Κύριο Άρθρο
Στο ορατό μέλλον και για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα η νομισματική πολιτική πρέπει να ασκείται με περιοριστικούς όρους. Αυτό είναι το μήνυμα που έστειλαν την προηγούμενη εβδομάδα οι κεντρικοί τραπεζίτες από τις τέσσερις γωνιές της Ευρώπης. Στις τελευταίες τους συνεδριάσεις η τράπεζα της Αγγλίας και η ελβετική εθνική τράπεζα διατήρησαν τα επιτόκια σταθερά παρόλες τις περί του αντιθέτου εκτιμήσεις. Στο ίδιο μήκος κύματος και η ΕΚΤ η οποία, αν και αύξησε τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης, έστειλε το μήνυμα της παύσης, ενώ οι κεντρικές τράπεζες στην Σουηδία και τη Νορβηγία άφησαν να νοηθεί ότι ίσως να επίκειται ακόμη μια αύξηση πριν να τεθεί και εκεί η νομισματική πολιτική σε στάση αναμονής.
Η ακρίβεια συνεχίζει να ταλανίζει τα νοικοκυριά παρόλες τις επιθετικές κινήσεις στα επιτόκια. Αυτό που αλλάζει σε αυτή την συγκυρία είναι η φρασεολογία εκ μέρους των κεντρικών τραπεζιτών οι οποίοι για πρώτη φορά παραδέχονται ότι βρισκόμαστε στο τέλος του δρόμου όσον αφορά στις αυξήσεις των επιτοκίων. Πλέον η απορία βρίσκεται στη διάρκεια που θα απαιτηθεί από σήμερα μέχρι τη στιγμή που θα ξεκινήσει η αντιστροφή της πορείας των επιτοκίων προς τα κάτω. Σε αυτή την πορεία οι προκλήσεις είναι συγκεκριμένες και έχουν να κάνουν με τις αναπτυξιακές προοπτικές των οικονομιών, την πορεία του πληθωρισμού και την αποτελεσματικότητα της νομισματικής πολιτικής που ασκήθηκε κατά συντριπτικό, θα λέγαμε, τρόπο το προηγούμενο διάστημα.
Οι κεντρικές τράπεζες λοιπόν κρατούν την ανάσα τους και αναμένουν να δουν κάποια πρώτα σημάδια επικράτησης στην μάχη κατά του πληθωρισμού. Γιατί αν αυτό δεν συμβεί, και με δεδομένο ότι έχουμε προσεγγίσει το ύψος των επιτοκίων που θεωρούνται βέλτιστα για να μην ανατραπεί η αναπτυξιακή προοπτική, τότε θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε ένα πρωτόγνωρο περιβάλλον με άγνωστες πτυχές και μεγάλη πολυπλοκότητα στον χειρισμό της κατάστασης. Ευχή όλων, λοιπόν, σύντομα τα νομισματικά μέτρα να αποδώσουν και να αποτυπωθούν στη μηνιαία επιμέτρηση του πληθωρισμού.
Η έλευση του χειμώνα σε συνδυασμό με τις πρόσφατες ανατιμήσεις στην τιμή του πετρελαίου προκαλούν ανησυχία ότι όχι μόνο δεν θα αποκλιμακωθεί ο πληθωρισμός αλλά έπεται ένα νέο κύμα ακρίβειας ανατρέποντας όση πρόοδο έχει καταγραφεί τους τελευταίους μήνες. Σε μια τέτοια περίπτωση οι επιλογές θα είναι περιορισμένες επιβάλλοντας περαιτέρω αυξήσεις των επιτοκίων, οι οποίες κατά πάσα πιθανότητα θα οδηγήσουν σε αντιπαραθέσεις και σημαντικές αντιδράσεις από το πολιτικό προσωπικό. Προκειμένου να αποφευχθεί τέτοιο ανεπιθύμητο σενάριο, οι κεντρικές τράπεζες αποφάσισαν να προχωρήσουν με την εργαλειοποίηση της διάστασης του χρόνου (διάρκεια διατήρησης των επιτοκίων στα ψηλά) σε αντιδιαστολή με την διάσταση του ύψους (ανοδικές αναθεωρήσεις των βασικών επιτοκίων) που επιχειρήθηκε το προηγούμενο διάστημα.
Τους επόμενους μήνες η οικονομία εκτιμάται πως θα κινηθεί σε λεπτές ισορροπίες, με τους υπεύθυνους της νομισματικής πολιτικής να παρακολουθούν με το δάχτυλο στη σκανδάλη έτοιμοι να αντιδράσουν εφόσον χρειαστεί. Η διαχείριση των προσδοκιών σε σχέση με την πορεία του πληθωρισμού αποτελεί για ακόμα μια φορά κλειδί για ομαλή συνέχεια. Αν όμως η κατάσταση ξεφύγει, οι κεντρικές τράπεζες δεν θα διστάσουν να επανέλθουν εκδηλώνοντας την ίδια και ενδεχομένως μεγαλύτερη αποφασιστικότητα. Άλλωστε έχουν να διαφυλάξουν την αξιοπιστία και κυρίως την αποτελεσματικότητα των πολιτικών τους, σε μια εποχή που αποτελούν τους μόνους ορατούς θεσμούς στην επαναφορά της αγοραστικής δύναμης επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
