Κύριο Άρθρο
Καθώς ο πληθωρισμός καλπάζει με διψήφια νούμερα πολλοί αναλυτές θέτουν εύλογα ερωτήματα σε σχέση με την σκοπιμότητα διατήρησης της σφιχτής νομισματικής πολιτικής επιδιώκοντας ένα κεντρικό στόχο πληθωρισμού, που στην περίπτωση της ΕΚΤ βρίσκεται στο 2%. Η αμφισβήτηση των ενέργειων της ΕΚΤ είναι εύλογη αν αναλογιστούμε ότι η αύξηση στον πληθωρισμό οφείλεται στην άνοδο των τιμών της ενέργειας ως αποτέλεσμα γεωπολιτικών εξελίξεων. Αξιωματούχοι της ΕΚΤ παραδέχονται ότι ο νομισματικές πολιτικές που εφαρμόζει η τράπεζα δεν μπορούν να επηρεάσουν τις τιμές της ενέργειας ούτε και να αμβλύνουν τα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες που έχουν αρνητικές συνέπειες στην προσφορά βασικών προϊόντων. Οι πράξεις νομισματικής πολιτικής αυτής της περιόδου στόχο έχουν να περιορίσουν την ζήτηση για προϊόντα και υπηρεσίες, συστατικό στοιχείο που κατατάσσεται στην τελευταία θέση των αιτιών του πληθωρισμού.
Η απάντηση στην κριτική που διατυπώνεται είναι ότι δεν θα πρέπει οι παράγοντες της οικονομίας να αφεθούν στο να «πιστέψουν» ότι η κατάσταση στο μέτωπο του πληθωρισμού είναι ανεξέλεγκτη. Γιατί αν κάτι τέτοιο συνέβαινε θα εμφανιζόταν ο κίνδυνος η συζήτηση να μεταφερθεί στην αγορά εργασίας με αιτιάσεις για άνοδο των πραγματικών μισθών, μια εξέλιξη που θα έβαζε την οικονομία της ευρωζώνης σε φαύλο κύκλο. Συνειδητοποιούμε λοιπόν ότι η άνοδος στα επιτόκια είναι αναπόφευκτη με πρωταρχικό σκοπό να συγκρατήσει τις προσδοκίες γύρω από τον κεντρικό στόχο του 2%.
Καθώς διανύουμε το τέταρτο και καθοριστικό τρίμηνο του έτους, η αβεβαιότητα στην αγορά αυξάνεται με τις μόνες σταθερές να είναι η διατήρηση του πληθωρισμού σε διψήφια επίπεδα, η άνοδος των επιτοκίων και η μείωση του ΑΕΠ σε επίπεδα τεχνικής ύφεσης στην καλύτερη περίπτωση. Τελευταίες εκτιμήσεις μάλιστα δίνουν τον πληθωρισμό ψηλότερα από ό,τι αρχικά αναμενόταν στο απαισιόδοξο σενάριο γεγονός που ίσως προκαλέσει κάτι περισσότερο από μιας περιορισμένης έκτασης και τεχνικής φύσεως ύφεση.
Οι προσδοκίες για συνέχιση της ανόδου των επιτοκίων διαμορφώνει ένα σκηνικό που εκτοξεύει το κόστος δανεισμού για τις κυβερνήσεις σε επίπεδα που είχαν καιρό να κάνουν την εμφάνισή τους. Οι χώρες αντιμετωπίζουν προβλήματα στην εξεύρεση οικονομικά βιώσιμων επιτοκίων για αναχρηματοδότηση των αναγκών τους. Η δυνατότητα δημιουργίας νέων ελλειμάτων που θα χρειαστεί να χρηματοδοτηθούν στα υφιστάμενα επιτόκια έχει καταστεί μια εντελώς απαγορευτική προοπτική. Η δημοσιονομική πολιτική καλείται να συμβαδίσει με την νομισματική πολιτική και να καταστεί περιοριστική σε αντίθεση με ότι συνέβαινε κατά την περίοδο της πανδημίας και των σκληρών lockdowns.
Καθώς προσεγγίζουμε τον χειμώνα οι πολίτες προβληματίζονται για το κόστος της ενέργειας. Νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα κληθούν σύντομα να αναλάβουν ένα επιπλέον κόστος για θέρμανση σε μια περίοδο που το διαθέσιμο εισόδημα βρίσκεται κάτω από μεγάλη πίεση. Αρκετοί θα βρεθούν στην ανάγκη για κρατική στήριξη την ίδια στιγμή που οι ευάλωτες οικονομίες του νότου δεν θα έχουν την ευχέρεια για ευρωπαϊκή αλληλεγγύη μέσα από μια διαδικασία που θα μπορούσαν να αναζητηθούν αμοιβαίες λύσεις για ένα κοινό πρόβλημα. Οι συσχετισμοί εντός ΕΕ κάνουν απομακρυσμένο το ενδεχόμενο για κοινή δράση. Για κακή μας τύχη την μεγαλύτερη πίεση αυτή την στιγμή δέχεται η γερμανική οικονομία λόγω της απώλειας του ρωσικού φυσικού αερίου. Αυτό αναγκάζει την Γερμανία να χρησιμοποιήσει την ισχυρή της οικονομία για να ανταπεξέλθει των δυσκολιών ενόψει του χειμώνα, στέλνοντας ουσιαστικά το μήνυμα «ο σώζων εαυτόν σωθήτω».
