Κύριο Άρθρο
Σε καθεστώς αυξημένων επιτοκίων οι δανειολήπτες στεγαστικής πίστης καλούνται να καταβάλουν μεγαλύτερες δόσεις αν θέλουν να διατηρήσουν την ιδιοκτησία της κατοικίας τους. Μεγαλύτερες πληρωμές έναντι των στεγαστικών δανείων σημαίνει μειωμένη αγοραστική δύναμη για τα νοικοκυριά. Αν συνυπολογιστεί το κόστος της ενέργειας και το ράλι στις τιμές βασικών προϊόντων το διαθέσιμο εισόδημα γίνεται ακόμα πιο περιορισμένο. Συνεπώς, τα νοικοκυριά αδυνατούν να διατηρήσουν το προηγούμενο επίπεδο κατανάλωσής και «συμπράττουν» με τον γενικό πληθυσμό σε αυτό που αποκαλείται μείωση της συνολικής ζήτησης.
Η μείωση της συνολικής ζήτησης είναι μια υφεσιακή κατάσταση πραγμάτων που πλήττει περισσότερο χώρες με περιορισμένη εξαγωγική δραστηριότητα, οι οποίες στηρίζονται στην εσωτερική κατανάλωση για να πετύχουν θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Για να αποφευχθεί η ύφεση θα πρέπει να υπάρξει βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος για τα νοικοκυριά, πράγμα που σημαίνει αύξηση στους μισθούς. Αν δεχθούμε όμως ότι οι επιχειρήσεις θα συναινέσουν στην επιβάρυνση του συνόλου των εξόδων τους μέσα από αύξηση στο μισθολόγιο αυτό πολύ πιθανόν θα έχει ως αποτέλεσμα η κάθε επιχείρηση που θα το δεχθεί να μπει στην διαδικασία να μετακυλήσει το επιπλέον κόστος στις τιμές των προϊόντων και υπηρεσιών. Άρα η προσπάθεια βελτίωσης της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών μέσα από αυξήσεις των μισθών κρίνεται ως αναποτελεσματικό μέτρο εφόσον οι επιχειρηματίες λογικά δεν είναι διατεθειμένοι να απορροφήσουν το επιπλέον κόστος και να μειώσουν τα κέρδη τους. Οι δυναμικές της ύφεσης στο υφιστάμενο σκηνικό ανεξέλεγκτου πληθωρισμού που οδηγεί σε αυξήσεις των επιτοκίων παραμένουν ισχυρότατες και συγκεντρώνουν αυξημένες πιθανότητες τελικά να επικρατήσουν. Μαζί με τα δεινά που συνήθως φέρνει η ύφεση υπάρχουν και κάποια θετικά όπως είναι η αποκλιμάκωση των τιμών και άρα η υποχώρηση του πληθωρισμού. Κάτι τέτοιο όμως δεν πρόκειται να συμβεί, σύμφωνα με τα προβλεπτικά μοντέλα της ΕΚΤ. Με άλλα λόγια, ενώ οι τιμές θα συνεχίσουν να αυξάνονται το οικονομικό αποτέλεσμα θα μειώνεται καθώς η ολοένα εξασθενημένη αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών θα περιορίσει την κατανάλωση σε μεγαλύτερο ποσοστό από την αύξηση του πληθωρισμού.
Το επόμενο διάστημα οι επιχειρήσεις θα αντιμετωπίσουν σημαντικές προκλήσεις που θα πρέπει να διαχειριστούν με σχέδιο έτσι ώστε να παραμείνουν εν ζωή έως ότου περάσει η δύσκολη συγκυρία. Τα μέσα παραγωγής που για χάριν της παρούσας συζήτησης είναι η ενέργεια και το κεφάλαιο κίνησης βρίσκονται σε καθεστώς αυξήσεων. Σε συνδυασμό με την αναμενόμενη πτώση στην συνολική ζήτηση αρκετές επιχειρήσεις το επόμενο διάστημα θα δοκιμαστούν στα δύσκολα στην προσπάθεια διατήρησης του επιπέδου απασχόλησης, το οποίο προς το παρόν διατηρείται σε εξαιρετικό επίπεδο λόγω της στενότητας σε διαθέσιμους πόρους ως απόρροια της πανδημίας και των lockdowns. Οι δυσκολίες που προκαλεί η ακρίβεια και τα νέα αυξημένα επιτόκια στα νοικοκυριά είναι σημαντικές και δεν θα αργήσει να έρθει η ώρα που το πρόβλημα θα γιγαντωθεί αναζητώντας επίμονα λύσεις μέσα από τον δημόσιο διάλογο και την πολιτική διαδικασία. Προς το παρόν οι συνθήκες στην αγορά εργασίας δεν αφήνουν την κατάσταση να εκτροχιαστεί, πράγμα που θα οδηγούσε σε δημόσια δυσαρέσκεια και κοινωνική αναταραχή. Ουσιαστική και ιδιαίτερα ωφέλιμη παρέμβαση από μέρους της πολιτείας θα ήταν προς την κατεύθυνση παροχής κινήτρων προς τις επιχειρήσεις προκειμένου να διατηρήσουν τα υφιστάμενα επίπεδα απασχόλησης. Σε αυτή την άσκηση δεν θα πρέπει να αγνοηθεί το κόστος ηλεκτρισμού που απειλεί ήδη πολλές επιχειρήσεις με λουκέτο.
