Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Tο Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα (ΚΕΠ) αποσκοπούσε στην εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό για σκοπούς εξασφάλισης επενδύσεων, το οποίο έφερε μεν θετικά σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, αλλά μακροπρόθεσμα έφερε –εκ του αποτελέσματος– και πολλά αρνητικά. Στα τέλη του 2019, λίγο πριν αρχίσουν όλες οι αποκαλύψεις για σκιώδεις, γκρίζες και μαύρες περιπτώσεις πολιτογραφήσεων που είχαν ως αποτέλεσμα τον τερματισμό του την 1η Νοεμβρίου 2020, από το 2013 έως και τα τέλη του 2019 είχαν έρθει στην Κύπρο λίγο κάτω από 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Τα ποσά των επενδύσεων που έγιναν στο πλαίσιο του ΚΕΠ, από την 1η Ιουνίου 2013 έως και την 31η Δεκεμβρίου, είχαν φτάσει συγκεκριμένα τα 9,7 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την τότε μελέτη του υπουργείου Οικονομικών για την επίδραση του Προγράμματος στην κυπριακή οικονομία είχαν γίνει πολιτογραφήσεις 2.855 επενδυτών και οι μεγαλύτερες συναλλαγές στο πλαίσιο του Προγράμματος έγιναν το 2019, χρονιά κατά την οποία οι συναλλαγές είχαν φτάσει το 1,6 δισ. ευρώ. Οι περισσότερες συναλλαγές, ύψους 6,4 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος ΚΕΠ αφορούσαν τον τομέα των ακινήτων και αγοράς μόνιμης ιδιόκτητης κατοικίας. Όμως, όσον αφορά τις τιμές των ακινήτων, σύμφωνα με την επίσημη έκθεση του υπουργείου Οικονομικών, διαφαινόταν από τότε κάποια εντονότερη επίπτωση στις τιμές των διαμερισμάτων της Λεμεσού. «Ο δείκτης αυξάνεται με σημαντικά υψηλότερους ρυθμούς, σε σύγκριση με άλλες επαρχίες, ξεπερνώντας το μέσο όρο και παρουσιάζοντας τάσεις περαιτέρω αύξησης», υπογραμμιζόταν.
Το Υπουργείο τόνιζε πως, «το Πρόγραμμα συνεισέφερε ουσιαστικά στη σταθεροποίηση του συγκεκριμένου τομέα της οικονομίας, όταν αυτός κατέγραφε αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης, πολύ ψηλή ανεργία παρέχοντας παράλληλα νέα χρηματοδότηση στην οικονομία τη στιγμή που οι τράπεζες αδυνατούσαν να αντεπεξέλθουν». Ορθά. Το πρόγραμμα βοήθησε την οικονομία να ανακάμψει με πολύ γρηγορότερους ρυθμούς από ό,τι θα ανέκαμπτε δίχως αυτό και η Κύπρος βγήκε από τα μνημόνια πολύ γρηγορότερα από κράτη που είχαν μπει και αυτά σε προγράμματα προσαρμογής.
Εκείνο που δεν φαντάζονταν οι αρχιτέκτονες του Προγράμματος, ωστόσο, ήταν πως με την απόφαση αυτή θα «σκότωναν» την ήδη ταλαιπωρημένη από την κρίση μεσαία τάξη. Αυτή η «διαφαινόμενη» εντονότερη επίπτωση στις τιμές των ακινήτων της Λεμεσού ούτε που περνούσε από το μυαλό των ιθυνόντων παντός είδους πως θα ήταν η χαριστική βολή του μέσου νοικοκυριού που μένει στη Λεμεσό και δεν έχει δική του κατοικία.
Η Λεμεσός είναι ένα πείραμα της Κύπρου, ήδη έχει εξελιχθεί σε κάτι άλλο, σε κάτι περίεργο, που μόνο αν είσαι κάτοικος της πόλης το καταλαβαίνεις. Εκτιμώ πως η πόλη που έχει σειρά να «υιοθετήσει» τα κακώς έχοντα της Λεμεσού είναι η Λάρνακα. Και στην πόλη του Ζήνωνα η ανάπτυξη είναι απότομη, με άναρχες επενδύσεις, που δεν μοιάζουν να έχουν οικονομική και επενδυτική λογική, παρά μόνο πρόσκαιρο και ιδιωτικό κέρδος. Ελπίζω μόνο να έχουν πάρει κάποια μαθήματα, για να μην έχουμε και αλλού την ίδια αναπτυξιακή ανισορροπία.
Η Λεμεσός είναι ένα πείραμα, και δυστυχώς χρειάζεται μόνο μία κλωτσιά στη μεσαία τάξη και οι έχοντες να ανακράξουν «This is Sparta».
