Ανάπτυξη, ρίξ’ το

Θυμόμαστε νομίζω όλοι και όλες πόσο πολύ είχε συνταραχτεί η κοινωνία για την παρ’ ολίγον κατεδάφιση των τεσσάρων διατηρητέων της οδού Ισοκράτους στη Λευκωσία το 2021. Η Αρχιεπισκοπή Κύπρου και ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄ είχαν μπει στο στόχαστρο για την αναλγησία τους να ρίξουν τα κτήρια. Σύντομα, η Αρχιεπισκοπή ανέλαβε την υποχρέωση να αναστηλώσει τα τέσσερα οικήματα και να τα παραδώσει στην προτεραία κατάστασή τους. Μάλιστα, εντός ολίγου, όπως μαθαίνει η στήλη, θα παραδοθούν.

Είχαν γραφτεί πολλά εκείνες τις μέρες, και από τα κόμματα είχαν εκδοθεί ανακοινώσεις, γενικώς δεν είχε περάσει απαρατήρητο το γεγονός. Φυσικά και πιο πριν είχαν γίνει διαμαρτυρίες. Όπως και να ’χει πολλά σημαντικά αρχιτεκτονήματα χάθηκαν εν μια νυκτί, κάποια ήταν και ιστορικά, όπως η πατρική οικία του Γλαύκου Κληρίδη, που κατεδαφίστηκε το 2018, είχε θεωρηθεί οικογενειακή υπόθεση και δεν υπήρξαν αντιδράσεις, τουλάχιστον έντονες –εν κινδύνω βρίσκεται και η οικία Εζεκία Παπαϊωάννου, που είναι στα πρόθυρα κατάρρευσης (στο ΑΚΕΛ έχουν απ’ ό,τι μαθαίνει η στήλη πλάνα). Στη Λεμεσό ένα χρόνο πιο πριν, το 2017 είχε κατεδαφιστεί η έπαυλη Ευαγόρα Λανίτη, είχε χαρακτηριστεί «έγκλημα», αλλά και πάλι, επρόκειτο για ιδιωτική περιουσία. Μην ξεχνάμε και την κατεδάφιση της Διανέλλειου Τεχνικής Σχολής Λάρνακας, το οποίο είχε ρημάξει βέβαια. Πιο πρόσφατα στη Λεμεσό πάλι είχαμε αγανακτήσει με την πυρκαγιά στο αρχοντικό της Κρυσταλλίας Παυλίδη, που ήταν και διατηρητέο. Και προχθές πάλι είδαμε να κατεδαφίζεται η οικία Θρασύβουλου Τρύφωνος, στο κέντρο της Λευκωσίας. Πάλι, μιλάμε για ιδιωτική περιουσία, άρα πάλι λίγα μπορούμε να πούμε.

Η Πολιτεία και οι όποιες αρχές τι κάνουν είπαμε; Περιμένουν τον κουρνιαχτό για να τσούξουν τα μάτια τους και να δουν τι πρέπει να κάνουν; Για τη Λευκωσία έχει γίνει χαρτογράφηση του αρχιτεκτονικού αποθέματος, ε και τότε; Γιατί δεν προστατεύονται αυτά που πρέπει να προστατευτούν; Ποιες είναι οι ευθύνες των νεότευκτων φορέων, που ονομάζονται Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης, ποιες είναι οι ευθύνες του υπουργείου Εσωτερικών και ποιες οι αρμοδιότητες των Δήμων; Είμαστε σίγουροι ότι αυτά τα 7.000 και πλέον διατηρητέα που έχει κηρύξει το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως είναι ακόμα στη θέση τους; Η πρόταση Νόμου που είχε καταθέσει ο Δημοκρατικός Συναγερμός το 2021 ψηφίστηκε και αυστηροποίησε τον Νόμο 90 του 1972, χρήζει βελτίωσης; Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού ανακοίνωσε πως το κόμμα θα εγγράψει αυτεπάγγελτο θέμα στην Επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής, αναφορικά με τις συνεχείς κατεδαφίσεις κτιρίων ιστορικής και αρχιτεκτονικής αξίας. Χρειάζεται το υπουργείο Εσωτερικών, οι Δήμοι, το ΕΤΕΚ, τα Πανεπιστήμια, να συνεργαστούν για να μην ξαναδούμε πάλι λίθους και πλίνθους και ξύλα και κέραμο ατάκτως ερριμμένα; Και μετά να κλαίμε όλοι επί ερειπίων; Βέβαια κλαίμε μόνο για ό,τι έχει την τύχη να πέσει στο μάτι μας, γιατί ξέρετε πόσα πέφτουν στις μέσα γειτονιές και δεν το παίρνουμε χαμπάρι;