Του Ανδρέα Ανδρέου
Τον Δεκέμβριο είπαμε πως η χρονιά έκλεισε με τον καλύτερο τρόπο, αφού οι συναλλαγές σε ακίνητα ήταν πραγματικά εκρηκτικές. Αν αυτό μας άφησε ικανοποιημένους, τότε το ξεκίνημα του 2022 θα πρέπει να μας αφήσει κατενθουσιασμένους επειδή ο Ιανουάριος έσπασε κάποια ρεκόρ με τρανταχτό τρόπο.
Όλοι θυμόμαστε το μπουμ της τριετίας 2005 – 2007 που τελικά οδήγησε στη δημιουργία φούσκας μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2008 και η οποία άρχισε να ξεφουσκώνει από το τέταρτο τρίμηνο εκείνου του έτους. Μήπως θα πρέπει να ανησυχούμε. Όπως θα δούμε πιο κάτω, οι αριθμοί προκαλούν μεγάλο ενδιαφέρον, αλλά τα όποια συμπεράσματα δεν μπορούν να είναι βεβιασμένα.
Τον Ιανουάριο του 2022 λοιπόν σημειώθηκαν συνολικά 1.177 πωλήσεις (μεταβιβάσεις) ακινήτων. Έχουμε να δούμε τέτοια επίπεδα αριθμού ακινήτων για Γενάρη από το 2007 όπου σημειώθηκαν 1.490 μεταβιβάσεις ακινήτων. Ακόμη και το 2008 είχαν σημειωθεί 1.082 μεταβιβάσεις. Έκτοτε η πτώση της επίδοσης Ιανουαρίου ήταν δραστική αφού ανά έτος μέχρι και το 2017 οι μεταβιβάσεις ακινήτων κυμαίνονταν μεταξύ 400 και 650 ακινήτων σε Παγκύπρια βάση. Έπρεπε να φθάσει το 2018 και το 2019 για να δούμε τους αριθμούς να κοντεύουν αλλά να μην φθάνουν τις 1.000. Σε σχέση με πέρσι τον Ιανουάριο δε, ο φετινός Ιανουάριος είναι κατά 55,7% ανεβασμένος.
Από πλευράς αξίας συναλλαγών ο φετινός Ιανουάριος στέφεται πρωταθλητής όλων των Ιανουάριων που προηγήθηκαν! Αντάλλαξαν χέρια ακίνητα συνολικής αξίας της τάξης των €271,9εκ., ενώ το 2007 που η αγορά ήταν στο απόγειο της είχαν ανταλλάξει χέρια ακίνητα συνολικής αξίας της τάξης των €240εκ. Εδώ χρειάζεται να υποδείξουμε πως οι αριθμοί είναι ονομαστικοί καθώς δεν σταθμίστηκαν με βάση τον πληθωρισμό, οπότε η πραγματική διαφορά είναι μικρότερη. Σε σχέση με πέρσι, τα κεφάλαια που επενδύθηκαν φέτος είναι σχεδόν διπλάσια.
Πώς κατανέμεται αυτή η συνολική απόδοση του μήνα μεταξύ των επαρχιών;
Η Λευκωσία κατέγραψε 388 πωλήσεις με συνολικό όγκο συναλλαγών πέριξ των €64,6εκ. Είχε μερίδιο συνολικής αγοράς Ιανουαρίου 33% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 23,8% επί της αξίας συναλλαγών. Τον Ιανουάριο πέρσι είχε καταγράψει 305 συναλλαγές συνολικής αξίας πέριξ των €43,7εκ.
Η Λεμεσός κατέγραψε 343 πωλήσεις με συνολικό όγκο συναλλαγών πέριξ των €135,1 εκ. Είχε μερίδιο συνολικής αγοράς Ιανουαρίου 29% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 49,7% επί της αξίας συναλλαγών! Άλλο ένα χρυσό έπαθλο για τη Λεμεσό με πολύ μεγάλη σημασία. Τον Ιανουάριο πέρσι είχε καταγράψει 177 συναλλαγές συνολικής αξίας πέριξ των €41εκ. Άρα σχεδόν διπλασίασε τις πωλήσεις της και υπερτριπλασίασε την αξία των ακινήτων της που αντάλλαξαν χέρια.
Η Λάρνακα κατέγραψε 208 πωλήσεις με συνολικό όγκο συναλλαγών πέριξ των €29,7 εκ. Είχε μερίδιο συνολικής αγοράς Ιανουαρίου 17,7% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 10,9% επί της αξίας συναλλαγών. Τον Ιανουάριο πέρσι είχε καταγράψει 118 συναλλαγές συνολικής αξίας πέριξ των €17,7 εκ.
Η Πάφος κατέγραψε 200 πωλήσεις με συνολικό όγκο συναλλαγών πέριξ των €36,1 εκ. Είχε μερίδιο συνολικής αγοράς Ιανουαρίου 17% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 13,3% επί της αξίας συναλλαγών. Τον Ιανουάριο πέρσι είχε καταγράψει 119 συναλλαγές συνολικής αξίας πέριξ των €17 εκ. και η Πάφος υπερδιπλασίασε τον τζίρο της σε σχέση με πέρσι.
Τέλος η Αμμόχωστος κατέγραψε 38 πωλήσεις με συνολικό όγκο συναλλαγών πέριξ των €6,4 εκ. Είχε μερίδιο συνολικής αγοράς Ιανουαρίου 3,2% επί του αριθμού πωλήσεων και μερίδιο 2,3% επί της αξίας συναλλαγών. Τον Ιανουάριο πέρσι είχε καταγράψει 37 συναλλαγές συνολικής αξίας πέριξ των €7,3 εκ. Η Αμμόχωστος είναι η μόνη που είχε σχετικά αμετάβλητη εικόνα και συνεισέφερε λιγότερα σε αυτό το μεγάλο κύμα ανόδου. Η δραστηριότητα στην αγορά ακινήτων διαφέρει από αυτήν που ζήσαμε την περίοδο μέχρι το 2008. Τότε είχαμε υπέρμετρο δανεισμό και πλασματική ευμάρεια σε όλους τους τομείς της οικονομίας που το αγκάλιαζε ένα λανθασμένο μοντέλο οικονομίας. Τώρα έχουμε πολύ χαμηλότερα επίπεδα δανεισμού και μεγαλύτερη χρήση ιδίων κεφαλαίων, ενώ έγινε ευρεία και βαθιά αναδιάρθρωση των τομέων της οικονομίας. Τώρα έχουμε τομείς που υπολειτουργούν λόγω της πανδημίας και η αγορά των ακινήτων είναι η μόνη που προς το παρόν έλκει σοβαρό ενδιαφέρον. Η πιο γρήγορη αδειοδότηση έργων και η (πολύ σχετική) επίσπευση έκδοσης τίτλων αποτελούν ικανοποιητικά εμπόδια στη δημιουργία φούσκας – κάτι που επίσης δεν ίσχυε τότε. Για τους πιο πάνω λόγους, αλλά και για πολλούς άλλους, δεν φαίνεται να υπάρχουν στοιχεία δημιουργίας φούσκας. Όμως, υπάρχουν άλλα πράγματα και υπό διαμόρφωση δεδομένα που προκαλούν σοβαρούς κινδύνους για την αγορά. Αυτά θα τα δούμε στην πορεία.