Του Παναγιώτη Καπαρή
Πριν από μερικές δεκαετίες, όταν το Δημόσιο ξεκινούσε τη μηχανογράφηση, η τότε βουλευτής του ΔΗΣΥ Μαρία Κυριακού κατήγγελλε ότι αντί να χρησιμοποιηθούν οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές για να μειωθεί η γραφειοκρατία, οι «ειδήμονες» του Δημοσίου πήραν το γραφειοκρατικό σύστημα και το μετέφεραν στους υπολογιστές. Από τότε μέχρι σήμερα το αποτέλεσμα είναι να αυξάνεται, αντί να μειώνεται, η γραφειοκρατία. Τότε είχαμε και τα τρελά με διευθυντές του Δημοσίου, οι οποίοι αρνούνταν να μάθουν τη χρήση των υπολογιστών, ακόμη και των ηλεκτρονικών ταχυδρομείων. Και φθάσαμε στο τραγελαφικό, τότε νεαρές γραμματείς ν’ αποκτήσουν υπερεξουσίες, αφού «έβλεπαν πλήκτρα». Οι «τυφλοί» διευθυντές, για να τα έχουν καλά με τις «ανοικτόμυαλες» γραμματείς, έδιδαν συνεχώς προσαυξήσεις, με αποτέλεσμα σε κάποιες περιπτώσεις να φθάσουν και σε διευθυντικές κλίμακες.
Τα χρόνια περνούν, οι νέοι γεννιούνται με τους υπολογιστές στο χέρι, αλλά η νοοτροπία παραμένει η ίδια. Από το κακό στο χειρότερο, και τώρα φθάσαμε στις «σκοτεινές κλοπές» δεδομένων, από άγνωστους χάκερς, στο κτηματολόγιο, στα πανεπιστήμια και αλλού. Οι διαβεβαιώσεις υπουργών και άλλων αρμοδίων ότι υπήρχαν αντίγραφα ασφαλείας δεν φαίνεται να πείθουν πολλούς ειδικούς στον τομέα της κυβερνοασφάλειας. Τα «μισόλογα» για τον τρόπο διαχείρισης της κατάστασης επιτείνουν τους φόβους, ότι μάλλον το «κουλουβάχατο» του κράτους ηττήθηκε κατά κράτος.
Το χειρότερο απ’ όλα είναι ότι άλλαξε η νοοτροπία στο Δημόσιο τα τελευταία χρόνια. Αντί η δημόσια υπηρεσία να γνοιάζεται για τους πολίτες, οι πολίτες τρέχουν να κάνουν δουλειές δημοσίων υπαλλήλων. Πολλαπλασιάζονται τα πιστοποιητικά τα οποία χρειάζονται να μαζέψουν οι πολίτες για να υποβάλουν μια αίτηση, ενώ παραμένει ο «παραλογισμός» των πιστοποιούντων υπαλλήλων. Τρέχουν οι πολίτες για ραντεβού, πληρώνουν σημαντικά ποσά για έντυπα και χάνονται πανάκριβες εργατοώρες, οι οποίες δεν αναπληρώνονται. Και όλα αυτά, για να μην μπουν στον κόπο οι διευθυντές του Δημοσίου και οι δημόσιοι υπάλληλοι να πατήσουν ορισμένα κουμπάκια στον υπολογιστή και να εντοπίσουν ηλεκτρονικά, όλα αυτά τα οποία ζητούν με έγγραφα από τους «απελπισμένους» πολίτες.
Ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Νίκος Χριστοδουλίδης, καλό είναι να υιοθετήσει τη ρήση, η οποία αποδίδεται στον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, ο οποίος ζήτησε να δημιουργηθεί μια επιτροπή, για να διαλύσει όλες τις επιτροπές, ώστε να πάει μπροστά ο τόπος. Μέσα στα πολλά υφυπουργεία και «επιτροπάτα» να δημιουργήσει και ένα υπερυπουργείο «Κοινής Λογικής» το οποίο να αγγίζει αυτά τα οποία δυσκολεύονται να αγγίξουν οι πολιτικοί και οι τεχνοκράτες. Να κάνει αρχή με τις αλληλεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες. Έχουμε ολόκληρη Ελεγκτική Υπηρεσία και ελεγκτές σε όλες τις δημόσιες και ημιδημόσιες υπηρεσίες. Όποιος διαβάσει τις εκθέσεις του Οδυσσέα Μιχαηλίδη αντιλαμβάνεται αμέσως ότι οι εκατοντάδες ελεγκτές στο Δημόσιο, μάλλον «τσάμπα» πληρώνονται, αφού η κακοδιαχείριση αυξάνεται αντί να μειώνεται. Ας ακολουθήσουν το αμερικανικό παράδειγμα, όπου ανεξάρτητες ιδιωτικές υπηρεσίες ελέγχουν το Δημόσιο και αμέσως λαμβάνονται αυστηρότατες διορθωτικές αποφάσεις.
Στο Δημόσιο, πολλές υπηρεσίες έχουν περίπου τις ίδιες ευθύνες. Τα παραδείγματα ατέλειωτα. Νομική Υπηρεσία και Αρχή κατά της Διαφθοράς. Υπουργείο Οικονομικών και Δημοσιονομικό Συμβούλιο. Τμήμα Περιβάλλοντος Υπουργείου Γεωργίας και Επίτροπος Περιβάλλοντος. Στη Βουλή, Επιτροπές με αλληλεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες. Επιτροπή Νομικών και Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Επιτροπή Περιβάλλοντος και Επιτροπή Γεωργίας. Επιτροπή Ελέγχου και Επιτροπή Θεσμών. Στα δημόσια Πανεπιστήμια ίδιες σχολές και στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και στο ΤΕΠΑΚ. Το Ανοικτό Πανεπιστήμιο δεν διασυνδέεται με τα άλλα δημόσια Πανεπιστήμια. Εντός των υπουργείων και των ημικρατικών οργανισμών γίνεται το έλα να δεις με τις λεγόμενες διευθύνσεις, οι οποίες το μόνο που κάνουν είναι να ρίχνουν την ευθύνη η μία στην άλλη.
Το Υπερυπουργείο «Κοινής Λογικής» καλό είναι να αγγίξει και τις σπατάλες του Δημοσίου, τις οποίες πληρώνουν οι πολίτες, προς το παρόν χωρίς επαναστάσεις. Γέμισαν οι πόλεις με θέατρα, τα οποία ουσιαστικά συντηρούνται με χορηγίες. Το Δημόσιο πληρώνει εδώ και δύο δεκαετίες, δεκάδες ή και εκατομμύρια ευρώ, για να πηγαινοέρχονται άδεια τα λεωφορεία. Σίγουρα υπάρχει λάθος και μάλλον θα πρέπει να γίνουν και σκέψεις, αν συμφέρει να πληρώνουμε ταξί, παρά λεωφορεία. Επιτέλους, κάποτε πρέπει να ελεγχθεί το πλάτος των δρόμων, τα καταστροφικά κυρτώματα, τα ατέλειωτα φώτα τροχαίας και οι άλλοι παραλογισμοί στους δρόμους, οι οποίοι μολύνουν και το περιβάλλον. Επιτέλους, πρέπει κάποιος να αγγίξει την κατάσταση στα νοσοκομεία με τις Πρώτες Βοήθειες, όπου στο Ισραήλ ο χρόνος αναμονής είναι μέχρι 15 λεπτά, ενώ εδώ μερικές ώρες. Άσε το ΓεΣΥ, το οποίο τείνει να καταστεί ο Πίθος των Δαναΐδων. Αλλά και οι στενάχωρες διαπιστώσεις και στον χώρο της Δικαιοσύνης. Πάντως, το μόνο σίγουρο, είναι ότι ουδείς δεν είναι αναντικατάστατος και η θεία δίκη πάντα παραμονεύει.
