Του Ανδρέα Ανδρέου
Οι πρόσφατοι σεισμοί σε γειτονικές χώρες και οι μετασεισμικές δονήσεις που έγιναν αισθητές και στην Κύπρο, έφεραν πιο έντονα στην επιφάνεια αυτό που λέμε χρόνια τώρα: την ανάγκη περιοδικού ελέγχου της καταλληλόλητας του κτιριακού μας στοκ.
Είναι θετικό ότι προωθείται νομοσχέδιο που θα επιβάλλει τον περιοδικό έλεγχο των οικοδομών και την έκδοση Πιστοποιητικών Καταλληλόλητας που θα έχουν ισχύ για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Το χρονικό διάστημα, από όσο αντιλαμβάνομαι, θα αποτελεί συνάρτηση διαφόρων παραγόντων που θα κατατάσσουν την οικοδομή σε μία από ένα αριθμό κατηγοριών, σύμφωνα με τον τύπο της κατασκευής, των προτύπων βάσει των οποίων σχεδιάστηκε, της χρονολογίας κατασκευής της – ενδεχομένως και άλλων σημαντικών παραμέτρων που δεν χρειάζεται να αναλύσουμε.
Ο πρωτοβάθμιος έλεγχος της στατικής επάρκειας θα κρίνει τα επόμενα βήματα. Αν περνά τον έλεγχο τότε το πιστοποιητικό εκδίδεται και καθορίζεται η ημερομηνία του επόμενου ελέγχου. Αν δεν περνά τον έλεγχο τότε καθορίζονται τα επόμενα βήματα έτσι ώστε το κτίριο να καταστεί κατάλληλο.
Με άλλα λόγια, θα διενεργηθεί δευτεροβάθμιος -ενδεχομένως και τριτοβάθμιος- έλεγχος της στατικής επάρκειας και αναλόγως των ευρημάτων θα γίνουν και οι ανάλογες επιδιορθώσεις. Όταν γίνουν οι επιδιορθώσεις και πιστοποιηθούν, τότε ακολουθείται η διαδικασία με καθορισμό νέου πρωτοβάθμιου ελέγχου σε μελλοντική ημερομηνία κ.ο.κ.
Πολλοί περιγράφουν τη διαδικασία ως παρόμοια με αυτήν του ΜΟΤ αυτοκινήτων. Συμφωνούμε απόλυτα. Όσοι δυσκολεύονται να το αντιληφθούν, μπορεί να σκεφτούν και την κολονοσκόπηση στον άνθρωπο, αλλά για κτίρια. Και αυτό περιγράφει αρκετά καλά τη διαδικασία!
Προσωπικά δεν έχω δει τι περιλαμβάνει το νομοσχέδιο, αλλά θα ήθελα κατ’ αρχάς να περιλαμβάνει όλων των ειδών τα κτίρια – δημόσια και ιδιωτικά όπου μέσα ζουν, εργάζονται και επισκέπτονται άνθρωποι. Άρα από μονοκατοικίες έως πολυώροφα κτίρια, εμπορικά κέντρα, ξενοδοχεία κλπ. Εκεί που μπορούν να υπάρξουν, σε πρώτο στάδιο, κάποιες εξαιρέσεις είναι ενδεχομένως κάποια γεωργικά και κτηνοτροφικά υποστατικά.
Από εκεί και πέρα, ο νόμος θα πρέπει να ξεκαθαρίζει ακριβώς τι ελέγχεται σε κάθε βαθμό ελέγχου, ποιοι ελέγχουν και πώς διασφαλίζεται ότι ο έλεγχος γίνεται σωστά. Συνεπώς θα πρέπει να τηρείται αρχείο μελετητών με ημερομηνίες και ώρες ελέγχου οικοδομής και φύλλα ελέγχου με όλα τα ευρήματα, περιλαμβανομένων των παρατηρήσεων. Όσο πιο αυστηρά είναι τα πράγματα σε αυτό το στάδιο τόσο μεγαλύτερη είναι η πίεση στους τελικούς αποδέκτες για συμμόρφωση, που δεν είναι άλλοι από τους ιδιοκτήτες.
Ακολούθως θα επαναλάβω κάποια πράγματα που ανέφερα σε άλλες δημόσιες τοποθετήσεις μου στο παρελθόν, που θα βοηθήσουν στη συντήρηση του κτιριακού στοκ, όπως:
Ότι πρέπει να ενισχυθεί η υπόσταση των διαχειριστικών επιτροπών. Και ο τρόπος να γίνει αυτό είναι να βελτιωθεί και να εκσυγχρονιστεί η νομοθεσία για κοινόκτητες οικοδομές.
Πρέπει να θεσμοθετηθεί η δημιουργία πάγιου ταμείου συντηρήσεων. Βάσει αυτού, ο κάθε ιδιοκτήτης θα υποχρεούται να καταβάλλει πέραν από το ετήσιο τέλος κοινοχρήστων, ένα ποσό που θα αποταμιεύεται για σκοπούς συντηρήσεων.
Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα ειδικό δικαστήριο ή ένα σώμα με οιονεί δικαστική εξουσία στο οποίο θα παρουσιάζονται υποθέσεις μικροδιαφορών μεταξύ διαχειριστικών επιτροπών και ιδιοκτητών. Αυτό το σώμα θα πρέπει να εκδίδει αποφάσεις εντός μερικών βδομάδων και αυτές οι αποφάσεις να είναι δεσμευτικές και εφαρμόσιμες. Για παράδειγμα, θα δίνεται μια μικρή περίοδος συμμόρφωσης αλλιώς ο Τίτλος Ιδιοκτησίας θα επιβαρύνεται με ειδική σημείωση (ΜΕΜΟ). Επίσης, σε περίπτωση που το υποστατικό ενοικιάζεται και ο ιδιοκτήτης δεν πληρώνει, το σώμα να διατάσσει τον ενοικιαστή να καταβάλλει το ενοίκιο στην διαχειριστική επιτροπή μέχρι εξοφλήσεως του ποσού που έχει επιδικαστεί.
Το Κτηματολόγιο να ζητά εκκαθαριστικό από τις διαχειριστικές επιτροπές του συγκροτήματος όταν γίνεται πώληση/μεταβίβαση μονάδας στο συγκρότημα αλλιώς να μην ολοκληρώνεται η μεταβίβαση. Με τον τρόπο αυτό θα εξαλειφθούν τα φαινόμενα ιδιοκτητών που χρωστούν, πουλούν και εξαφανίζονται και ο νέος ιδιοκτήτης αρνείται να πληρώσει τα χρωστούμενα του προηγούμενου.
Οι συντηρήσεις συγκροτημάτων για σκοπούς στατικής και ενεργειακής αναβάθμισης να εμπίπτουν σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% επειδή πρόκειται για επένδυση με άμεσο αντίκτυπο στην ασφάλεια της κοινωνίας και στην αισθητική και περιβαλλοντική αναβάθμιση του δομημένου περιβάλλοντος.
Με την υιοθέτηση του Πιστοποιητικού Καταλληλόλητας Οικοδομής, είμαι βέβαιος πως η αγορά θα ρυθμιστεί από μόνη της και είναι θέμα χρόνου να ενσωματωθούν ρήτρες απαίτησης προσκόμισης τέτοιου πιστοποιητικού τόσο σε ενοικιαστήρια συμβόλαια, όσο και σε πωλητήρια έγγραφα μεταχειρισμένων οικοδομών, ασκώντας έμμεση και άμεση πίεση συνεχούς συντήρησης των κτιρίων.
