Κύριο Άρθρο
Η πίεση για εφαρμογή των στόχων της κλιματικής αλλαγής βρίσκεται έντονα πλέον στην πλευρά της Ευρώπης, η οποία εμφανίζεται σήμερα ως η παγκόσμια ηγέτιδα αυτής της προσπάθειας. Σύμφωνα με τις αναλύσεις όλων σχεδόν των οίκων αξιολόγησης, ο πήχης των προσδοκιών για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε σχέση με την εφαρμογή των στόχων της συμφωνίας των Παρισίων είναι πολύ ψηλά. Η κατάσταση όπως διαμορφώνεται μοιάζει με παραδοχή ότι αν είναι να εφαρμοστούν αυτοί οι φιλόδοξοι στόχοι, οι μόνοι που μπορούν να τα καταφέρουν είναι οι Ευρωπαίοι. Δημιουργείται λοιπόν μια κατάσταση όπου σε μια πιθανή αποτυχία, η αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα δεχθεί ένα καίριο πλήγμα. Αυτό σίγουρα είναι κάτι που οι πολιτικοί ηγέτες της Ένωσης και οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών θα ήθελαν να αποφύγουν,ειδικά τώρα που η προσήλωση στο κοινό ευρωπαϊκό όραμα είναι πιο κρίσιμη από ποτέ.
Οι στόχοι είναι φιλόδοξοι και θα απαιτηθεί ένα μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα τα επόμενα χρόνια, πολύ μεγαλύτερο από ότι υπάρχει σήμερα, για αυτόν τον σκοπό. Η μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου κατά 55% μέχρι το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, θα απαιτήσει επενδύσεις συνολικού ύψους 5 τρισ. ευρώ. Είναι προφανές ότι οι ανάγκες είναι αδύνατον να καλυφθούν ειδικά τώρα που η πανδημία έχει συσσωρεύσει μεγάλα χρέη και έχει προκαλέσει σημαντική ύφεση στην οικονομία.
Οι επιλογές που βρίσκονται στο τραπέζι αυτήν την περίοδο είναι συγκεκριμένες και κινούνται γύρω από την αρχιτεκτονική του ταμείου ανθεκτικότητας και ανάκαμψης ως μια δοκιμασμένη λύση για τη δημιουργία ενός αντίστοιχου ταμείου πράσινων επενδύσεων, χρησιμοποιώντας τον μεσοπρόθεσμο προϋπολογισμό της Ένωσης. Γίνεται, συνεπώς, η παραδοχή ότι θα χρειαστούν σημαντικά κρατικά κεφάλαια για να στηριχθεί ο ιδιωτικός τομέας στην επίτευξη των στόχων της κλιματικής αλλαγής. Τα περιθώρια, όμως, είναι στενά καθώς η πανδημία αφήνει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο χρέους στο 90% του ΑΕΠ ενώ σε ορισμένες χώρες κυμαίνεται στο 120%.
Εδώ ακριβώς υπεισέρχεται η γαλλο-ιταλική πρόταση για εξαίρεση των δαπανών για το κλίμα στον υπολογισμό του χρέους και των ελλειμμάτων για σκοπούς συμμόρφωσης με το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Ο σκεπτικισμός αρκετών χωρών του ευρωπαϊκού βορρά είναι διάχυτος καθώς επικρατεί η δυσπιστία αναφορικά με το κατά πόσον θα τηρηθεί κάποια σειρά στην ταξινόμηση ή αν θα παρέχεται η δυνατότητα να χαρακτηρίζονται αρκετές μη πράσινες επενδύσεις και δαπάνες ως τέτοιες. Προκειμένου να διασκεδαστούν οι ανησυχίες, το σχέδιο που όπως διέρρευσε επεξεργάζονται οι Βρυξέλλες, είναι για ένα ταμείο πράσινων επενδύσεων με κεντρική εποπτεία και την ενεργό εμπλοκή της Κομισιόν.
Το επόμενο διάστημα θα είναι μια περίοδος κατάλληλη για τη διαμόρφωση ολοκληρωμένων προτάσεων στη βάση προηγούμενης συνεννόησης των βασικών συντελεστών και διαβουλεύσεων με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η Σύνοδος Κορυφής του προσεχούς Μαρτίου είναι μια καλή ευκαιρία για ουσιαστική συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών κρατών με στόχο να υπάρξει σαφής κατεύθυνση. Η γαλλική προεδρία, που θα ηγείται της Ένωσης αυτό το εξάμηνο, καλείται να χειριστεί τη συμφωνία για το κλίμα σε επίπεδο χρηματοδότησης αυτήν την φορά και να μεταρρυθμίσει τον «χρυσό κανόνα», όπως αποκαλείται το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Οι προεδρικές εκλογές στη Γαλλία τον προσεχή Απρίλιο προφανώς δημιουργούν επιπλοκές, η ελπίδα όμως έγκειται στο ότι η βασική συμφωνία για αυτό το πολύ σοβαρό ζήτημα θα έχει εξευρεθεί προηγουμένως.
