Άνω τελεία

Έξω κοχλάζει η ζέστη και οι κίτρινες προειδοποιήσεις δεν νομίζω ότι κάνουν εντύπωση πια σε κανένα. Στην οικοδομή απέναντι πάντως δουλεύουν κανονικά. Υποθέτω και κόκκινο να κτυπήσει η θερμοκρασία κάποιοι θα ψήνονται στον ήλιο για το μεροκάματο. Μέσα τα κλιματιστικά δουλεύουν στο φουλ αν και όλοι μιλούν για το 22,5% της αύξησης στο ρεύμα. Που αν το συγκρίνουμε με πέρυσι το ποσοστό ανεβαίνει στο 68% αλλά κι αυτό έγινε πια συνήθεια. Οι τιμές τραβάν την ανηφόρα, όποιος αντέχει καλώς. Οι υπόλοιποι ας πάνε στα Κατεχόμενα για να γεμίσουν τα αμάξια τους, ας μην ανάβουν τα κλιματιστικά, ας βολευτούν με την ακρίβεια όπως μπορούν κι όπως καταλαβαίνουν.

Το πρωί στο ραδιόφωνο έλεγε κάποιος ότι ο πληθωρισμός άγγιξε ιστορικό ρεκόρ. Τέτοια κρίση έχουμε να ζήσουμε, λένε, από το 1981. Εγώ από το ’81 δεν θυμάμαι πολλά ή μάλλον θυμάμαι, απλώς δεν θέλω να τα θυμάμαι. Τότε τελείωσα το γυμνάσιο, μετά στρατός, τη χώρα κυβερνούσε ο Σπύρος Κυπριανού. Οι μνήμες από το ’74 ήταν ακόμα νωπές, λέγαμε να κυλήσει ο χρόνος, να τα καταφέρουμε, να επιβιώσουμε, να βρει η ζωή τα πατήματά της ξανά. Και τα βρήκε, με το ανάλογο τίμημα φυσικά. Η ανασφάλεια αποθέωσε το χρήμα, τα είπαμε πολλές φορές αυτά, πώς τσιμεντώθηκαν οι ακτές μας, πώς άρχισαν οι χαλαρώσεις –στην ανάπτυξη της οικονομίας, στην ηθική της εξουσίας, στην καλλιέργεια των ανθρώπων– πώς καταλήξαμε ένα κράτος μεταπρατών όπου όλα αγοράζονται και όλα πωλούνται αρκεί το deal να είναι καλό.

Ώσπου ξημέρωσε μια μέρα του Ιούλη του σωτήριου έτους 2022, προχθές κατ’ ακρίβειαν, και μάθαμε ότι διακριθήκαμε ξανά στους δείκτες διαφθοράς. Αυτό εξελίσσεται σε παθογένεια, να το κοιτάξουμε όσο είναι ακόμα καιρός. Από το κλείσιμο του ματιού του Συλλούρη (τι να κάνει άραγε αυτή η ψυχή;) μέχρι την κορυφή της Ευρώπης (χέρι-χέρι με την Ελλάδα) για τη δυσφορία που μας προκαλεί η διαφθορά είναι ένας κακοτράχαλος δρόμος τεσσάρων δεκαετιών Κυπριακής Δημοκρατίας. Από το 1981, που λέγαμε πριν, τότε που τα πράγματα ήτανε βεβαίως χειρότερα. Γιατί οι κυβερνώντες παρέλαβαν καμένη γη από το πραξικόπημα και την εισβολή. Και γιατί αυτή είναι η φυσιολογική εξέλιξη των πραγμάτων: ο τόπος και οι άνθρωποι με τα χρόνια να γίνονται καλύτεροι.

Γίναμε εμείς καλύτεροι; Επιτρέψτε μου να διατηρώ σοβαρές αμφιβολίες γι’ αυτό. Όχι μόνο γιατί είναι γεμάτα τα social media από «ψόφους» και τοξικές καταιγίδες. Αλλά και γι’ αυτό το βίντεο που κυκλοφορεί σήμερα στα κινητά και προκαλεί αναγούλα σε κάθε υγιώς σκεπτόμενο άνθρωπο. Λέω γι’ αυτόν το τύπο στη Λάρνακα που κλώτσαγε την Αφρικανή και το βρέφος της. Μια εικόνα που μου θύμισε εκείνη τη σπουδαία παρέμβαση του Μάνου Χατζιδάκι στα Σχόλια του Τρίτου: «Όποιος δεν φοβάται το πρόσωπο του τέρατος, πάει να πει ότι του μοιάζει». Ιούλιος του 1978 ήταν τότε. Ακριβώς 44 χρόνια πριν. «Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ».

Κι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά τρέχουν και τα προεκλογικά. Η ΕΔΕΚ αποφάσισε να στηρίξει Χριστοδουλίδη («ποια ΕΔΕΚ;», είναι ένα καλό ερώτημα), οι ζυμώσεις συνεχίζονται, ο Πρόεδρος παρά τις μελοδραματικές του κορώνες έγινε παιδοκτόνος εντέλει και διόρισε τον Αγαθαγγέλου στο Δ.Σ. του ΟΑΥ, ο COVID ξαναφούντωσε, για τον πόλεμο στην Ουκρανία δεν μιλάει κανείς. Αυτά. Κι εμείς, όπως λέει η αγαπημένη μας Χαρούλα, «πάντα γι’ άλλους μιλάμε, έτσι δεν πονάμε, έτσι ξεχνάμε».

Πρέπει όμως να βάλουμε μια άνω τελεία. Να πάρουμε μια βαθιά ανάσα και να σκεφτούμε. Τώρα, στη ρωγμή του χρόνου, ανάμεσα στις επετείους που καταδίκασαν τον τόπο μας σε αυτή την τρομακτική αναπηρία. Να βάλουμε μια άνω τελεία για να αποφασίσουμε αν αυτό που ζούμε είναι αυτό που ονειρευτήκαμε. Για εμάς, για τους νεότερους από εμάς, για τους απόμαχους της ζωής. Κι αν αυτό που συμβαίνει, αν αυτό που μας συμβαίνει, είναι κατώτερο των προσδοκιών μας τότε πρέπει να κάνουμε κάτι για ν’ αλλάξει. Ας βγει και κάτι χρήσιμο επιτέλους από αυτό το μακρύ προεκλογικό καλοκαίρι.