Όσοι αντέξουν

Οι τράπεζες ετοιμάζουν σχέδια ανταμοιβής συνεπών δανειοληπτών ως μέτρο αντιμετώπισης των αυξημένων επιτοκίων, αφού βλέπουν τους δανειολήπτες να πιέζονται. Οι τράπεζες θέλουν ο δανειολήπτης που έχει στεγαστικό να συνεχίσει να πληρώνει την –κατά πολύ- αυξημένη δόση του δανείου του μέχρι παραδείγματος χάριν το τέλος του χρόνου και σε εκείνο το χρονικό διάστημα θα του πιστώνεται πίσω ένα «χ» ποσό. Εκείνο που δεν υπολογίζουν οι τράπεζες ωστόσο είναι κατά πόσο έχουν τη δυνατότητα οι οικογενειάρχες να συνεχίσουν να πληρώνουν την –κατά πολύ- αυξημένη δόση τους. Κατά μέσο όρο, ενός στεγαστικού 200 - 250 χιλιάδων ευρώ, που είναι η αξία ενός μέσου κυπριακού διαμερίσματος μίας οικογένειας, έχει αυξηθεί η δόση κατά 300 περίπου ευρώ. Οι αυξήσεις αυτές έχουν γίνει κάποιους μήνες πριν, με τις οικογένειες ήδη να λειτουργούν σε οριακούς ρυθμούς. Σε συνδυασμό δε, του πληθωρισμού και της ακρίβειας, το κοκτέιλ μέσα στο νοικοκυριό είναι «εκρηκτικό», καθώς και το ρεύμα είναι ακριβότερο και τα καύσιμα, και το σουπερμάρκετ. Σε αυτές τις αυξήσεις έχει προστεθεί και ένα «300άρι», φέρνοντας τους συνεπείς δανειολήπτες σε θέση να μετατραπούν σε ασυνεπείς.

Μιλούσα προχθές με ένα δανειολήπτη ο οποίος και από οικονομικά γνωρίζει και έχει εργασία με εισόδημα που του επιτρέπει «να ζει». Είναι οικογενειάρχης, δίχως να έχει λάβει καμία αύξηση τα τελευταία 2 χρόνια, είναι στον ιδιωτικό τομέα σε επάγγελμα που δεν θα λάβει ΑΤΑ, άρα, τα εισοδήματά του είναι σταθερά. Μου περιέγραψε λοιπόν πως, η δόση του δανείου του έχει ανέβει από τα 700 ευρώ δόσης για δάνειο που είχε λάβει ενός «χ» ποσού, στα 1.000 ευρώ, με την κατάσταση στο νοικοκυριό να έχει γίνει πραγματικά οριακή. Υπάρχουν πάρα πολλοί γύρω μας, αυτός είναι απλά ένας μέσος κύπριος δανειολήπτης και ένα από τα «παράπονα» που δέχεται ανά καιρούς η εφημερίδα.

Οι τράπεζες «σφυρίζουν αδιάφορα» τον τελευταίο χρόνο σε σχέση με τα επιτόκια. Τα αποτελέσματά τους δεν δείχνουν επιδείνωση του χαρτοφυλακίου τους από δανεισμό που δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί, ωστόσο η μνήμη είναι ακόμα νωπή από το «φιάσκο» του 2013. Και διερωτώμαι. Σε μια χώρα που βρέθηκε με 70% μη εξυπηρετούμενα, οι τράπεζες λειτουργούν σα να μην φοβούνται καθόλου για δημιουργία νέων. Η ιστορία απέδειξε πως δεν έρχονται σταδιακά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, αλλά έτσι ξαφνικά. Είναι προετοιμασμένες οι τράπεζές μας να αντιμετωπίσουν ένα απότομο κύμα μη εξυπηρετούμενων δανείων, από ανθρώπους που πραγματικά δεν θα μπορούν να εξυπηρετούν τα δάνειά τους; Είναι έτοιμες να προχωρήσουν σε τόσες άμεσες αναδιαρθρώσεις και εάν μπορέσουν να ανταποκριθούν, θα έχουν τον εποπτικό «αέρα» να περιμένουν 18 μήνες μέχρι να «αποχαρακτηριστούν» από μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις; Η αναδιάρθρωση είναι χρονοβόρα διαδικασία.

Οι τράπεζες είχαν να δουν σοβαρά κέρδη για πάνω από μία 10ετία και πλέον έχουν «γλυκαθεί» από τα κέρδη που τους φέρνουν τα επιτόκια. Είναι «διψασμένες» και παραβλέπουν το μεγάλο πρόβλημα που καραδοκεί. Πρέπει να προσέξουν μην τις φέρουν σε δύσκολη θέση τα επιτόκια στο μέλλον, κάτι που θα γίνει και ξαφνικά. Έχουμε τόση εμπιστοσύνη ότι δεν υπάρχει ή ότι δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα;