Του Απόστολου Κουρουπάκη
Σύντομα αλλάζει ο χάρτης της τοπικής αυτοδιοίκησης λόγω της πολύπαθης μεταρρύθμισής της. Οι προκλήσεις που υπάρχουν είναι πολλές και σε διάφορα επίπεδα (διαφόρων ειδών άδειες, συμβούλια υδατοπρομήθειας, αποχετευτικό, αποκομιδή απορριμμάτων και άλλα πολλά). Μεταξύ αυτών είναι και τα πολιτιστικά θέματα, και κυρίως πώς θα συνενωθούν οι πολιτιστικές υπηρεσίες των δήμων, πώς θα λειτουργήσουν οι διάφοροι δημοτικοί πολιτιστικοί χώροι, όπως θέατρα και αμφιθέατρα;
Ερώτημα τίθεται φυσικά και για τα πολύπαθα μουσεία των διαφόρων μικρών κοινοτήτων, τα οποία συνήθως λόγω έλλειψης προσωπικού και υποχρηματοδότησης και φυσικά αδιαφορίας υπολειτουργούν ή είναι μονίμως κλειστά. Σκέφτηκε άραγε κανείς πώς θα λειτουργούν μετά; Μα και αυτά των πιο μεγάλων δήμων θα είναι αρμοδιότητα των κατά τόπους αρχόντων; Όποια κονδύλια υπάρχουν πώς θα κατανέμονται; Υπάρχει στρατηγικός σχεδιασμός για την επόμενη ημέρα για τα συμπλέγματα των κοινοτήτων;
Υποθέτω πως διάφορα τοπόσημα παλαιών δήμων και κοινοτήτων, όπως παραδοσιακοί μύλοι/υδραγωγεία, λαογραφικά σπίτια κ.λπ., θα παραμείνουν στις αρμοδιότητες των κατά τόπους αντιδημάρχων και άλλων αρχόντων, αλλά έχουν σκεφτεί οι υποψήφιοι κοινοτικοί και δημοτικοί άρχοντες τρόπους αξιοποίησής τους;
Τον ίδιο προβληματισμό εκφράζω και για τις δημοτικές και κοινοτικές βιβλιοθήκες, όπου αλλού γίνεται δουλειά, ενώ σε άλλες όχι. Υπάρχει πλάνο συνένωσης και κάποιας αναδιαμόρφωσης του δικτύου τους; Για παράδειγμα πώς θα διαχειριστεί ο Δήμος Λευκωσίας τις διάφορες βιβλιοθήκες που θα βρεθούν υπό τη διαχείρισή του, από τρεις πρώην μεγάλους Δήμους (Άγιος Δομέτιος, Αγλαντζιά, Έγκωμη); Θα είναι αρμοδιότητα των αντιδημάρχων; Υπάρχουν σκέψεις για κάποιου είδους ολιστικής διαχείρισής των συλλογών, των κτηρίων και των διαφόρων δραστηριοτήτων τους; Οι αρμόδιοι λειτουργοί θα τεθούν υπό τη σκέπη μιας υπηρεσίας και ενός/μιας προϊσταμένου/ης;
Πάντως, απ’ όσες συνεντεύξεις και δηλώσεις υποψηφίων δημάρχων και λοιπών υποψηφίων δημοτικών αρχόντων κάθε κλίμακας που έχω διαβάσει ή έχω ακούσει, δεν παρατήρησα να έχουν ασχοληθεί ιδιαίτερα με το θέμα πολιτισμού. Ίσως κάποια σκόρπια λόγια, και προτάσεις για αναπλάσεις περιοχών, που σήμερα είναι υποβαθμισμένες, αλλά και εκεί κυρίως ακούγονται αναπτυξιακές προτάσεις για ανέγερση υποδομών. Ο υποψήφιος δήμαρχος Λευκωσίας Χαράλαμπος Προύντζος αναφέρθηκε στην αξιοποίηση του ΣΟΠΑΖ, το οποίο οραματίστηκε κάτι σαν το Γκάζι, στην Αθήνα (την Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων), αλλά πάλι άκουσα για καινοτομία, για start ups, για εστίες και τα συναφή και όχι για έναν χώρο αμιγώς πολιτισμού, με εκθεσιακούς χώρους, χώρους εκδηλώσεων, μεγάλων διοργανώσεων και λοιπά. Επίσης και η Λεμεσός έχει τέτοιους χώρους, εμβληματικούς βιομηχανικούς που μάλλον απασχολούν περισσότερο τις ιδιωτικές πρωτοβουλίες, για αξιοποίησή τους παρά τον Δήμο Λεμεσού. Αφήστε που έχω την υποψία πως οι μεγάλοι δήμοι και οι υποψήφιοι δήμαρχοι έχουν επαναπαυθεί κατά κάποιο τρόπο με την υποψηφιότητα των πόλεών τους για Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης και περί άλλων τυρβάζουν (σαφώς και εκείνα σημαντικά).
Όπως και να ’χει η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι μια καλή ευκαιρία για να διορθώσουν οι νέες οντότητες που θα δημιουργηθούν στρεβλώσεις, να δημιουργήσουν νέες δομές, να γεννήσουν νέες ιδέες. Ιδέες όμως ολιστικές και όχι αποσπασματικές και για το θεαθήναι. Σαφώς ο λαός χρειάζεται πρωτίστως άρτο και μάλιστα καλής ποιότητας, αλλά έχει ανάγκη και από θεάματα, έχει ανάγκη και από πολιτιστικές δραστηριότητες επίσης υψηλών προδιαγραφών, για όλους τους δημότες. Και είναι ευκαιρία τώρα που οι μεγάλοι δήμοι γίνονται μεγαλύτεροι ας μεγαλώσει και το πολιτιστικό ανάστημά τους. Είναι ευκαιρία τώρα που μικρές κοινότητες εντάσσονται σε μεγαλύτερες δομές, τα συμπλέγματα κοινοτήτων να ακουστούν και μαζί με τα προβλήματα της καθημερινότητάς τους, την ερήμωσή τους, να βρεθούν τρόποι πολιτιστικής ανάπτυξής τους. Η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι μια ευκαιρία για καινούργια, υγιή ξεκινήματα.