Του Απόστολου Κουρουπάκη
Χαρακτηρίστηκε ως μυσταγωγική, μοναδική και μαγική εμπειρία, ως δύναμη του θεάτρου, ως κάτι τέλος πάντων που σχεδόν οφείλαμε να ζήσουμε, ωσάν να ήταν μία κατάσταση ουδόλως ενοχλητική για κανέναν... Στη δική μου οπτική δεν είναι καθόλου έτσι τα πράγματα και μιλάω για την παράσταση του ΘΟΚ «Οιδίπους Τύραννος» στο Αρχαίο Ωδείο της Πάφου, την περασμένη Τετάρτη. Σοβαρό τεχνικό πρόβλημα, αν και από αργά το απόγευμα υπήρχε ζήτημα... με εργαζόμενους να ψάχνουν λύση...,
που προέκυψε την ύστατη στιγμή, λέει ο ΘΟΚ, και άφησε τη σκηνή στο σκοτάδι, δόθηκε «απρόσμενη λύση από τα αντανακλαστικά του κοινού» sic! Να γίνει κανονικά η παράσταση χωρίς φωτισμό, με κακό ήχο, υπό το φως των κινητών τηλεφώνων των θεατών. Τεράστιο λάθος κατά την άποψή μου, το κοινό δεν παρακολουθούσε, από εκεί που καθόμουν εγώ τουλάχιστον, με προσήλωση,
είχε έγνοια τον φακό του κινητού του, και σε κάποιο σημείο το ίδιο το κινητό του. Η παράσταση είχε πάει του κάκου, όσο και αν οι ηθοποιοί έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό, είμαι βέβαιος ότι ήθελαν να δείξουν τη δουλειά τους, να μην πάει χαμένος ο κόπος τους, να ευχαριστήσουν τους θεατές που προσήλθαν, ουδείς αμφιβάλλει πως το αποτέλεσμα θα ήταν διαφορετικό, αν όλα πήγαιναν όπως ήταν σχεδιασμένα, και το κοινό θα απολάμβανε την παράσταση πολύ περισσότερο. Αλλά το κοινό ήθελε και
αφού ήθελε, ας πάει και τοπαλιάμπελο...!
Καθόλου μυσταγωγική, λοιπόν, η εμπειρία για εμένα τουλάχιστον, αλλά και γι’ άλλους. Καθόλου μαγική η εικόνα με τα δεκάδες λαμπάκια από τα κινητά γύρω-τριγύρω σου –φαντάζομαι πως ο κανονικός φωτισμός της ίδιας της παράστασης θα έδινε το κλίμα που είχε οραματιστεί η σκηνοθέτρια και ο υπεύθυνος φωτισμού. Αυτός ο τεχνητός φωτισμός σε συνδυασμό με το ολόγιομο φεγγάρι, μάλιστα, θα ήταν μυσταγωγία. Τα φώτα των κινητών δεν ήταν. Προσωπικά, έστρεφα το βλέμμα προς το φεγγάρι, θέλοντας να ακούσω τον σοφόκλειο λόγο και απέστρεφα το βλέμμα μου από το φως των κινητών.
Αντιλαμβάνομαι ότι τα πράγματα ισορροπούσαν σ’ ένα πολύ λεπτό σκοινί, η επιθυμία του κόσμου να δει την παράσταση με την αξιοπρέπεια του Εθνικού μας Θεάτρου. Κέρδισε κατά τη γνώμη μου η επιθυμία του κοινού, και κατάφερε να δει μία παράσταση κολοβή. Έχασε ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου. Ο ΘΟΚ δεν έπρεπε να επιτρέψει να γίνει η παράσταση, όφειλε να εξασφαλίσει νέα ημερομηνία πάση θυσία για την παράσταση στην Πάφο με ελεύθερη είσοδο, όχι να επιστρέψει σε δυσαρεστημένους πελάτες τα χρήματα του εισιτηρίου... Εύκολη λύση, θα μου πείτε... Έπρεπε επίσης να τηρηθούν και τα μέτρα ασφαλείας για τους ηθοποιούς που ήταν πάνω στη σκηνή, όπως προς στιγμήν επικαλέστηκε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΘΟΚ Σάββας Κυριακίδης, αλλά νίκησε το κοινό.
Σε ανακοίνωσή του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης ο ΘΟΚ αναφέρει: «[...] Αυτή η πρωτόγνωρη εμπειρία θα χαραχτεί στη μνήμη όλων, ως ένα ανεπανάληπτο γεγονός που αποδεικνύει ότι το θέατρο μπορεί να χτιστεί με τα ελάχιστα υλικά, αρκεί να συνυπάρξουν αρμονικά και να επικοινωνήσουν ουσιαστικά οι ερμηνευτές και το κοινό [...]», αν είναι έτσι, αν χρειαζόμαστε ελάχιστα υλικά, τότε ας γίνονται παντού εκπτώσεις, όταν περιοδεύει μία παράσταση –εκπτώσεις που ειρήσθω εν παρόδω ήδη γίνονται γενικώς, και σε φώτα, και σε σκηνικά και σε ήχο, και ειδικώς σε αυτή την παράσταση, αφού το σκηνικό είναι διαφορετικό
από αυτό της Λευκωσίας– αφού λοιπόν έχουμε ηθοποιούς και ένα σανίδι ή ένα τετραγωνικό χώμα, δεν έχουμε ανάγκη από τίποτε άλλο.
Όσο και αν προσπαθούμε να καμουφλάρουμε την ποιοτική έκπτωση, έγινε έκπτωση. Όσο και αν το κοινό διψούσε να δει θέατρο, οι θεσμικοί φορείς του οφείλουν να του το προσφέρουν ολοκληρωμένο, καθώς ήταν σχεδιασμένο και δουλεμένο. Τίποτε λιγότερο από αυτό.
Πάμε τώρα στις ευθύνες του Τμήματος Αρχαιοτήτων, και ενδεχομένως του ∆ήμου Πάφου. Είναι γνωστό ότι ο χώρος πάσχει, έχει προβλήματα, τα οποία κάθε φορά λύνονται εκ των ενόντων, κανείς αρμόδιος δεν φαίνεται να παίρνει στα σοβαρά τα πάμπολλα προβλήματα που έχει ο χώρος, τεχνικά, υποδομής, ασφαλείας... εμβληματικός σου λέει είναι, ας τον χρησιμοποιήσουμε. Ο ∆ήμος Πάφου και ο δήμαρχος γιατί δεν κάνουν κάτι; Κάτι συγκεκριμένο; Το Τμήμα Αρχαιοτήτων γιατί δεν κάνει κάτι; Τα θέατρα
που πάνε στον χώρο, γιατί δεν ενημερώνονται για τις τεχνικές δυνατότητές του από την αρχή; Ο ΘΟΚ θα αναζητήσει ευθύνες από τον φορέα που τις έχει ή επειδή ήταν μυσταγωγική η ατμόσφαιρα δεν πειράζει και του χρόνου βλέπουμε;
Κλείνοντας, θεωρώ πως η παράσταση έπρεπε να μη συνεχίσει και να ακυρωθεί και σε αυτό είμαι απόλυτος. Το κοινό της Πάφου και όσοι μη Πάφιοι για κάποιον λόγο βρέθηκαν στο Αρχαίο Ωδείο της Πάφου δικαιούνταν να παρακολουθήσουν την ίδια ακριβώς παράσταση που είδαν/θα δουν οι Λευκωσιάτες, οι Λαρνακείς, οι Λεμεσιανοί, οι κάτοικοι της ελεύθερης επαρχίας Αμμοχώστου, τίποτε λιγότερο. Ο ΘΟΚ δε, διά της ακύρωσης της παράστασης, να έδειχνε το ανάστημά του. Τα περί μυσταγωγίας είναι άλλα λόγια, θκιε παπά.
