Του Απόστολου Κουρουπάκη
Του Αγίου Βαλεντίνου ημέρα, η 14η Φεβρουαρίου, και ο έρωτας, που είναι ανίκητος στη μάχη («Αντιγόνη», Σοφοκλής) όλα τα μπορεί μα και ποια πάθη από τον έρωτα, ποιες πίκρες δεν επήραμε και κιανενός δεν εδείχναμε τα πάθη μας ποτέ μας. («Ερωφίλη», Γ. Χορτάτζης)... και έχουμε και τις Ρίμες της Αγάπης, μία ανώνυμη κυπριακή συλλογή του 16ου αιώνα.
Ένα και μόνο χειρόγραφο τις σώζει! Γιατί και στα χαρτιά είναι καμιά φορά σπάνιος ο έρωτας. Ο Κώδικας IX 32, που βρίσκεται στη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας, είναι ακέφαλος, έτσι δεν μας σώζεται ο συγγραφέας, ούτε πότε γράφτηκαν ακριβώς τα ποιήματα αυτά. Μυστήριο οι Ρίμες της Αγάπης, όπως ο ίδιος ο έρωτας...
Η συλλογή αποτελείται από 156 ποιήματα/ τραγούδια, γραμμένα στην κυπριακή διάλεκτο. Η θεματική των ποιημάτων δεν είναι μόνο ερωτική, υπάρχουν στη συλλογή και ποιήματα ποιητικής, αυτοβιογραφικά, ηθικά ή διδακτικά, όμως τα περισσότερα υμνούν τον έρωτα. Τριάντα τρία από τα 156 ποιήματα έχουν, μέχρι στιγμής, αναγνωριστεί ως μεταφράσεις και ελεύθερες διασκευές ή παραφράσεις ποιημάτων του Ιταλού συγγραφέα Φραγκίσκου Πετράρχη (Francesco Petrarca) του 14ου αιώνα και όσων των μιμήθηκαν ή εμπνεύστηκαν από αυτόν, τον 16ο αιώνα.
Και έχουμε στις Ρίμες της Αγάπης την προτροπή...
«Ότις του πόθου δεν ειν’ πειρασμένος
τα δολερά του πάθη δεν γνωρίζει·
ότις ’πο κείνον δεν είναι καμένος
κι ακόμη στην καρδιάν να τον φλογίζη
ότις γι’ αγάπην δεν εν πληγωμένος
εις την καρδιάν κι ακόμη μαρτυρίζει,
τούτα τα λλίγα φύλλα μην τανύση
γιατί ξεύρω δεν θέλει τ’ αγνωρίσει».
Φυσικά, κι ο Βασίλης Μιχαηλίδης δεν έγραψε στην «Ανεράδα», και «Ευτύς το πας μου έχασα / τον κόσμον ελησμόνησα / τζ’ έμεινα χάσκοντα βριχτός. / Είπεν μου: “έλα κλούθα μου” / Τζιαι που καρκιάς επόνησα τζ’ εκλούθησά της ο χαντός» ώσπου στο τέλος έμεινε ξηστηκός!
Βέβαια, χρονικά κοντά μας, ο Μιχάλης Πασιαρδής (†2021) πόσο δεν ύμνησε τον έρωτα, με τα τετράστιχά του, με τη γλώσσα την κελαριστή των προγόνων του...;
Και μοιάζουν όλοι οι παραπάνω φόρο τιμής να αποτίνουν στην Κύπριδα!
«Μούσα, πες µου τα έργα της πολύχρυσης Αφροδίτης από την Κύπρο, η οποία δεν ξυπνάει µόνο στους θεούς το γλυκό πόθο αλλά δαµάζει και τα γένη των θνητών ανθρώπων, και τα πουλιά που πετούν ψηλά και όλα τα αναρίθµητα θηρία».
Υμνείτε τον έρωτα, για τη ζωή, την ελευθερία, την ομορφιά, τον άνθρωπο, το σώμα, την αδυναμία, παντάπασι, διότι άνευ έρωτος, το μέλλον κρυφό, και δεν του πρέπουν του Ανθρώπου τούτου μήτε Ανεράδες, μήτε Σειρήνες, μα Έρωτες επίγειοι.
