Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Η ζωή του Κύπριου έχει γεμίσει κάμερες. Κάμερες τσέπης των 1.000 ευρώ που τυγχάνει να παίρνουν και τηλέφωνα, κάμερες στα σπίτια για να απωθούνται οι ανεπιθύμητοι και τώρα κάμερες σε κεντρικές αρτηρίες του οδικού δικτύου. Μέχρι το τέλος Μαρτίου 2024 θα έχουμε 90 σταθερές κάμερες ελέγχου τροχαίων παραβάσεων σε 30 σημεία του οδικού δικτύου στην Κύπρο, ενώ ταυτόχρονα 20 κινητές κάμερες λειτουργούν καθημερινά.
Σε μία χώρα που όλα λειτουργούν στην εντέλεια, οι 90 και πλέον κάμερες ελέγχου τροχαίων παραβάσεων θα θεωρούνταν ευλογία. Θα ήταν φόρος τιμής σε όσους έχασαν τη ζωή τους στην κυπριακή άσφαλτο με στόχο να μην χυθεί ξανά αίμα. Στην Κύπρο όμως δεν λειτουργούν όλα στην εντέλεια. Μάλλον σε επίπεδο κράτους ο όρος «μέτρια» ή «πρόχειρα» θα ήταν ορθότερος χαρακτηρισμός. Στοιχηματίζω πως, οι βουλευτές που είπαν το «ναι» στο να προχωρήσει το όλο πρότζεκτ εφαρμογής καμερών πριν μια διετία, σίγουρα δεν είχαν στο μυαλό τους αυτό που βιώνει ο Κύπριος πολίτης σήμερα. Θα ήταν γραφικό εξάλλου για ακόμα μία φορά να γραφεί αυτό που λένε στα καφενεία για το 2013 και για τους βουλευτές, το αν ήξεραν σε τι είπαν «ναι», και σε τι «όχι». Οφ τόπικ.
Αφήνω επίσης εντελώς στην άκρη τις κακές πρακτικές των χειριστών κινητών καμερών που υπάρχουν πλέον φωτογραφικά τεκμήρια ότι έχουν παίξει σε αρκετές περιπτώσεις «κρυφτούλι» και δεν είχαν τις σωστές σημάνσεις όπως όφειλαν να έχουν. Διότι στην περίπτωση των χειριστών κινητών καμερών, όσο και να κακίζουμε τις πρακτικές τους, εξετάζεται μόνο αν ο πολίτης τηρεί τα όρια ταχύτητας. Και αν είσαι αντίθετος κύριε πολίτη που διαμένεις στην Κυπριακή Δημοκρατία και κυκλοφορείς στους δρόμους, πήγαινε κοίταξε στα μάτια τις οικογένειες θυμάτων που σκοτώθηκαν με υπαιτιότητα ιδίων ή άλλων οδηγών λόγω υψηλής ταχύτητας και ανέπτυξε τα επιχειρήματα που έχεις. Εγώ δεν έχω.
Περνάμε όμως στο κεφάλαιο σταθερών καμερών, που μεταξύ άλλων παραβιάσεων, ελέγχουν και την παραβίαση του λεγόμενου «κόκκινου». Έχουν εγκατασταθεί κάμερες σε φανάρια (φώτα στην κυπριακή διάλεκτο) τα οποία λόγω τεχνικών παραμέτρων - όπως δηλώνει ο ίδιος ο Υπουργός Μεταφορών, κ. Αλέξης Βαφεάδης- δεν έχουν την τεχνολογία - δυνατότητα να δεχθούν χρονοδιακόπτες. Αποτέλεσμα αυτού, την ώρα που κάποιος ενόσω δεν τρέχει και οδηγεί με το όριο ταχύτητας, ξαφνικά ανάβει πορτοκαλί και ακολούθως κόκκινο, σε απόσταση που δεν μπορεί να αντιδράσει εγκαίρως, άρα παρανομεί, φωτογραφίζεται και του έρχεται το ανάλογο πρόστιμο. Ανάλογο μπέρδεμα δημιουργείται και όταν θέλει να στρίψει ο οδηγός σε διασταύρωση με τα βέλη να αναβοσβήνουν δίχως καμία προειδοποίηση. Ένα δράμα και εκεί, το οποίο μετατράπηκε σε κωμωδία όταν λήφθηκε απόφαση το όριο των 3 δευτερολέπτων που είναι «ανοιχτό το βελάκι» να γίνει 4. Ανούσιες λεπτομέρειες. Δεν μπαίνω κάν στη διαδικασία να αναφέρω τα «ψυχολογικά» που έχουν δημιουργηθεί σε οδηγούς που δεν γνωρίζουν αν θα είναι αυτοί οι τυχεροί που 1-2 δευτερόλεπτα μπροστά τους θα αλλάξει το φανάρι από πράσινο σε πορτοκαλί και σε πολύ λίγο σε κόκκινο, άρα και θα πρέπει να έχουν φορέσει «τα καλά τους» για να βγουν όμορφοι στην φωτογραφία που θα τους σταλεί. Αποτέλεσμα των ανωτέρω, σε κεντρικές αρτηρίες της κάθε πόλης η κίνηση έχει μεγεθυνθεί σε ώρες αιχμής διότι ο κόσμος οδηγεί φοβισμένα και όχι απαραιτήτως προσεκτικά, πατάει απότομα φρένα, αλλάζει λωρίδες δίχως να κοιτά αριστερά –δεξιά με το φόβο μην βρεθεί στο «μάτι του κυκλώνα» και φωτογραφηθεί. Τραγελαφικές καταστάσεις.
Ο Υπουργός φαίνεται να έχει αντιληφθεί το πρόβλημα που υπάρχει, όμως, με μία μετάφραση των λεγομένων του, ούτε προτίθεται να διορθώσει, αλλά ούτε και δύναται να διορθώσει. Αντ’ αυτού, υποδεικνύει πως το πρόβλημα θα λυθεί με την εφαρμογή «έξυπνων φαναριών» που θα έρθουν, τα οποία όμως επίσης δεν θα συνοδεύονται με χρονομετρητές, ή τελοσπάντων κάτι που να προειδοποιεί πριν ανάψει το πορτοκαλί και ακολούθως το κόκκινο. «Δεν μπορεί να συνδυαστεί σύστημα αντίστροφης χρονομέτρησης με τα έξυπνα φώτα», έχει δηλώσει χαρακτηριστικά στην εφημερίδα.
Για να καταλάβω δηλαδή. Αναμένουμε μία «βαφτισμένη» λύση για ένα σύστημα το οποίο έχει γίνει αντιληπτό πως στην παρούσα φάση είναι προβληματικό, το αφήνουμε να είναι προβληματικό μέχρι να έρθει η «δήθεν» λύση και όταν έρθει η λεγόμενη λύση, θα μείνει πιθανότατα το πρόβλημα στον ίδιο παρονομαστή. Απλά θα «μακιγιαριστεί».
Γιατί όλα να γίνονται πρόχειρα; Γιατί να μην μπουν απλά σε όλα τα φανάρια χρονοδιακόπτες, ή κάτι που να προειδοποιεί ότι στα επόμενα 5 - 10 δευτερόλεπτα θα «ανάψει» πορτοκαλί, άρα σε πολύ-λίγο κόκκινος σηματοδότης; Γιατί να μην πολλαπλασιαστούν απλά οι κάμερες που θα μετρούν τα όρια ταχύτητας; Αφού υπάρχει γραμμή από το κράτος (και πολύ ορθά σκέφτεται) να περιοριστούν τα τροχαία, ο Προϋπολογισμός που αφιερώνει για το Υπουργείο Μεταφορών ώστε να εφαρμόσει ένα τέτοιο θεμελιώδες έργο δεν θα έπρεπε να έχει περιορισμούς. Εύκολα λαμβάνεται λοιπόν -αφού θέλει το κράτος την ασφάλεια των πολιτών- μία απόφαση να μεταφερθούν όλες οι σταθερές κάμερες που υπάρχουν στις διασταυρώσεις στον αυτοκινητόδρομο για να μετρούν τα όρια ταχύτητας και αντικαθίστανται όλα τα φανάρια στην Κύπρο με τεχνολογίας που να έχουν και χρονοδιακόπτες. Πρόσθετα, αυστηροποιεί τους ελέγχους που πρέπει να περνούν MOT τα οχήματα με μεγάλα πρόστιμα στις εταιρείες που κάνουν τους ελέγχους αν περνούν ακατάλληλα οχήματα και βάζει ετήσιους ελέγχους αντί ανά διετία. Επιτέλους φτιάχνει τους δρόμους που είναι με αντίθετες κλίσεις, με λακούβες και με κακοτεχνίες, κάνει διαπλατύνσεις όπου χρειάζονται και περνά καινούργια άσφαλτο σε σημεία που από τη ζέστη έχει γεμίσει «κύματα» αντίστοιχα με αυτά που σηκώνονται στην «Πέτρα του Ρωμιού». Παράλληλα, η αστυνομία συνεχίζει να κάνει τη δουλειά της και κοιτά για τροχαίες παραβάσεις όπως οφείλει να κάνει και έκανε τόσα χρόνια. Τζομπ νταν.
Έτσι περιορίζεις ρεαλιστικά τα τροχαία, έτσι υποδεικνύεις «αυστηρά αλλά και με χαμόγελο» με ποιες ταχύτητες πρέπει να κινούνται τα οχήματα, έτσι δημιουργείς κουλτούρα στον Κύπριο οδηγό. Έτσι του βάζεις στο μυαλό ότι απαγορεύεται διά ροπάλου να περνά κόκκινο σηματοδότη και «στοπ» όταν δεν επιτρέπεται. Παντού. Και όχι στα σημεία μ΄όνο που μπορεί να «φάει» το «300άρι». Ο σχεδιασμός για περιορισμό των τροχαίων ατυχημάτων είναι λες και έχει γίνει από άτομα τα οποία υπολείπονται οδηγικής κουλτούρας και αντίληψης και τους έβαλε κάποτε κάποιος Υπουργός εν είδη αγγαρείας να τον δημιουργήσουν με μόνο στόχο να μειωθούν στα «χαρτιά» τα στατιστικά των τροχαίων ατυχημάτων που έχει στις βάσεις της η Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου. Το κερασάκι στην τούρτα είναι πως, ενώ βλέπουν σήμερα οι υπεύθυνοι που χάραξαν αυτό τον σχεδιασμό όλα τα κακώς κείμενα, δεν μπαίνουν καν στον κόπο να τον αναδιαμορφώσουν και αφήνουν να εφαρμόζεται πρόχειρα ένα προϊόν αγγαρείας.
Ο παλιός οδηγός αγώνων Αναστάσιος Μαρκουίζος, γνωστός ως Ιαβέρης έχει αναφέρει ότι «άμα περάσεις με κόκκινο στην ουσία αποπειράσαι να σκοτώσεις κάποιον άλλο που περνάει με πράσινο». Άρα, στην Κύπρο αυτή η απόπειρα αποτιμάται στα 300 ευρώ. Αν είσαι κράτος, αν πράγματι σε ενδιαφέρει η οδική ασφάλεια και έχεις γεμίσει την Κύπρο με κάμερες που έχουν μπει με προχειρότητα, είναι πολύ λίγα τα 300 ευρώ. Πρέπει να αναθεωρήσεις και για το ποσό και για τους τρόπους που έχεις επιλέξει να το εισπράττεις. Πάραυτα.