Του Παναγιώτη Καπαρή
«Ο Τσίπρας καταποντίστηκε από τα social media. Όχι γιατί τα χρησιμοποίησε κακώς, αλλά γιατί περιορίστηκε μόνο σε αυτά…» ήταν μια από τις πολλές αναλύσεις για το απρόσμενο και εκκωφαντικό αποτέλεσμα των εκλογών στην Ελλάδα. Ίσως ήταν και η πιο σοβαρή, αφού στο τέλος της ημέρας, τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης απαξίωσαν αντί να αναδείξουν τον πρώην πρωθυπουργό. Με απλά λόγια, έπεσε στον λάκκο που ο ίδιος άνοιξε. Οι επικοινωνιολόγοι και οι άλλοι σύμβουλοι του Αλέξη Τσίπρα –την ευθύνη είχε σίγουρα ο ίδιος– έβαλαν τον χαρισματικό και «μπαλκονάτο» ηγέτη (ο ηγέτης, ο οποίος συνεπαίρνει τα πλήθη, από μπαλκόνια, σε δημόσιες συγκεντρώσεις) να κάνει «καραγκιοζλίκια», είτε μιλώντας στην αργκό των νέων, είτε μιλώντας σε κινητά τηλέφωνα, είτε μιλώντας από μικρόφωνα, τα οποία κρατούσε όπως τους τραγουδιστές. Ο Αλέξης Τσίπρας, ο χαρισματικός ηγέτης, τώρα όπως όλα δείχνουν, θα φύγει από τον δημόσιο βίο, ταπεινωμένος και εξευτελισμένος, αφού υπέστη τη χειρότερη ήττα κόμματος, μετά τη μεταπολίτευση. Έχει ο καιρός γυρίσματα και «μηδένα προ του τέλους μακάριζε…» όπως θα έλεγε και ο Σόλωνας, ο αρχαίος φιλόσοφος.
Πίσω από την πρωτοφανή, σε ένταση χρήση των social media, ήταν βεβαίως η απόφαση για παραχώρηση, για πρώτη φορά, δικαιώματος ψήφους στους 17χρονους, μια απόφαση με πολλές παραμέτρους και πολλές διαφωνίες, ανάμεσα στους πολιτειακούς επιστήμονες. Kαι για χάρη των νέων, ήρθε το Βατερλό του Αλέξη Τσίπρα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης χρησιμοποίησε και αυτό τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, με ανάλογο τρόπο, αλλά είχε να επιδείξει και έργο. Το κυριότερο ήταν ότι πρόσφερε προοπτική στους νέους, ότι θα μπορέσουν να βρουν δουλειά και τους έπεισε, ότι δεν θα «κλέψουν» οι «ξένοι» τις δουλειές τους. «Καθάρισε» την Αθήνα από αλλοδαπούς, με αποτέλεσμα να μη βρίσκονται πλέον «έγχρωμοι» σε κάθε γειτονιά. Μετέφερε τους αλλοδαπούς στα νησιά και κυρίως στα νησιά των άγονων γραμμών. Αντιθέτως ο Αλέξης Τσίπρας, με τα «αριστερά» μισόλογα για τους «καλούς» αλλοδαπούς, τρόμαξε τους απελπισμένους νέους, αλλά και τους φοβισμένους νοικοκυραίους, οι οποίοι δεν ανέχονταν τη διαφορετική κουλτούρα και την εγκληματική δράση ορισμένων αλλοδαπών. Ιστορικά λέγεται ότι η μεγαλύτερη επανάσταση των νέων, ο Μάιος του 1968 στο Παρίσι, διαλύθηκε με ψεύτικα στατιστικά στοιχεία, για εκτόξευση της ανεργίας στους νέους της Γαλλίας, τα οποία μεταδίδονταν από το BBC. Αλήθεια ή ψέματα, τότε υπήρχε ο φόβος ότι η κοινωνική εξέγερση θα μεταπηδούσε στο Λονδίνο και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Ιστορικά η εμπλοκή των social media στα πολιτικά δρώμενα, ξεκίνησε το 2012 από τον Αμερικανό Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος κατάφερε να εκλεγεί και να επανεκλεγεί στην Προεδρία. Τότε ήταν στα σπάργανά τους το Facebook, το Google, το Twitter και άλλα προγράμματα στο διαδίκτυο. Ο Μπαράκ Ομπάμα δημιούργησε μια «τρελή dream team» από νεαρούς κάτω των 30 ετών, οι οποίοι εντόπιζαν τους υποστηρικτές του Ομπάμα. Από τους φίλους των υποστηρικτών, στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, εντόπιζαν όσους δεν ψηφίζουν Ομπάμα και τους έστελναν συνεχώς μηνύματα. Όχι κατ’ ανάγκη για να ψηφίσουν Ομπάμα. Για παράδειγμα, αν ο διαδικτυακός φίλος ήταν λάτρης της φυσικής ζωής, του έστελναν τη διατροφή της Μισέλ Ομπάμα. Παράλληλα θεσμοθετήθηκαν οι δωρεές για τον Ομπάμα, χωρίς στοιχεία και με το πάτημα ενός κουμπιού. Έτσι σε χρόνο ρεκόρ, μάζεψαν 75 εκατ. δολάρια.
Πρότυπο αποτελεί και ο Εμανουέλ Μακρόν, ο Πρόεδρος της Γαλλίας, ο οποίος εξελέγη το 2017, κόντρα στο κόμμα του, χωρίς κομματική στήριξη, παραγνωρίζοντας σε μεγάλο βαθμό τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και χρησιμοποιώντας πατροπαράδοτες πρακτικές. «Από πόρτα σε πόρτα». Συνέστησε ομάδες «κρούσεις», κυρίως από νέους, οι οποίες κατάφεραν να κάνουν την έκπληξη. Βεβαίως ο Μακρόν ήταν χαρισματικός, είχε δίπλα του τη σύζυγό του Μπριζίτ, η οποία τον κατεύθυνε επικοινωνιακά και ομάδες επιστημόνων, οι οποίες ετοίμαζαν σοβαρές και καινοτόμες προτάσεις, οι οποίες έπεισαν τους ψηφοφόρους. Στην Κύπρο στις τελευταίες προεδρικές εκλογές, τα social media έκαναν «θραύση». Αποτέλεσμα ήταν αρκετοί υποψήφιοι, οι οποίοι νόμιζαν ότι θα κατήγαγαν ιστορικές νίκες, με τα like, τελικά να καταποντιστούν στις κάλπες.
Πρόσφατα ο Μπαράκ Ομπάμα σε μια διάλεξή του ανέφερε ότι: «Ο κόσμος που ζούμε είναι γεμάτος ασάφειες και αμφιλογίες... Ποστάρω tweets και hashtags εναντίον σου, επειδή έκανες κάτι λάθος ή δεν χρησιμοποίησες το σωστό ρήμα και μετά χαλαρώνω και νιώθω καλά με τον εαυτό μου… Αυτό δεν είναι ακτιβισμός. Αυτό δεν φέρνει καμία αλλαγή...». Τελικά όλα κάνουν κύκλους, φύση και ιστορία, ακόμη και οι κανόνες επικοινωνίας. Τελικά ο άνθρωπος ποτέ δεν θα ηττηθεί από τα social media.
