Του Παναγιώτη Καπαρή
Άραγε, κατάρα ή ευλογία, παραλογισμός ή σωφροσύνη, αμαρτία ή σωτηρία, αποτελεί η σύζευξη της κοσμικής εξουσίας με την εκκλησιαστική διακονία; Το δίλημμα των σχέσεων μεταξύ Πολιτείας και Εκκλησίας βασανίζει γενιές και γενιές ανθρώπων. Από το Βυζάντιο, το οποίο χρησιμοποιούσε την Ορθοδοξία ως συνδετικό κρίκο της Αυτοκρατορίας, μέχρι και τις μέρες μας, όπου η χριστιανοδημοκρατία αντιπαλεύει με τα θεοκρατικά καθεστώτα. Σε αυτή τη διελκυστίνδα και η έννοια της Ελληνοορθοδοξίας, η οποία προβάλλεται καλόπιστα ή κακόπιστα, από εθνοπατέρες ή αυτόκλητους εθνοσωτήρες. Ελληνισμός και Ορθοδοξία μπορεί να εμπλέκονται ιστορικά, αλλά στην πραγματικότητα ακολουθούν δύο διαφορετικές πορείες. Ο Ελληνισμός είναι ένας πολιτισμός, είναι μια φιλοσοφία, είναι μια παράδοση μιας φυλής ανθρώπων.
Η Ορθοδοξία είναι ένας τρόπος ζωής, είναι η εμπειρία της ζωής με τον Χριστό, είναι η βίωση του παραδείσου επί της γης. Από εκεί πέρα, κτίστηκαν πάνω στις δύο έννοιες και στους δύο τρόπους ζωής, πρακτικές και ιδεολογίες, που απέχουν παρασάγγες από την αλήθεια. Όλος αυτός ο ιστορικός «πόλεμος», όλος αυτός ο «πειρασμός», βρίσκεται στην σκιά ή καλύτερα στην άρνηση της αποδοχής της απλής ρήσης του Χριστού: «τα του Θεού τω Θεώ και τα του Καίσαρος τω Καίσαρι». Τόσο απλά είναι τα δεδομένα, αλλά και τόσο πολύπλοκα αναδείχθηκαν μέσα στους αιώνες, λόγω των παθών των ανθρώπων, οι οποίοι ψάχνουν πάντα το άλλοθι για να εξυπηρετήσουν τις αδυναμίες τους. Όλοι οι πόλεμοι επικαλούνται θρησκείες, μεταφυσικές αναζητήσεις και κυρίως παραδείσια «δώρα» από πνευματικές απολαύσεις, μέχρι φαγητά και γυναίκες.
Εξάλλου μόνο με μεταφυσικές δυνάμεις, μπορεί ένας νέος άνθρωπος να θυσιάσει τη ζωή του, για μια ουτοπία, για ένα «πουκάμισο αδειανό» για ένα αόρατο «παράδεισο». Από την άλλη όλοι οι «πονηροί» εξουσιαστές, γνωρίζουν πολύ καλά, ότι η θρησκευτική διάσταση αποτελεί το ισχυρότερο δέλεαρ για την προσέλκυση ψήφων και την εδραίωση της εξουσίας. Ακόμη ο κανόνας λέει ότι, όπου ο ηγέτης φορούσε ράσα, είτε χριστιανός, είτε μουσουλμάνος, είτε άλλης θρησκείας και να ήταν, μπορεί να απολάμβανε την εμπιστοσύνη της συντριπτικής πλειονότητας των πολιτών, αλλά τα αποτελέσματα ήταν καταστροφικά για την πολιτεία, της Κύπρου μη εξαιρουμένης.
Τις τελευταίες δεκαετίες, στον χώρο της Ευρώπης, λειτουργεί ένας «διφορούμενος» οργανισμός, η Διακοινοβουλευτική Συνέλευση της Ορθοδοξίας, στην οποία συμμετέχουν βουλευτές από ορθόδοξες χώρες. Η Κυπριακή Βουλή είναι ιδρυτικό μέλος της Συνέλευσης από το 1993. Πριν από μερικές βδομάδες διοργανώθηκε στην Λεμεσό, σύνοδος της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Ορθοδοξίας, στην οποία έλαβαν μέρος βουλευτές από 14 χώρες και από τρεις διαφορετικές ηπείρους. Μέλη της κυπριακής αντιπροσωπείας ήταν οι βουλευτές Πανίκος Λεωνίδου, Ευθύμιος Δίπλαρος, Μαρίνος Μουσιούττας και Ηλίας Μυριάνθους. Η Συνέλευση πραγματοποιήθηκε υπό τη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία, γεγονός το οποίο δημιούργησε ένα «θολό» κλίμα δεδομένου ότι η Ρωσία ήταν πάντα η «ψυχή» αυτού του οργανισμού. Ωστόσο, τίποτα δεν μπορεί να θεωρείται άσπρο ή μαύρο, αφού και μέσα από αυτή τη «ζοφερή» ατμόσφαιρα φανερώθηκαν και ορισμένα «διαμάντια» όπως η έκδοση για τις «Αγίες Σοφίες» δηλαδή τους ναούς ανά τον κόσμο με τις εκκλησίες της «Της του Θεού Σοφίας» με πρώτο βεβαίως, τον Ναό στην Κωνσταντινούπολη. Στο σπουδαίο αυτό βιβλίο περιλαμβάνονται ναοί από την Σκωτία, μέχρι την Κίνα, μεταξύ των οποίων και δύο ναοί από την Κύπρο. Η Αγία Σοφία της κατεχόμενης Λευκωσίας και η Αγία Σοφία της Πάφου.
Στη Συνέλευση επισημάνθηκε ότι ο στόχος του τόμου ήταν διττός: Αφενός μεν να αναδείξει την πνευματική ενότητα του χριστιανικού κόσμου και του ευρωπαϊκού πολιτισμού και αφετέρου, μέσω αυτής της έκδοσης, να καταγγελθεί η αυθαίρετη μετατροπή της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη σε τζαμί. Οι βουλευτές μέλη της Συνέλευσης ενημερώθηκαν για το κυπριακό από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη ενώ είχαν συναντήσεις με την πρόεδρο της Βουλής Αννίτα Δημητρίου, τον Αρχιεπίσκοπο Γεώργιο και άλλους αξιωματούχους. Ο επικεφαλής της κυπριακής αντιπροσωπίας στη Διακοινοβουλευτική Συνέλευση της Ορθοδοξίας, Πανίκος Λεωνίδου, επεσήμανε επίσης την ανάγκη συνένωσης δυνάμεων εντός του ορθόδοξου κόσμου και της ανάδειξης των κοινών αρχών και πολιτιστικών παραδόσεων, ώστε να είναι ακόμα πιο δυναμική και ουσιαστική η συμβολή του Οργανισμού στη διαμόρφωση του ευρωπαϊκού και παγκόσμιου γίγνεσθαι. Από εκεί και πέρα υπάρχει και η θέση του μεγάλου βυζαντινολόγου του αείμνηστου Στίβεν Ράνσιμαν, ο οποίος είπε ότι η μόνη θρησκεία που θα επιζήσει τον 21ο αιώνα, θα είναι η Ορθοδοξία. Σε αυτή τη ρήση συνηγορούν και προφητείες αγίων ανθρώπων, περί «κυριαρχίας» της Ορθοδοξίας σε όλη την Ευρώπη. Ίδωμεν και φαίνεται ότι τα μακρά κοντά ήρθαν, με τις τόσες ανατροπές στον κόσμο.
