Του Απόστολου Κουρουπάκη
Τελικά τι είναι η ιστορία; Είναι προσωπικό αφήγημα; Είναι το σχολικό αφήγημα; Είναι το αφήγημα της μιας ή της άλλης πλευράς ως θέσφατο; Ποια είναι η ολόκληρη ιστορία και ποια είναι η μισή; Και αν υποθέσουμε ότι τη μισή ιστορία την κατέχει ο ένας και την άλλη μισή ο άλλος, τότε δεν μένει παρά να συνδέσουμε τις δύο μισές ιστορίες και να τις κάνουμε μία και αδιαίρετη. Εμ, δεν πάει όμως έτσι. ∆εν είναι τόσο εύκολο να μελετήσεις την ιστορία, γι’ αυτό ή μάλλον και γι’ αυτό είναι επιστήμη. ∆ιέπεται από κανόνες, χρειάζεται αποδείξεις, τεκμηρίωση και μελέτη, όσο το δυνατόν πιο επισταμένη μελέτη.
Σίγουρα λοιπόν δεν μαθαίνεται η ιστορία κανενός τόπου –κατά την άποψή μου– από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα τσιτάτα και τις μονόπλευρες αναφορές του ενός ή του άλλου. Και σίγουρα δεν συζητιέται η ιστορία σε εκπομπές πρωινού τύπου, όπως αυτή στην οποία πήρε μέρος ο ευρωβουλευτής Φειδίας Παναγιώτου στην Ελλάδα. Στην εκπομπή του Γιώργου Λιάγκα, «Το Πρω1νό» στον ΑΝΤ1 Ελλάδας.
Από τη μία είχες ένα πάνελ σχολιαστών-δημοσιογράφων που γνωρίζουν για το Κυπριακό όσα εγώ για το ποδόσφαιρο και τις μεταγραφές της Μπούντεσλιγκα, δηλαδή τίποτε και από την άλλη έναν νέο πολιτικό, για χάρη συζήτησης ας τον πούμε πολιτικό, με πλήρη άγνοια της κυπριακής ιστορίας, ο οποίος κλήθηκε με το γνωστό ύφος του, να υποστηρίξει τη στάση του για κάποια ζητήματα. Το πάνελ της εκπομπής φάνηκε πόσο αδιάβαστο είναι, πόσο άσχετο και πόσο μακριά είναι από την εδώ πραγματικότητα και όμως έκαναν τους έξυπνους, και θέλησαν να διδάξουν πατριωτισμό… και να σηκώσουν το δάκτυλο σε έναν Ε/κ, μάλλον για να αυξήσουν και αυτοί τα δικά τους τηλεοπτικά νούμερα. Η συζήτηση σαφώς και δεν οδηγήθηκε πουθενά, φαντάζομαι πως το εν Ελλάδι τηλεοπτικό κοινό αδιαφόρησε πλήρως και όλοι πήγαν παρακάτω.
Το θέμα της στήλης λοιπόν είναι πως η ιστορία δεν μαθαίνεται ούτε από τα τηλεοπτικά παράθυρα, ούτε καν από τα μίνι podcasts, τα οποία ο κ. Παναγιώτου τελευταία έχει επιστρατεύσει για να μάθει την άλλη μισή ιστορία, ακούγοντας διάφορες απόψεις, που βολεύουν τη συγκυριακή θέση του, και που τον μετέτρεψε ξαφνικά σε αγαπημένο παιδί εκείνων που φωνάζουν χρόνια τώρα για τη μισή ιστορία, που οι ίδιοι πριν από μερικούς μήνες τον είχαν βάλει σε λίστα προγραφών, ως φασίστα, ΕΛΑΜίτη, που είναι κατά την κρητική λέξη μωροκόπελο, τουλάχιστον.
Η Ιστορία δεν είναι τι μου αρέσει και τι δεν μου αρέσει, δεν ενστερνίζομαι μια ιστορική υπόθεση αναλόγως με το ποιος μού τι λέει και αν είναι a priori έγκριτο ή λιγότερο έγκριτο το πρόσωπο που μου την αφηγείται. Ιστορία δεν είναι όπως οι στίχοι του Μύρη «Ακούς να λένε στα χωριά» και να πιστεύεις αυτό που λένε οι χωρικοί. Ιστορία σημαίνει βάσανο σκέψης, σημαίνει συνδυασμός πραγμάτων, οφείλεις να δώσεις κατά το δυνατόν πληρέστερες εξηγήσεις, γι’ αυτό που υποστηρίζεις. ∆εν υπάρχει δίπολο στη διαμόρφωση του ιστορικού προτσές, άσπρο και μαύρο, σατανικό κακό και θεϊκό καλό, υπάρχουν λόγοι, άλλοτε εύκολα εξηγήσιμοι, και άλλοτε δύσκολοι και αδύνατον να εξηγηθούν. Με λίγα λόγια, όποιος θέλει να μάθει την ιστορία του τόπου δεν έχει παρά να την αναζητήσει σε όσα περισσότερα σημεία μπορεί. Σίγουρα πάντως δεν θα τη βρει κάνοντας βιντεάκια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και αγκαλιές. Καλά είναι και αυτά, αλλά δεν αρκούν.
Μιλώντας δε για τον κ. Παναγιώτου, και το πώς αγαπιέται και ξε-αγαπιέται στην κυπριακή μας κοινωνία, για την ελληνική ή ενδεχόμενες άλλες δεν με αφορά, αντιλαμβάνομαι πως πια τίποτε δεν μετράει, εκτός από συνθήματα, μεταπηδήσεις και να «αφουγκράζεσαι» προς τα πού κινείται το ποτάμι, ώστε να πας και εσύ μαζί του. Ο κ. Παναγιώτου σίγουρα δεν ξέρει ούτε τη μισή ιστορία που του δίδαξαν στο σχολείο, οπωσδήποτε δεν ξέρει αυτή τη μισή που αναζητεί τώρα, αλλά δεν είναι μόνο ο κ. Φειδίας Παναγιώτου, είναι και πολλοί άλλοι που καμώνονται ότι ξέρουν και τη μία και την άλλη, που όμως στην ουσία η μόνη ιστορία που ξέρουν είναι αυτή που επέλεξαν να ξέρουν και την πλασάρουν είτε μισή είτε ολόκληρη, αναλόγως πού θέλουν να την πουλήσουν. Αναλόγως του ακροατηρίου στο οποίο απευθύνονται, βάζουν και μια δόση ιστορίας που αν τη ζυγίσει όμως ο αστυνόμος πάντα θα τη βρίσκει ελλιπή.
