Της Μαρίνας Οικονομίδου
Τον περασμένο Μάρτιο, ένα δημοσίευμα των Financial Times αποκάλυπτε την κίνηση τριών μετόχων της PWC Κύπρου να αποχωρήσουν από τον ελεγκτικό οίκο και να δημιουργήσουν την εταιρεία Kiteserve. Αιτία της αποχώρησης υπήρξε η πολιτική της εταιρείας να αποτινάξει από πάνω της πλήρως την όποια υπόνοια ρωσικής εξάρτησης ως απόρροια της ρωσικής εισβολής και της επιβολής των κυρώσεων. Η νέα εταιρεία όμως που δημιουργείτο, θα διατηρούσε τους πελάτες που σχετίζονταν με τη Ρωσία, και όπως εξηγούσε ένας εκ των ιδρυτών στο δημοσίευμα, θα παρείχε μεταξύ άλλων υπηρεσίες σε οντότητες που πλήττονται από κυρώσεις της Ε.Ε., όταν αυτό επιτρέπεται βάσει εξαίρεσης.
Το δημοσίευμα ήταν αρκετό για να εντείνει την καχυποψία για το κατά πόσο αυτή η νέα εταιρεία αποτελεί έναν δούρειο ίππο ενός από τους Big Four. Σε αυτό το πλαίσιο, ενισχύθηκαν οι έλεγχοι με το Κέντρο να ξεσκονίζει μέχρι και τον Μάρτιο την PWC Κύπρου. Από τον εξονυχιστικό έλεγχο δεν προέκυψε βεβαίως κανένα ζήτημα παρατυπίας από πλευράς της εταιρείας. Ήταν, λοιπόν, όλος αυτός ο αναβρασμός αναγκαίος, ήταν αποτέλεσμα του όποιος καεί με τον χυλό φυσά και το γιαούρτι ή όπως θα άφηνε προσφάτως να υπονοηθεί ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συνδέσμου Χρίστος Κληρίδης μία υποκριτική πολιτική, καθώς «τα δισεκατομμύρια των Ρώσων ολιγαρχών δεν είναι η Κύπρος που τα έχει μασήσει αλλά χώρες όπως η Αγγλία και η Γερμανία»;
Η αναφορά για το ποιος μασά τα δισεκατομμύρια των Ρώσων ήταν αναπόφευκτα ένα σκληρό déjà vu όσων προηγήθηκαν με το ταραχώδες Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα. Τότε που πάλι πάροχοι τέτοιων υπηρεσιών δήλωναν προσβεβλημένοι, στοχοποιημένοι, και προειδοποιούσαν για τις οικονομικές προεκτάσεις που θα έχει όλο αυτό για την οικονομία μας. Και η Πολιτεία υπέκυπτε. Είτε γιατί ένιωθε αδύναμη μπροστά στην επιρροή τους, είτε, σύμφωνα με τους καχύποπτους, επειδή μέρος του πολιτικού συστήματος επωφελείτο από αυτό. Αξέχαστη η δήλωση του Νίκου Αναστασιάδη από το βήμα του Ευρωκοινοβουλίου ότι «δεν είναι στη δική μου χώρα που ολιγάρχες τρίτων χωρών είναι ιδιοκτήτες ποδοσφαιρικών ομάδων, ούτε είναι στη δική μου χώρα που μεγάλες πλατείες και κτίρια ανήκουν σε ολιγάρχες». Μπροστά, λοιπόν, στον εκβιασμό των παρόχων η κυβέρνηση χαλάρωσε, αντί να ενισχύσει τα κριτήρια για το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα. Την ίδια περίοδο δηλαδή που φιγούραρε το όνομα του καταζητούμενου Τζο Λο, ανάμεσα στα πολλά που έλαβαν κυπριακή υπηκοότητα, η κυβέρνηση αποφάσιζε να διευκολύνει την πολιτογράφηση κάποιων ατόμων με ποινικό ιστορικό, τροποποιώντας αποφάσεις που είχε λάβει νωρίτερα. Και δυστυχώς το ψήφιζε η ίδια η Βουλή.
Τα μέτρα λοιπόν λήφθηκαν μόνο όταν γίναμε διεθνώς περίγελος με τις αποκαλύψεις του Al Jazeera. Τα μέτρα λήφθηκαν αφότου πλήξαμε καίρια το όνομα και την εικόνα της χώρας.
Η πρόσφατη περίπτωση της λίστας κυρώσεων των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν αρκετή για να σταλούν μηνύματα, ότι η νοοτροπία της αρπαχτής δύσκολα φεύγει από το DNA μας. Δεν γνωρίζω ποιοι εξεπλάγησαν από τη συμπερίληψη του γνωστού δικηγόρου Χρύση Βασιλειάδη και των υπολοίπων. Ούτε πόσοι κινητοποιήθηκαν, όταν έμαθαν ότι ο Δημήτρης Ιωαννίδης, ιδιοκτήτης της εταιρείας Meritservus, ήταν κάποτε μέρος της Deloitte και που, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα Guardian-OCCRP-Documento, συνεργαζόταν κρυφά με την κυπριακή εταιρεία-κέλυφος του Μαλοφέγεφ για περίπου τρία χρόνια ακόμη, προτού τερματίσουν τη μεταξύ τους συνεργασία.
Γνωρίζω, όμως, ότι όλοι οι πάροχοι υπηρεσιών δεν είναι το ίδιο. Υπάρχουν αυτοί που σέβονται το επάγγελμά τους, που δουλεύουν σκληρά και νόμιμα. Αυτοί έπρεπε να ήταν οι πρώτοι που ζητούν σκληρά μέτρα και συμμόρφωση όσων πουλούν πατρίδα για να πλουτίζουν. Αν δεν το έκαναν για τη διάσωση του ονόματος της χώρας τους, που διασύρεται τα τελευταία χρόνια από συναδέλφους τους, ας το έκαναν για τη διάσωση του δικού τους επαγγέλματος. Όχι να κουνούν με θράσος το δάκτυλο, να μιλούν για «υπέρ το δέον συμμόρφωση», «τάση να είμαστε βασιλικότεροι του βασιλέως», να προειδοποιούν ότι μόνοι μας θα βγάλουμε τα μάτια μας και στην ουσία να τους καλύπτουν.
Η κυβέρνηση οφείλει να λάβει μέτρα για να αποφευχθούν οι παράπλευρες απώλειες, όμως την ίδια στιγμή οφείλει να λάβει και δυναμικά μέτρα. Αν σκέφτεται την υγιή οικονομική ανάπτυξη του τόπου, οφείλει να γνωρίζει πως η κακή φήμη της χώρας απομακρύνει νέους καθαρούς επενδυτές και εμποδίζει μακροπρόθεσμα την ανάπτυξη της οικονομίας. Μιας οικονομίας που δεν την σώζουν οι αρπαχτές συγκεκριμένων επαγγελματιών που έχουν το θράσος να φωνάζουν ενώ έκαναν πλιάτσικο εις βάρος του ίδιου τους του τόπου.
