Κύριο Άρθρο
H εκπνοή του 2023 υπήρξε ιδιαίτερα δύσκολη για τα επιχειρηματικά δάνεια, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία «είδε» με προβληματισμό το κόστος χρήματος να αυξάνεται περαιτέρω. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να προσαρμόσουν τις ανάγκες τους θέτοντας την επιλογή του τραπεζικού δανεισμού σε χαμηλή προτεραιότητα. Αντίστοιχη ήταν και η στάση των τραπεζών, οι οποίες παρέμεναν επιφυλακτικές στο να χαλαρώσουν τις απαιτήσεις τους. Αυτά όμως ήταν τα δεδομένα μιας ιδιαίτερα δύσκολης χρονιάς για τους δανειολήπτες, που βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια πρωτοφανή αύξηση στο κόστος χρήματος.
Η νέα χρονιά όπως γίνεται κάθε φορά «μπήκε» γεμάτη αισιοδοξία και προσδοκίες. Ως αποτέλεσμα έφερε και αλλαγές στις αντιλήψεις για την οικονομία και τις προοπτικές που παρουσιάζονται για το 2024. Οι ευκαιρίες για χρηματοδότηση τους πρώτους μήνες του έτους παρουσιάζονται σαφώς βελτιωμένες, χωρίς σε καμία περίπτωση να προσεγγίζουν τα επίπεδα της κανονικότητας. Το κόστος χρηματοδότησης αν και ψηλό δεν παρουσιάζει τις μεταβολές του προηγουμένου έτους που είχαν μετατρέψει τον οικονομικό προγραμματισμό γρίφο για γερούς λύτες. Ως εκ τούτου οι επιχειρήσεις εμφανίζονται έτοιμες να αποταθούν στον τραπεζικό δανεισμό για κάλυψη των επενδυτικών και άλλων αναγκών.
Οι επιχειρήσεις παρόλο που αντιλαμβάνονται τη βελτίωση των συνθηκών, αναγνωρίζουν ότι οι δυνατότητες χρηματοδότησης πέραν του τραπεζικού δανεισμού είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Ως κύρια αιτία θεωρείται η οικονομική κατάσταση που παραμένει αβέβαιη. Συνεπώς, τα βλέμματα παραμένουν στραμμένα στις τράπεζες οι οποίες καθώς θα βελτιώνουν την προσφορά τους θα εισπράττουν ολοένα και μεγαλύτερη ζήτηση για χρηματοδοτήσεις.
Σε σχέση με την πορεία των επιχειρηματικών εσόδων, αυτά κινούνται πτωτικά καθώς οι ψηλές τιμές παγιώνονται και οι καταναλωτές παραμένουν επιφυλακτικοί, γεγονός που «εγκλωβίζει» τις δαπάνες τους στα απολύτως αναγκαία. Η αύξηση στους τζίρους την προηγουμένη περίοδο και η συνεπακόλουθη πτώση το πρώτο τρίμηνο του 2024, αποδίδεται στο εορταστικό κλίμα των Χριστουγέννων. Επιπλέον, η πίεση στην πλευρά των εξόδων επιβαρύνει τα επιχειρηματικά κέρδη που παρουσιάζουν σημάδια συρρίκνωσης των σχετικών περιθωρίων.
Η συνέχεια αναμένεται καλύτερη, με τις προσδοκίες να συγκεντρώνονται προς την κατεύθυνση της ομαλοποίησης τόσο των τιμών όσο και των ημερομισθίων. Λέγοντας ομαλοποίηση εννοούμε πως οι όποιες αυξήσεις θα περιορίζονται στα επίπεδα πλησίον του γενικού πληθωρισμού, δηλαδή στο 3%. Για τον πληθωρισμό οι προσδοκίες συγκλίνουν προς την κατεύθυνση της περαιτέρω συρρίκνωσης και προσέγγισης του στόχου που έχουν θέσει οι κεντρικές τράπεζες.
Οι απόψεις των επιχειρήσεων όπως τις αποτυπώνει η ΕΚΤ στην πανευρωπαϊκή έρευνα που πραγματοποίησε, αποτελεί πηγή για την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Οι επιχειρήσεις ως κρίσιμος πυλώνας της οικονομίας μπορούν να επηρεάσουν την πορεία των νομισματικών αποφάσεων. Όπως πολύ καλά γνωρίζουμε οι επιχειρήσεις επηρεάζουν τις τιμές σύμφωνα με τη δομή κόστους που αντιμετωπίζουν και τις προσδοκίες που υιοθετούν. Οι συγκλίνουσες απόψεις των επιχειρήσεων ως προς την εξέλιξη των τιμών προσφέρουν τη βάση πάνω στην οποία θα μπορέσει η νομισματική αρχή να αποφασίσει ενδεχόμενη μείωση των επιτοκίων. Μια απόφαση-κλειδί για την επιστροφή της Eυρωζώνης στην αναπτυξιακή προοπτική.
Η απότομη αύξηση των τιμών αιφνιδίασε τις οικονομίες και έβλαψε περισσότερο τις χώρες που είχαν παραγωγικό και εξαγωγικό προσανατολισμό. Σε αυτή τη συγκυρία, η Eυρωζώνη βίωσε το άσχημο πρόσωπο της ακρίβειας που έστειλε παραδοσιακές οικονομίες στην ύφεση. Τα μηνύματα από τον επιχειρηματικό κόσμο ίσως σηματοδοτήσουν την απαρχή μιας νέας εποχής προόδου και ανάπτυξης.
