Του Παναγιώτη Καπαρή
Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄ χαρακτήρισε τον Νίκο Χριστοδουλίδη ως νέο Μακάριο, ως προς το λαϊκό έρεισμα, σε συνέντευξή του στον «Πολίτη». Τώρα αν αυτό αποτελεί ευλογία ή κατάρα, είναι κάτι το οποίο θα φανεί στην πράξη. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ούτε οι εχθροί ούτε οι φίλοι του Νίκου Χριστοδουλίδη δεν επιθυμούν να έχει την πορεία και την τύχη του Μακαρίου. Κανένας δεν επιθυμεί πραξικοπήματα, εισβολές, ούτε και εμφύλιες συγκρούσεις, κυρίως μεταξύ 1970 και 1974. Για άλλους ο λαοπρόβλητος Εθνάρχης Μακάριος ήταν το θύμα και για άλλους η αιτία του κακού. Εξάλλου, τόσο η Κύπρος όσο και η Ελλάδα εντάχθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να θωρακιστούν όχι μόνο από τους Τούρκους, αλλά και από τα εθνικά πάθη, τα οποία για αιώνες βασάνιζαν του Έλληνες.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης μπαίνει στα «βαθιά», εξαγγέλλοντας μια νέα πορεία στη διοίκηση, με προμετωπίδα την επιλογή τεχνοκρατών με πολιτική διάσταση. Με απλά λόγια αφήνει «εκτός νυμφώνος» κομματικά στελέχη και «κομματόσκυλα», τα οποία επιθυμούσαν και καραδοκούσαν για τις επίζηλες θέσεις. Σε μια πρώτη ανάγνωση, πολύ ορθά πράττει ο νέος ηγέτης της Κύπρου, αφού ανοίγει δρόμους για νέους και μορφωμένους ανθρώπους να εισέλθουν στον στίβο της πολιτικής και της δημόσιας προσφοράς. Ωστόσο, από την άλλη, η πείρα δεν αγοράζεται και μέχρι να μάθουν οι νέοι υπουργοί τα «κόλπα» της δημόσιας διοίκησης, θα πρέπει να «φτύσουν αίμα», σύμφωνα με παλιό κοινοβουλευτικό, ο οποίος γνωρίζει πάρα πολύ καλά πώς λειτουργεί το σύστημα. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης σίγουρα αναλαμβάνει ένα υψηλό ρίσκο, αφού μπαίνει στη «μάχη» με φερέλπιδες νέους, αλλά χωρίς την απαραίτητη τριβή στη γραφειοκρατία του Δημοσίου. Δύσκολες στιγμές θα πρέπει περιμένει η νέα κυβέρνηση και στη Βουλή, αφού τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο, από κανένα κόμμα. Τα συναισθήματα και τα μικροσυμφέροντα δεν τίθενται πάντα πάνω από το δημόσιο συμφέρον. Η ιστορία θυμίζει λίγο τον αείμνηστο Ανδρέα Παπανδρέου του 1980, ο οποίος έφερε από την Αμερική σπουδαίους ομογενείς καθηγητές Πανεπιστημίων και άλλους επιστήμονες, οι οποίοι ανέλαβαν δημόσια αξιώματα και διοικήσεις επιχειρήσεων και οργανισμών του Δημοσίου. Ωστόσο, πολύ γρήγορα, απογοητευμένοι επέστρεψαν στην Αμερική, αφού δεν μπορούσαν να τα βάλουν πρώτα με τις συντεχνίες και έπειτα με τους απεργούς.
Μεγάλο στοίχημα για τον Νίκο Χριστοδουλίδη θα αποτελέσει και ο τρόπος ελέγχου των υπουργών και των άλλων αξιωματούχων. Θα τολμήσει άραγε να θέσει στόχους στους υπουργούς, όπως θέτουν οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι μεγάλοι οργανισμοί ή θα ακολουθήσει την πεπατημένη με απλές υποδείξεις και ενίοτε φωνές στους εκάστοτε υπουργούς; Άραγε θα τεθούν μετρήσιμα κριτήρια και θα κρίνονται οι αξιωματούχοι, στη βάση πραγματικών δεδομένων και όχι μόνο στη βάση της δημοφιλίας τους; Άραγε θα τολμήσει ο Νίκος Χριστοδουλίδης να προχωρεί σε απολύσεις υπουργών και αξιωματούχων ή θα περιμένει να περάσουν μήνες και χρόνια, για να μην φανεί ότι τάχα απέτυχε στις επιλογές του; Για να πετύχει και ο ίδιος και οι αξιωματούχοι θα πρέπει επιτέλους να θεσμοθετηθούν προσόντα για κάθε επάγγελμα, είτε εντός, είτε εκτός δημόσιας υπηρεσίας. Τα «κουτουρού» και όλοι είναι άριστοι πρέπει επιτέλους να τεθούν εκτός συζήτησης.
Τον δρόμο, τον οποίο ακολουθεί ο νέος Πρόεδρος, ακολούθησε πρώτος ο Μακάριος, όταν διόριζε νεαρούς υπουργούς, όπως τον αείμνηστο Τάσσο Παπαδόπουλο, ο οποίος ήταν μόνο 24 ετών. Ο Μακάριος ήταν και αυτός νεαρός, σχεδόν συνομήλικος του Νίκου Χριστοδουλίδη και πέτυχε τα καλύτερα για την οικονομία, η οποία από το 1960 έως και το 1974 έτρεχε με τρελούς ρυθμούς ανάπτυξης. Ωστόσο, σήμερα η δημόσια γραφειοκρατία ελέγχεται και κατευθύνεται κυρίως από τις Βρυξέλλες, δεδομένου ότι σχεδόν το 80% των νομοθεσιών, αποφασίζονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το μυστικό τότε του Μακαρίου ήταν η δημιουργία συνθηκών ανταγωνισμού σε όλους τους τομείς. Παραχωρούσε άδειες σε επιχειρηματίες, αλλά και στην Εκκλησία. Είχαμε τράπεζες ιδιωτικές, αλλά και τράπεζα της Εκκλησίας. Βιομηχανίες σε ιδιώτες, αλλά και βιομηχανίες στην Εκκλησία. Ξενοδοχεία σε ιδιώτες, αλλά και ξενοδοχεία στην Εκκλησία. Στο τέλος της ημέρας, ο ανταγωνισμός λειτουργούσε πάντα υπέρ της οικονομίας, αλλά και των εργαζομένων, οι οποίοι μπόρεσαν να ξεφύγουν από την φτώχια και την εξαθλίωση. Σήμερα στην οικονομία λειτουργούν πολλά μονοπώλια ή ολιγοπώλια, φανερά και κρυφά και καλύτερη απόδειξη είναι οι υψηλές τιμές των προϊόντων. Από εκεί και πέρα ο Νίκος Χριστοδουλίδης δεν πρέπει να προχωρά μόνος του. Πρέπει να εκμεταλλευτεί και να χρησιμοποιήσει τη σοφία έμπειρων πολιτικών, γιατί όχι και έμπειρων δημοσιογράφων, οι οποίοι να μπορούν και να λένε τα πράγματα με το όνομά τους.
