικών δυνατοτήτων του οργανισμού. Και δεν υπάρχει μια διαδικασία για γρήγορη ενίσχυση του οργανισμού, ώστε να υπάρξει και ένα αντίβαρο στα μονοπώλια των τραπεζών. Σε ανάλογη πορεία κινούνται οι τιμές των ακινήτων, τα οποία κατέστησαν απρόσιτα για τη νέα γενιά, η ακρίβεια στα σουπερμάρκετ και στα άλλα καταστήματα, η λεγόμενη πράσινη φορολογία, η οποία είναι εν πολλοίς ακατανόητη, και ένα σωρό άλλα προβλήματα της καθημερινότητας. Πέραν από όλα αυτά, υπάρχει ένα πολύ καλό με τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη, ο οποίος έχει ευαισθησίες και λαμβάνει άμεσες αποφάσεις για άτομα τα οποία υποφέρουν. Καλύτερα θα ήταν να ανταποκρίνονται οι υπουργοί και οι άλλοι θεσμοί με περισσότερη ευαισθησία, αλλά σημασία έχει το αποτέλεσμα.
