Του Απόστολου Κουρουπάκη
Αίσθηση έκανε η Πασχαλινή Εγκύκλιος του αρχιεπισκόπου Κύπρου Γεωργίου, κυρίως γιατί προκαλούσε με το ξενοφοβικό λεκτικό της. Η αλήθεια είναι ότι το κείμενο του αρχιεπισκόπου Γεωργίου πόρρω απείχε από τον καθαρό εκκλησιαστικό λόγο, έχοντας στοιχεία «εθναρχικά», τα οποία ακούγονται στις μέρες από τον λαό ως παρωχημένα και εντελώς ξένα. Αν διαβάσετε άλλες πασχαλινές εγκυκλίους από μητροπόλεις της Ελλάδας θα καταλάβετε τη διαφορά της εγκυκλίου της Αρχιεπισκοπής Κύπρου. Κατανοώ ότι είναι διαφορετικές οι ισορροπίες, ότι η Κύπρος έχει μια ανοικτή πληγή, που όσο περνάει ο καιρός τόσο κακοφορμίζει, αλλά θεωρώ ότι ο ρόλος της Εκκλησίας θα πρέπει να είναι περισσότερο διακριτικός όσον αφορά τα πολιτικά πράγματα. Σαφώς και δεν είμαι από εκείνους που θεωρούν ότι η Εκκλησία δεν πρέπει να έχει λόγο και για το κυπριακό ζήτημα, θεωρώ όμως ότι αυτός ο λόγος θα πρέπει να είναι σε συνάρτηση με τον εκκλησιαστικό λόγο, ιδίως σε μία ύψιστη για τη Χριστιανοσύνη ημέρα. Αντιλαμβάνομαι την ανάγκη του παραμυθητικού λόγου στη φράση της εγκυκλίου «Δεν δικαιολογούμαστε να βασανιζόμαστε από ελάσσονα προβλήματα» ή το «πέραν από τα ανθρώπινα μέτρα και τους ανθρώπινους υπολογισμούς, επήγασε η Ανάσταση. Από την απέλπιδα κατάσταση του θανάτου ανέτειλε η χαρά της αφθαρσίας» και άλλες παρόμοιες στο πρώτο μέρος της εγκυκλίου.
Στο δεύτερο μέρος της εγκυκλίου, το πασχάλιο μήνυμα αφορά τα προβλήματα της κοινωνίας όπως η ανεργία, οι χαμηλοί μισθοί, αύξηση του κόστους ζωής, πόλεμος (όχι εισβολή) στην Ουκρανία, με τρόπο βέβαια που μοιάζει να είναι διεκπεραιωτικός, γέφυρα μεταξύ του πρώτου μέρους και του κυρίως θέματος του δεύτερου. Και σε αυτό το σημείο προσωπικά βλέπω πόσο προβληματική μπορεί να γίνει μία εγκύκλιος που –κατ’ εμένα τουλάχιστον– θα έπρεπε να είναι έμπλεη ελπίδας, φωτός, με περισσότερα λόγια παραμυθίας, έστω και αν αυτά κάποιοι/ες τα θεωρούν άνευ ουσίας. Η Εκκλησία, έχω βαθιά την πεποίθηση, είναι ουσιαστικά μία βακτηρία για εκείνους που αναζητούν μία τελευταία ελπίδα, για όσους πιστεύουν και νιώθουν ότι χρειάζονται να μην κριθούν για το ότι προσήλθαν την ενδεκάτη.
Στο δεύτερο μέρος, λοιπόν, της εγκυκλίου ο Αρχιεπίσκοπος απευθύνεται στον λαό ωσάν να είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Αναφέρεται στις «απαράδεκτες νέες αξιώσεις της κατοχικής δύναμης και των εδώ εκπροσώπων της», για επιχειρούμενα νέα τετελεσμένα στην Αμμόχωστο και στην νεκρή ζώνη», και ειλικρινά, αν δεν ήξερα ότι είναι από τον αρχιεπίσκοπο, θα νόμιζα ότι είναι απάντηση κάποιου προέδρου της Δημοκρατίας ή κάποιου πολιτικού αρχηγού σε δημοσιογράφους, δηλαδή έπεα πτερόεντα.
Προβληματική είναι και η αναφορά στους παράνομους μουσουλμάνους μετανάστες, που διοχετεύει σκόπιμα η Τουρκία, «με σκοπό την αλλοίωση του δημογραφικού χαρακτήρα και των ελεύθερων περιοχών». Η χρήση του όρου πέμπτη φάλαγγα με τρομάζει, άραγε έχουμε ανίκανες κυβερνήσεις, και πρέπει να τονίσει η Εκκλησία ότι ο κίνδυνος είναι προ των πυλών; Φυσικά, για να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις σημειώνεται πως «Δεν είμαστε ούτε ρατσιστές ούτε ξενοφοβικοί. Υπερασπιζόμαστε το δικαίωμά μας να παραμείνουμε στη γη των πατέρων μας».
Και πάλι, δεν ισχυρίζομαι ότι δεν υπάρχει πρόβλημα παράνομης μετανάστευσης, αλλά οι ισχυρισμοί περί πέμπτης φάλαγγας, αλλοίωσης του δημογραφικού, για εδώ εκπροσώπους της κατοχικής δύναμης –που νομίζω ότι λάθος την εξέλαβαν κάποιοι που αντέδρασαν, ας είναι– απέχουν από ένα αναστάσιμο μήνυμα, που θεωρώ πως θα έπρεπε να ακουστεί από τους ιερούς ναούς, για τον λαό που θέλει να ελπίζει στο Φως της Ανάστασης διότι ο «Φιλότιμος γαρ ων ο Δεσπότης δέχεται τον έσχατον, καθάπερ και τον πρώτον». Εν ολίγοις, ευκαιρίες πολλές για να αρθρώσει η Εκκλησία πολιτικό και εθναρχικό λόγο, αλλά δεν ξέρω αν τέτοιος λόγος χωράει στην καλή ταύτη πανήγυρη. Διότι δεν μπορούμε να έχουμε Πρόεδρο της Δημοκρατίας φίλον του Λαζάρου και Αρχιεπίσκοπο Καίσαρα.
