Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Οι τράπεζες της Κύπρου συνεισέφεραν το 5,5% εκ του συνόλου των φορολογικών εσόδων του κυπριακού κράτους για το 2024, ποσοστό λίγο πάνω από το επίπεδο που συνεισφέρουν κατά την τελευταία 8ετία. Συγκεκριμένα, από τα 7,42 δισεκατομμύρια ευρώ που είναι το σύνολο των φορολογικών εσόδων του κυπριακού κράτους για το 2024, τα 407,9 εκατομμύρια ευρώ προήλθαν από τις τράπεζες, λίγο πάνω από τον μέσο όρο που προκύπτει από το 2017 μέχρι και το 2024. Αναλύοντας τα στοιχεία που συνέλεξε ο Σύνδεσμος Τραπεζών Κύπρου από το Τμήμα Φορολογίας της Κύπρου και εξασφάλισε η «Κ», παρατηρείται πως ο μέσος όρος της συνεισφοράς των τραπεζών στο σύνολο των φορολογικών εσόδων του κράτους, κυμαίνεται στο 5,1% την περίοδο 2017 - 2024. Ποσοστιαία, το έτος 2024 έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη συνεισφορά μέσα σε αυτά τα χρόνια, καθώς το 2019 η συνεισφορά του τραπεζικού τομέα ήταν στο 5,8%, σε σύγκριση με το σύνολο των φορολογικών εσόδων της χώρας. Όμως, τα ποσοστά δεν αποτυπώνουν την αλήθεια.
Το 2024 είναι «χρονιά ρεκόρ» σε επίπεδο απόλυτων αριθμών, καθώς οι τράπεζες φαίνεται πως έχουν αυξήσει κατά πολύ τη συνεισφορά τους σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Βάσει επίσημων στοιχείων του Τμήματος Φορολογίας, το 2024 οι τράπεζες έδωσαν στον φόρο 407,9 εκατ. ευρώ, το 2023 έδωσαν 357,6 εκατ. ευρώ, το 2022 έδωσαν 275,7 εκατ. ευρώ, το 2021 έδωσαν 215,8 εκατ. ευρώ, το 2020 έδωσαν 234,8 εκατ. ευρώ, το 2019 έδωσαν 264,1 εκατ. ευρώ, το 2018 έδωσαν 223 εκατ. ευρώ και το 2017 έδωσαν 192,4 εκατ. ευρώ.
Ο ειδικός φόρος
Η προσπάθεια για δημιουργία νέας έκτακτης φορολογίας των τραπεζών που οδήγησε τελικά τις τράπεζες να «βάλουν το χέρι στην τσέπη» και να δώσουν πίσω στην κοινωνία ορισμένα μέτρα, σταμάτησε στα μέσα του Δεκέμβρη του 2024. Οι τράπεζες «φώναζαν» πως βαρύνονται ήδη με ειδικό φόρο (τον λεγόμενο bank levy), όμως πόσα δίνουν; Βάσει των επίσημων στοιχείων, οι τράπεζες το 2024 έδωσαν μέσω του ειδικού φόρου 74 εκατ. ευρώ, το 2023 έδωσαν 69,4 εκατ. ευρώ, το 2022 έδωσαν 66,3 εκατ. ευρώ, το 2021 έδωσαν 54,2 εκατ. ευρώ, το 2020 έδωσαν 56,7 εκατ. ευρώ, το 2019 έδωσαν 60,6 εκατ. ευρώ, το 2018 έδωσαν 47,1 εκατ. ευρώ και το 2017 έδωσαν 40,2 εκατ. ευρώ.
50,3 εκατ. στα Ταμεία
Η εργοδοτική εισφορά των τραπεζών για το 2024 στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, στις εισφορές γενικής υγειονομικής περίθαλψης, στο ταμείο απολύσεων, στο Ταμείο Συνοχής και άλλα, έδωσαν 50,3 εκατ. ευρώ. Όπως δείχνουν τα στοιχεία του Τμήματος Φορολογίας, το 2023 το εν λόγω ποσό ήταν στα 45,5 εκατ. ευρώ, το 2022 στα 48,4 εκατ. ευρώ, το 2021 στα 45,7 εκατ. ευρώ, το 2020 στα 44,9 εκατ. ευρώ, το 2019 στα 44,1 εκατ. ευρώ, το 2018 στα 32,3 εκατ. ευρώ και τέλος, το 2017 στα 30,2 εκατ. ευρώ.
Ο έκτακτος φόρος συμπεριλαμβάνεται στο γενικότερο σύνολο φόρων που βαρύνουν τις τράπεζες και αποτελούν μέρος του συνόλου των φόρων που εισφέρουν, εκείνων των 407,9 εκατ. ευρώ για παράδειγμα που αντιστοιχούν για το 2024. Το σύνολο των φόρων που βαρύνουν τις τράπεζες (total taxes borne) για το 2024 ανέρχεται στα 283,7 εκατ. ευρώ. Για το 2023 ήταν στα 254,7 εκατ. ευρώ, για το 2022 ήταν στα 183 εκατ. ευρώ, για το 2021 ανέρχονταν στα 128,7 εκατ. ευρώ, για το 2020 στα 141,2 εκατ. ευρώ, για το 2019 στα 135,7 εκατ. ευρώ, για το 2018 στα 99,8 εκατ. ευρώ και για το 2017 στα 86,3 εκατ. ευρώ.
Τα δεύτερο «κομμάτι» του συνόλου της εισφοράς των φόρων (τα 407,9 εκατ. ευρώ για το 2024) απαρτίζεται από το σύνολο των εισπραχθέντων φόρων που αφορούν τις τράπεζες. Για το 2024 αυτό το κομμάτι ήταν 124,2 εκατ. ευρώ, για το 2023 ήταν 102,9 εκατ. ευρώ, για το 2022 ήταν 92,7 εκατ. ευρώ, για το 2021 ήταν 87 εκατ. ευρώ, για το 2020 ήταν 93,7 εκατ. ευρώ, για το 2019 ήταν 128,3 εκατ. ευρώ, για το 2018 ήταν 123,1 εκατ. ευρώ και το 2017 ήταν στα 106,1 εκατ. ευρώ.
Ελαφρά αύξηση στα ΜΕΔ
Με το «αριστερό» μπήκε το 2025 για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Κύπρο, καθώς στο τέλος Ιανουαρίου, o δείκτης Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων αυξήθηκε κατά 0,1%, και έφτασε στο 6,3% από 6,2% στο τέλος Δεκεμβρίου 2024. Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα, ο δείκτης κάλυψης των ΜΕΔ με προβλέψεις επισφάλειας παρέμεινε αμετάβλητος στο 58,3%, ή 0,9 δισ. ευρώ στο τέλος Ιανουαρίου 2025, σε σύγκριση με το τέλος Δεκεμβρίου 2024. Η ΚΤΚ αναφέρει πως η αύξηση των ΜΕΔ στο τέλος Ιανουαρίου 2025 οφείλεται κυρίως σε αρνητικές μετακινήσεις στις κατηγορίες ΜΕΔ και σε συναλλαγματικές διακυμάνσεις. Οι συνολικές χορηγήσεις των Αδειοδοτημένων Πιστωτικών Ιδρυμάτων οι οποίες έτυχαν αναδιάρθρωσης μέχρι το τέλος Ιανουαρίου 2025 ανέρχονταν στα 1,3 δισ. ευρώ, από τις οποίες χορηγήσεις 0,7 δισ. ευρώ εξακολουθούν να περιλαμβάνονται στα ΜΕΔ.
