Του Παναγιώτη Καπαρή
Το πιο φθηνό πράγμα σε αυτή τη γη είναι το χρήμα και το πιο ακριβό είναι η αληθινή επικοινωνία των ανθρώπων, συνηθίζουν να λένε οι σοφοί του κόσμου τούτου, οι οποίοι ταξίδεψαν στα πέρατα της γης, για να «φάνε τα μούτρα» τους και να ανακαλύψουν ότι η ευτυχία βρίσκεται εντός και δίπλα τους. Τα Χριστούγεννα ήλθαν, τα φθηνά «Jingle Bells» δεν σταματούν να «κράζουν» από τις τηλεοράσεις και τα ραδιόφωνα, με στόχο να επιβάλουν στους ανθρώπους, ότι πρέπει να είναι ευτυχισμένοι, ότι πρέπει να βιώσουν το πνεύμα των γιορτών, ότι πρέπει να φάνε και να πιούνε πολύ, ότι πρέπει να αγοράσουν πολλά και ακριβά δώρα, ότι πρέπει να είναι τάχα καλοί άνθρωποι. Η γέννηση του Χριστού σήμερα, όπως ψάλλει η Εκκλησία, η μυστική βίωση της χαράς της σωτηρίας του ανθρώπου, μετατράπηκε σε απλή ψεύτικη ευχή για «καλές γιορτές», ελέω πολυπολιτισμικότητας. Τα φωταγωγημένα και εν πολλοίς «κιτς» δέντρα, τα λαμπιόνια στους δρόμους και τα πανηγυράκια στις τηλεοράσεις, με πρωταγωνιστές δημάρχους, δημοτικούς συμβούλους και άλλους πολλούς «επώνυμους», αποτελούν το καλύτερο άλλοθι, για να ξεχνούν οι ταγοί τους φτωχούς και τους καταφρονημένους, τους άρρωστους και τους απελπισμένους και όλους όσοι έχουν ανάγκη από ένα καλό λόγο παρηγοριάς, από μια αγκαλιά αγάπης, από ένα άγγιγμα ψυχής. Όλα «πλαστικά» και ψεύτικα, για χάρη του «πνεύματος» των Χριστουγέννων.
Οι πικρές αλήθειες μπορεί να ταράζουν, όταν λέγονται από παπάδες και σοφούς παππούδες. Ωστόσο, όταν επαναλαμβάνονται από μεγαλο-ψυχολόγους, τη μόδα της εποχής μας, τα πράγματα αλλάζουν και αναδεικνύεται το μοναξιασμένο μελαγχολικό πλήθος των Χριστουγέννων. Ο Τζέρολντ Ροζενμπάουμ, καθηγητής ψυχολογίας στο Χάρβαρντ λέει ότι: «οι άνθρωποι προσδοκούν να περάσουν τις πιο υπέροχες γιορτές, όμως η πραγματικότητα τούς απογοητεύει. Ευθύνονται και τα Μέσα Ενημέρωσης. Η ιδανική εικόνα που προβάλλουν, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική ζωή. Μόλις ανάβουν τα πολύχρωμα λαμπάκια, αυτομάτως όλοι σκέπτονται όσα πρέπει να κάνουν, όσα δεν πρόλαβαν πέρυσι, όσα θα ήθελαν, πόσο ωραία περνούσαν μικροί... Το άγχος στα ύψη. Ακόμη κι αν νιώθουν χάλια, πρέπει να δείχνουν χαρούμενοι». Σε αυτή την «τρέλα» εισέρχεται και το «shopping therapy» η καταναλωτική μανία, η οποία είναι οτιδήποτε άλλο από θεραπεία της ψυχής. Στατιστικές μελέτες αναφέρουν ότι κατά τη διάρκεια των εορτών, αυξάνονται τα ψυχολογικά προβλήματα και η μοναξιά των ανθρώπων. Εξάλλου, η μοναξιά είναι χειρότερη μαζί με τους πολλούς, παρά χωρίς κανένα άλλο.
Το μοναξιασμένο πλήθος «κράζει» και στην Κύπρο. Αναζητάει ένα χέρι για να αγγίξει και ένα αφτί για να ακούσει τον πόνο του. Τρέχει όπως τον Θανάση Βέγγο, από ρεβεγιόν σε πάρτι και τα τανάπαλι. Στα μπαράκια και τα νυκτερινά κέντρα, η δυνατή μουσική και τα εκτυφλωτικά φώτα δεν σε αφήνουν να μιλήσεις και να συναντήσεις τον άλλο, τον διπλανό σου, τον αγαπημένο σου. Έπρεπε να ασπρίσουν τα λιγοστά μαλλιά του αείμνηστου Βέγγου, για να πει: «έπρεπε να γεράσω αγόρι μου, για να μάθω τι είναι «ευτυχία»! Τελικά ευτυχία είναι ένα ζευγάρι χέρια, δύο χέρια σφιχτά δεμένα. Αυτά που θα σε αγκαλιάσουν, θα σε κρατήσουν, θα σε κοιμήσουν, θα σε περιποιηθούν, θα σου μαγειρέψουν, θα σε χαϊδέψουν και στο τέλος θα σου κλείσουν τα μάτια. Τα πολλά χέρια απλά σε κατσιάζουν. Είναι απλά, χάσιμο χρόνου. Θα το δεις κι εσύ όσο μεγαλώνεις».
Ο Θεός είναι μεγάλος και στο διάβα του χρόνου, ανάμεσα στους «Κύκλωπες και τους Λαιστρυγόνες» της ζωής, εμφανίζεται το θαύμα, εκεί που δεν το περιμένεις. Αρκεί ο άνθρωπος να πει με την ψυχή του: «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη...» και τότε το θαύμα φανερώνεται. Ο Χριστός γεννιέται και στις ψυχές όλων των ανθρώπων, οι οποίοι δεν κρατούν την ομπρέλα του εγωισμού, αλλά ακολουθούν τον δρόμο της ευτυχισμένης ταπείνωσης, τον δρόμο της ευλογημένης χαράς.
Το αντίδοτο στον πόνο και τη μοναξιά, στον φόβο και την αγωνία, είναι σίγουρα η αγάπη. «Ουαί σ’ αυτούς που δεν ηγάπησαν πολύ, γιατί δεν θα τους αφεθούν οι αμαρτίες. Ουαί σ’ αυτούς που δεν ηγαπήθησαν υφ’ ουδενός πολύ, γιατί δεν αφέθηκαν ποτέ να είναι όμορφοι...». Το παραδοσιακό κάλαντο της Θράκης λέει πολλά: «Εδώ ήρθαμε να παινέσουμε, χαρείτε κι ας χαρούμε, προτού μας εύρει ο θάνατος κι ύστερα λυπηθούμε…». Και ο μέγας υμνογράφος Ρωμανός ο Μελωδός τα λέει όλα: «Η παρθένος σήμερον, τον υπερούσιον τίκτει, και η γη το σπήλαιον, τω απροσίτω προσάγει. Άγγελοι μετά ποιμένων, δοξολογούσι, Μάγοι δε μετά αστέρος οδοιπορούσιν δι’ ημάς γαρ εγεννήθη παιδίον νέον, ο προ αιώνων Θεός».