Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Η κυβέρνηση παρουσίασε πριν από ένα μήνα σχέδιο για την ενίσχυση αγοραστικής δυνατότητας των νέων για κάλυψη των στεγαστικών τους αναγκών, με την παραχώρηση οικονομικής βοήθειας σε νεαρά ζευγάρια με ή χωρίς τέκνα, μονογονεϊκές οικογένειες και μονήρη άτομα μέχρι 41 ετών για απόκτηση πρώτης κατοικίας. Αυτά είναι εξαιρετικά νέα.
Το ανώτατο όριο οικονομικής ενίσχυσης για ένα μονήρες άτομο είναι οι 20.000 ευρώ, για οικογένεια χωρίς τέκνα οι 45.000 ευρώ και για οικογένεια με τέκνα (περιλαμβανομένης μονογονεϊκής οικογένειας) οι 50.000 ευρώ. Γίνεται αντιληπτό πως το ανώτατο όριο ενίσχυσης εξαρτάται από τη σύνθεση της οικογένειας. Συνάμα, προϋπολογίζεται πρόσθετο ποσό μέχρι 10.000 ευρώ για άτομα με αναπηρία.
Πολύ καλά μέχρι εδώ. Συνεχίζουμε. Βάσει του σχεδίου που ανακοινώθηκε, η απόκτηση κατοικίας μπορεί να γίνει μέσω ανέγερσης, αγοράς καινούργιας ή υφιστάμενης κατοικίας, αγοράς και βελτίωσης καινούργιας ή υφιστάμενης κατοικίας, απόκτησης με δωρεά και βελτίωσης καινούργιας ή υφιστάμενης κατοικίας και τέλος, με απόκτηση με άλλον νόμιμο τρόπο και βελτίωσης καινούργιας ή υφιστάμενης κατοικίας.
Και τώρα πάμε να δούμε τα οικονομικά στοιχεία που έχουν σημασία. Το μονήρες άτομο θα πρέπει να έχει μέγιστο μικτό οικογενειακό εισόδημα έως 25.000 ευρώ, το ζεύγος ή μονογονεϊκή οικογένεια δύο ατόμων θα πρέπει να έχουν 45.000 ευρώ μέγιστο μικτό οικογενειακό εισόδημα, η οικογένεια (συμπεριλαμβανομένης μονογονεϊκής τριών ατόμων) μέγιστο μικτό στις 50.000 ευρώ, η οικογένεια (συμπεριλαμβανομένης μονογονεϊκής τεσσάρων ατόμων) μέγιστο μικτό οι 55.000 ευρώ και τέλος, μία οικογένεια (συμπεριλαμβανομένης μονογονεϊκής πέντε ή περισσότερων ατόμων) οι 65.000 ως μέγιστα μικτά.
Και διερωτώμαι. Θεωρεί το κράτος ότι ένα μονήρες άτομο –που δεν κλέβει σαφώς το κράτος– και παίρνει πράγματι έως 25.000 μικτά, είναι σε θέση να πληρώνει δόση δανείου σπιτιού; Για να το θέσω αλλιώς, ένα μονήρες άτομο, είναι σε θέση με 25.000 εισόδημα μικτά να καταφέρει να πληρώνει νοίκι για να μένει κάπου και παράλληλα να μαζεύει επαρκές ποσό μέχρι να φτάσει στην προαπαιτούμενη προκαταβολή του 25 - 30% της αξίας του ακινήτου που προτίθεται να αγοράσει; Μιλώ για το προαπαιτούμενο που ζητούν οι τράπεζες της Κύπρου για να παραχωρήσουν δάνειο για αγορά κατοικίας. Αντίστοιχα ερωτήματα υπάρχουν και για τις άλλες κατηγορίες, καθώς ζεύγη με ενοίκιο που θέλουν σε Λευκωσία τουλάχιστον 800 ευρώ και για Λεμεσό τουλάχιστον 1.100 ευρώ τον μήνα, πάλι δεν βγαίνουν τα μαθηματικά. Τα παραπάνω ποσά επαναλαμβάνουμε πως είναι μικτά και όχι καθαρά.
Είναι σαφές πως τα παραπάνω ποσά οικονομικής βοήθειας προορίζονται για μονήρη άτομα, για ζευγάρια, ή οικογένειες που ήδη έχουν κάποια βοήθεια, πιθανόν από τους γονείς τους. Ήδη μένουν κάπου που είτε δεν πληρώνουν νοίκι, δηλαδή μένουν σε κάποιο κατάλυμα που τους έχει παραχωρήσει η οικογένειά τους, ή μένουν στο σπίτι των γονιών τους, «τρώνε και πίνουν» σπίτι τους, όπως λέει ο λαός. Αυτά τα άτομα δεν θέλουν καμία βοήθεια, έχουν ήδη τη βοήθεια πιθανόν από το οικογενειακό τους περιβάλλον και την προκαταβολή για να δανειστούν από την τράπεζα θα τη βρουν επίσης από το οικογενειακό τους περιβάλλον.
Για κάποιον/α που ζει στην Κύπρο του 2024, με τις δικές του δυνάμεις, είτε ως μόνος/η, είτε με τη/τον σύντροφό του/της, είτε εάν έχει ένα παιδί ή και παραπάνω, τα παραπάνω νούμερα γίνεται ευκόλως αντιληπτό ότι δεν είναι ρεαλιστικά και πρέπει να τύχουν αναθεώρησης. Η φράση κλειδί κατ’ εμέ στο σχέδιο που παρουσιάστηκε και ακολούθως πανηγύρισε η κυβέρνηση, ήταν, «για απόκτηση κατοικίας με δωρεά».
