Του Παναγιώτη Καπαρή
Πανέμορφη γυναίκα, «θεά», ο πόθος όλων των ανδρών του χωριού, «κρεμάστηκε στο ράφι», για να γηροκομήσει τον πατέρα της, χωρίς να μπορεί να πει ούτε λέξη, αφού η μητέρα της, έφυγε νωρίς για τον άλλο κόσμο. Μαρτυρία του 20ού αιώνα, από παππούδες και προ-παππούδες, η οποία επαναλήφθηκε με ανάλογους, ποικίλους τρόπους, εκατομμύρια φορές τους προηγούμενους αιώνες. Χειρότερη η κατάσταση, ευτυχώς όχι στην Κύπρο, με τις φρικτές κλειτοριδεκτομές, τον ακρωτηριασμό γυναικείων γεννητικών οργάνων, μια απάνθρωπη πρακτική για εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο, ένα έγκλημα το οποίο συνεχίζεται ακόμη και σήμερα. Γυναίκες παραδομένες στη μοίρα τους, γυναίκες αγράμματες και απροστάτευτες, γυναίκες θυσία σε ανδροκρατούμενες νόρμες, γυναίκες βορά σε άγρια ένστικτα μιας πρωτόγονης κοινωνίας. Ο κόσμος αλλάζει, τα χρόνια περνούν, οι γυναίκες απέκτησαν πτυχία και ικανότητες, απέκτησαν ψήφο και χρήματα, κατέλαβαν αξιώματα και σπουδαίες θέσεις και σήμερα κυβερνούν κράτη και πολιτείες. Ωστόσο, όλα αλλάζουνε, αλλά και όλα τα ίδια μένουν, αφού η βία κατά των γυναικών, απέκτησε άλλο χαρακτήρα και άλλες μορφές. Ξεκινούν από τα αόρατα εγκλήματα της σωματικής και ψυχολογικής βίας και φθάνουν μέχρι τις βάρβαρες γυναικοκτονίες.
Υπάρχει όμως και η άλλη όψη του νομίσματος, με τους σιωπηλούς άνδρες να επιμένουν ότι χωρίς καπνό δεν βγαίνει φωτιά και χωρίς το «μουρμουρκό», την ψυχολογική βία των γυναικών, κατά των ανδρών, δεν γεννιούνται τα φρικτά εγκλήματα, κατά των αδύναμων γυναικών, από χειροδύναμους άντρες. Η ραγδαία διαφοροποίηση των νομοθεσιών υπέρ των γυναικών και η παραγνώριση, εν πολλοίς, των ιδιαιτεροτήτων των ανδρών, οδήγησε σε ανατροπές φυσικών πρακτικών πολλών αιώνων. Και κυρίως, επέφερε ανατροπές στη μαγεία του έρωτα, στην ηρεμία της αγκαλιάς και κυρίως στο θαύμα της αγάπης. Οι απρόσωποι νόμοι, για την ουδετερότητα τάχα των φύλων, οδηγούν σε φόβο και μοναξιά και το χειρότερο στην εισβολή του μοναχικού, εικονικού και ψυχρού σεξ. Η φύση της γυναικείας ομορφιάς και της λεβεντιάς των ανδρών, εξανδραποδίζονται στη λογική του πάρε δώσε και της αλαζονικής επίδειξης. Σε όλες τις πρώην ανατολικές χώρες, κατάντησε κανόνας, η σύζυγος να χωρίζει τον άντρα της, όταν αποκτήσει παιδί μαζί του. Στη Γαλλία οι μισές γυναίκες αποκτούν παιδί εκτός γάμου και ζουν με επιδόματα, για τα οποία θεσμοθετήθηκε και ειδική φορολογία. Ανάλογες πρακτικές υπάρχουν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, χωρίς η Κύπρος να αποτελεί εξαίρεση. Ο βιασμός της φύσης και στο επίπεδο του έρωτα, οδήγησε σε πολλά ψυχολογικά αδιέξοδα, σε αποτυχίες στην ανατροφή των παιδιών και το χειρότερο στην ανάγκη για πολλαπλασιασμό των ιδρυμάτων για φροντίδα παιδιών και φιλοξενία κυρίως γυναικών. Σε αυτή την εξίσωση εισέρχεται και ο προβληματισμός για την υπερ-προβολή των γυναικοκτονιών, δράματα τα οποία λειτουργούν με ανάλογο τρόπο με τα δράματα των αυτοκτονιών, οι οποίες πλέον δεν δημοσιοποιούνται, αφού αυτόματα οδηγούν σε πολλαπλασιασμό τους.
Τα εγκλήματα, είτε εις βάρος γυναικών, είτε εις βάρος ανδρών, ποτέ δεν θα σταματήσουν και ξεκινούν από τον Κάιν και τον Άβελ, δηλαδή από τη γέννηση του κόσμου. Ωστόσο, είναι σοφό, να γίνεται αγώνας από τους «νούσιμους», ώστε να περιοριστούν. Ισχυρότερο όπλο αποτελεί η διαφάνεια, η δημόσια κατακραυγή, γεγονότων και όχι προσώπων, ώστε να αρχίσουν να λειτουργούν τα κοινωνικά αντανακλαστικά. Η πρόεδρος της Βουλής Αννίτα Δημητρίου άνοιξε δρόμους στην Ευρώπη, καθιστώντας τη γυναικοκτονία ιδιώνυμο έγκλημα, αλλά και στέλνοντας συνεχώς το μήνυμα ότι οι γυναίκες δεν είναι πλάσματα ενός κατώτερου Θεού. Πριν από μερικές μέρες η Αννίτα Δημητρίου, μιλώντας στην Αθήνα σε εκδήλωση για τη «Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών», στάθηκε και ιδιαίτερα στο φαινόμενο των λεγόμενων «αόρατων εγκλημάτων». Σημείωσε ότι: «αξιόποινες πράξεις βίας οι οποίες δεν καταγγέλλονται, ούτε από τα θύματα, αλλ’ ούτε από το ευρύτερο περιβάλλον, αποτελούν πράξεις ντροπής που παραμένουν στη σκιά, πίσω από ερμητικά κλειστές πόρτες και συνακόλουθα γίνονται ανεκτές, καθιστώντας τη γυναίκα και το κορίτσι, κατ’ εξακολούθηση θύμα…».
Στη Λευκωσία ανάλογη εκδήλωση διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Βίας στην Οικογένεια, με την επιστημονική διευθύντρια Άντρη Ανδρονίκου, ν’ αποκαλύπτει το εκπληκτικό νούμερο, ότι προσφέρθηκε δωρεάν στήριξη σε 5.500 πρόσωπα, μέσω της γραμμής βοήθειας 1440. Η κλινική ψυχολόγος, λειτουργός στο ΣΠΑΒΟ, Ευαγγελία Θεοχάρους, μίλησε για τις επιπτώσεις στα παιδιά και ειδικότερα για τον πολυτραυματισμό τους, για τον κοινωνικό στιγματισμό, για τον διασυρμό στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, με αναφορές για παιδιά δολοφόνων, για το άγχος, για την κατάθλιψη και ένα σωρό άλλα προβλήματα. Πέρα από όλα αυτά, η ουσία είναι μία, πρέπει επιτέλους να σπάσει το τείχος της σιωπής και να σωθούν πρώτα τα παιδιά, ακολούθως οι γυναίκες και οι άντρες, θύματα ίσως αμαρτιών γονέων, ίσως όμως και δικών τους παθών και αδυναμιών. Και σίγουρα η ελπίδα ποτέ δεν πεθαίνει για κανένα άνθρωπο.
