Κύριο Άρθρο
Στο δυσμενές σενάριο που ετοίμασε η ΕΚΤ, η άνοδος στις τιμές των πρώτων υλών σε συνδυασμό με το αυξημένο εργατικό κόστος θα «κρατήσουν» τον πληθωρισμό στα ψηλά για μια περίοδο τριών ετών. Συγκεκριμένα, το σενάριο προβλέπει για φέτος πληθωρισμό στο 9,7% ακολουθούμενο από 5,3% το 2024 και 3,8% το 2025. Αντίστοιχα, τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια θα κυμανθούν στο 5,2% για φέτος υποχωρώντας στο 4,3% προς το τέλος της τριετίας.
Το πιο πάνω σενάριο κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν 98 τράπεζες που συμμετείχαν στην άσκηση ακραίων σεναρίων του 2023 και αποτελούν το 80% του συνόλου των ισολογισμών όλων των ευρωπαϊκών τραπεζών. Σε αυτές περιλαμβάνονται 57 μεγάλες και 41 μεσαίες τράπεζες που εποπτεύονται απευθείας από την Φρανκφούρτη. Στην δεύτερη κατηγορία έχουμε τη συμμετοχή της Τράπεζας Κύπρου και Ελληνικής Τράπεζας.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που δημοσίευσε στις 28 Ιουλίου η ΕΚΤ, οι ευρωπαϊκές τράπεζες είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν με επιτυχία μια τριετή οικονομική καθίζηση. Συγκεκριμένα, ο πρωτοβάθμιος δείκτης κεφαλαίων των 98 συστημικών τραπεζών σε ένα τέτοιο σενάριο θα μειωνόταν κατά 4,8% και θα προσέγγιζε το 10,4%.
Το σενάριο της οικονομικής καθίζησης περιλαμβάνει στασιμοπληθωρισμό με ψηλά επιτόκια και έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του πιστωτικού κίνδυνου καθώς τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις θα παράγουν λιγότερα εισοδήματα. Οι ζημιές στα χαρτοφυλάκια δανείων από αυτό το σενάριο έχουν εκτιμηθεί στο 4,5% των πρωτοβάθμιων κεφαλαίων για τις υπό εξέταση τράπεζες.
Απώλεια στα κεφάλαια της τάξης του 1,4% προκύπτει από τον κίνδυνο της αγοράς εφόσον τα στοιχεία του ισολογισμού αποτιμηθούν στις τρέχουσες αξίες κατά τη διάρκεια του δυσμενούς σεναρίου. Το συγκεκριμένο εύρημα είναι σημαντικό γιατί προσεγγίζει την περίπτωση της Silicon Valley Bank η οποία κατάρρευσε εντός του έτους μετά που η αξία των κεφαλαίων της εξανεμίστηκε όταν οι τιμές των ομολόγων κινήθηκαν πτωτικά λόγω της αύξησης των επιτοκίων.
Η πλευρά των εσόδων στο σενάριο του τριετούς στασιμοπληθωρισμού θα προκαλέσει απώλειες στα κεφάλαια των τραπεζών της τάξης του 3,6%. Έχει αποδειχθεί μέσα από την άσκηση ότι τράπεζες που έχουν την πλειοψηφία των δανείων τους σε κυμαινόμενο επιτόκιο –η περίπτωση των κυπριακών τραπεζών– είναι ευνοημένες από ένα καθεστώς ολοένα αυξανόμενων επιτοκίων. Έχουμε λοιπόν με τον πλέον επίσημο τρόπο επιβεβαίωση της τάσης που παρατηρούμε στους ισολογισμούς των κυπριακών τραπεζών, επιτρέποντας μετά από πολλά χρόνια την πληρωμή μερισμάτων στους μετόχους.
Πολύ σημαντικό επίσης εύρημα της άσκησης του 2023 έχει να κάνει με το γεγονός ότι η μείωση στα κεφάλαια κάτω από το δυσμενές σενάριο είναι μικρότερη σε σύγκριση με προηγούμενες ασκήσεις, πράγμα που αποδεικνύει ότι το τραπεζικό σύστημα έχει καταγράψει σημαντική πρόοδο τα τελευταία χρόνια.
Η άσκηση ακραίων σεναρίων 2023 αποτυπώνει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ένα τραπεζικό σύστημα που είναι έτοιμο αφενός να στηρίξει την ευρωπαϊκή οικονομία, αφετέρου να τολμήσει το επόμενο βήμα προς την πλήρη ενοποίηση. Σε μια τέτοια περίπτωση θα επιδιωχθεί η πανευρωπαϊκή κάλυψη των καταθέσεων απαλλάσσοντας μια για πάντα τους Ευρωπαίους καταθέτες από τον εφιάλτη απώλειας των οικονομιών τους μέσα από μια πιθανή κατάρρευση. Οι ενισχυμένοι τραπεζικοί ισολογισμοί όπως κατέδειξε η άσκηση του 2023, προσφέρονται για πλήρη συμμόρφωση και εφαρμογή όλων των μεταρρυθμίσεων που προνοεί η Βασιλεία ΙΙΙ. Έτσι θα έχει εκπληρωθεί η απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσει να ανοιχθεί το επόμενο μεγάλο κεφάλαιο που αφορά τους καταθέτες.