Του Απόστολου Κουρουπάκη
Μπήκε και ο νέος χρόνος και αναρωτιέμαι τι ακριβώς θα φέρει στα πολιτιστικά πράγματα της χώρας. Σίγουρα, και θα στοιχημάτιζα γι’ αυτό, γκρίνια, παράπονα για την έλλειψη χρηματοδότησης του ελεύθερου κυπριακού θεάτρου, πολλές και θερμές συζητήσεις για το καθεστώς του καλλιτέχνη, κάμποσα σχετικά με τα κρατικά βραβεία λογοτεχνίας και άλλα παρόμοια. Μαθημένα πια τα βουνά απ’ τα χιόνια. Μία νέα συζήτηση που θα ανοιχτεί, που για να είμαι ειλικρινής δεν ξέρω πώς θα εξελιχθεί είναι το θέμα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2030. Ποια από τις πέντε πόλεις που διεκδικούν το χρίσμα θα λάβει τον τίτλο; Και όποια και αν είναι αυτή θα της είναι αρκετά τα χρήματα;
Βέβαια η πόλη που θα επιλεγεί θα χορηγηθεί με 6,5 εκατομμύρια ευρώ. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υφυπουργείου Πολιτισμού «το ποσό αυτό θα αφορά σε λειτουργικές δαπάνες και θα καλύπτει μέχρι και το 60% του συνολικού προϋπολογισμού της πόλης σε σχέση με τις δαπάνες αυτές. Στις λειτουργικές δαπάνες περιλαμβάνονται οι διοργανώσεις καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, οι δραστηριότητες προβολής και προώθησης και δαπάνες σχετικές με το διοικητικό κόστος της διοργάνωσης». Μάλιστα, είναι πολλά τα λεφτά. Στην Πάφο για το 2017 είχαν δοθεί 5 εκατ. ευρώ. Τι έμεινε στην Πάφο, μετά από αυτά τα εκατομμύρια; Διότι συμφωνούμε πως οι εκδηλώσεις έγιναν, προβλήθηκαν και οι άνθρωποι που δούλεψαν σε αυτές πληρώθηκαν. Το κόστος τότε είχε κατέβει από τα 22 εκατ. στα 8 εξαιτίας των δυσμενών οικονομικών συνθηκών που επικρατούσαν στη χώρα, μετά το 2013. Από τα 8 εκατομμύρια τα 5 δόθηκαν από το κράτος. Υπολογίζω λοιπόν πως τσίμα-τσίμα τα έβγαλαν τότε και γι’ αυτό ίσως να μην έμεινε και τίποτε ως κληρονομιά για να βγει η πόλη από την πολιτιστική απομόνωση. Διότι, αφότου πέρασε το Πάφος 2017, δεν νομίζω να υπάρχει η εντύπωση πως στην πόλη και την επαρχία Πάφου υπάρχει πολιτιστική κίνηση, που να πυροδοτήθηκε από την ομολογουμένως επιτυχημένη διοργάνωση.
Δεν ξέρω αν τα 6,5 εκατομμύρια είναι αρκετά, ιδίως για τις πόλεις που έχουν μεγαλεπήβολα σχέδια, και αυξημένες ανάγκες να εξυπηρετήσουν, όπως η Λευκωσία, η οποία θα πρέπει να χρηματοδοτήσει και το Διεθνές Φεστιβάλ της, για παράδειγμα ή η Λάρνακα που βρίσκεται σε διαδικασία ανακατασκευής του Θεάτρου Σκάλα. Ελπίζω πως οι συσταθέντες οργανισμοί θα έχουν κάνει τα κουμάντα τους, και θα έχουν προνοήσει για την εξεύρεση επιπλέον πόρων, ώστε να δώσουν στις κοινότητες, εκτός από όραμα και χώρους στους οποίους θα μπορούν οι επόμενοι να δημιουργήσουν.
Ευχής έργον λοιπόν είναι όποια από τις πόλεις λάβει το χρίσμα, να μπορέσει να δημιουργήσει συνθήκες που θα επιτρέψουν στους ανθρώπους της να χτίσουν γερά πολιτιστικά θεμέλια, ώστε όχι μόνο να φτάσουν πολιτιστικά ενεργοί στο 2030, αλλά και οι πόλεις, κυρίως η Αγία Νάπα, ο Ύψωνας (Κούριον) και η Λάρνακα να βγουν από τον απομονωτισμό στον οποίον ζουν. Γιατί καλές είναι οι εκδηλώσεις που έχουν διοργανωθεί ή που θα γίνουν, αλλά σημαντικότερο είναι να δημιουργηθούν και οι βάσεις για κάτι μόνιμο και σταθερό. Είναι σημαντικό να δημιουργηθούν λειτουργικοί χώροι, χώροι που θα λειτουργήσουν ως κυψέλες δημιουργικότητας Σαφώς και κανείς δεν περιμένει να γίνουν όλες πολιτιστική Μέκκα του τόπου, αλλά τουλάχιστον να μπορούν να στηρίξουν παράπλευρα προγράμματα, όπως το Εκτός Έδρας του ΘΟΚ, τις εκδηλώσεις του Προγράμματος Πολιτισμός. Και φυσικά όλα αυτά ισχύουν και για την πόλη που θα λάβει το χρίσμα και για εκείνες που δεν θα το λάβουν. Και φυσικά η ευθύνη για τις πέντε πόλεις είναι διαρκής, και δεν σταματάει την ημέρα που θα επιλεγεί η μία. Ο τόπος μας έχει ανάγκη από πολιτιστικό όραμα και είναι μια καλή ευκαιρία οι πέντε οργανισμοί να το δώσουν, κατά το μέτρο των δυνατοτήτων τους, και μετά την ανακήρυξη της νικήτριας πόλης, και μετά το 2030.
