Κέντρο Επισκεπτών

Βρέθηκα την περασμένη εβδομάδα στο Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών, για τη συνέντευξη Τύπου του υφυπουργού Πολιτισμού, στην αίθουσα που κάποτε φιλοξενούσε την πλούσια βιβλιοθήκη του. Ειλικρινά, κάπως μου έκανε αυτή η αλλαγή που αντίκρισα. Ένας χώρος μελέτης μεταμορφώθηκε σε κάτι άλλο... αναρωτήθηκα πού πήγαν τα βιβλία, πώς μπορεί ένας ερευνητής που θέλει ειδική βιβλιογραφία για τα κυπρολογικά του ενδιαφέροντα να τα συμβουλευτεί; Και για να σας προλάβω, δεν υπάρχουν σε άλλη βιβλιοθήκη στην Κύπρο.

Σίγουρα, κάπου τα φύλαξαν και είμαι βέβαιος ότι αν πάει κάποιος/α θα βγάλει άκρη, θα βρεθεί μία γωνιά... θα βρεθεί και το βιβλίο... Τώρα θα μου πείτε και ποιος τα αναζητεί τα βιβλία αυτά... ή όπως μου είχε πει κάποτε κρατικός αξιωματούχος, τι τις θέλουμε τις πολλές βιβλιοθήκες, έχουμε αυτή του πανεπιστημίου...∆υστυχώς, δεν είναι πολύ γνωστό στην κυπριακή κοινωνία το Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών, το οποίο ακόμη και σήμερα, που σε αυτό βρήκε φωλιά το υφυπουργείο Πολιτισμού, πολλοί και πολλές που το επισκέπτονται δεν γνωρίζουν ότι εκεί στεγάζεται ένας απίστευτος λαογραφικός πλούτος, το dna –ας μου επιτραπεί η υπερβολή– της Κύπρου.

Η βιβλιοθήκη του Κέντρου είναι από τις πιο πλήρεις στη χώρα για όποιον/α ενδιαφέρεται για κυπρολογικές μελέτες. Στο Κέντρο στεγάζονται τρία σημαντικότατα αρχεία, το Αρχείο Προφορικής Παράδοσης, το Αρχείο Παλαιών Πολεμιστών και το Λαογραφικό Αρχείο. Χιλιάδες εγγραφές που αφορούν την Κύπρο προ του 1974, αλλά και μετά. Χιλιάδες φωτογραφίες που σου δείχνουν μια Κύπρο που δεν έχεις καν φανταστεί! Οι δε εκδόσεις του διαχρονικά αποτελούν απαραίτητο βοήθημα για εκείνον/η που θέλει να εντρυφήσει στην ιστορία της Κύπρου, στις παραδόσεις της, που θέλει να δει πρωτότυπα έγγραφα. Εκδόσεις που είναι αποτέλεσμα μόχθου σημαντικότατων ερευνητών και επιστημόνων, που αφιέρωσαν χρόνο πολύ σε σκονισμένα αρχεία, που τάχθηκαν να σώσουν ό,τι σώζεται από μια Κύπρου που χανόταν μπρος στα μάτια μας. Προσωπικότητες που περιμένουμε μάλλον να πεθάνουν, να μας έλθει το χαμπάρι και να τους τιμήσουμε post mortem, που ενώ υπάρχει η νομοθεσία για τιμητική απόδοση υπηκοότητας, ούτε καν πέρασε από το μυαλό ενός ή μιας εκεί στην κυβέρνηση να πει, αυτοί μας διαφημίζουν στο εξωτερικό, μας μελετάνε, μάλλον το αξίζουν! Όχι, έδιναν διαβατήρια σε αυτούς που είχαν λεφτά, που κανόνιζαν και έκοβαν επιταγές για σχολές και για πύργους...

Αυτό το Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών πάνε να το διαλύσουν, θέλουν πρόσωπα διάφορα να το φέρουν επιτέλους στα μέτρα τους, που γραπώθηκαν σε μια εικόνα και με τίποτε δεν θέλουν να παραδεχθούν ότι πια θάμπωσε το είδωλό τους. Εν τω μεταξύ στα
καφέ, σε διάφορες εταιρίες, σε σχολεία, υπάρχουν νέοι και νέες που έχουν τεθεί τρόπον τινά σε επιστημονική αργία, που αναζητούν ερευνητικές ευκαιρίες στο εξωτερικό, ακόμα και στην Ελλάδα, που τόσο λοιδορείται πολλές φορές για τις ερευνητικές της επιδόσεις. Είναι κρίμα, λοιπόν, να μην το αξιοποιεί η Πολιτεία το Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών, να μη το έχει σε απόλυτη
προτεραιότητά του υπουργείο Παιδείας, να μην έχουν συναφθεί συμφωνίες με την πολυδιαφημιζόμενη Ακαδημία, που συστήσαμε πριν από κάποια χρόνια, για να μη νιώθουμε μειονεκτικά που δεν είχαμε και τώρα που έχουμε δεν ξέρουμε τι κάνει.

Είναι ευκαιρία λοιπόν τώρα που το υφυπουργείο Πολιτισμού, θέλω να πι στεύω προσωρινά, στεγάζεται εκεί να μάθουν περισσότεροι ότι στο όμορφο αυτό κτήριο, όπου επιτυχώς μάλλον σχεδιάζεται το μέλλον των πολιτιστικών πραγμάτων του τόπου, επιτελείται, με πολλές δυσκολίες και αξιόλογο επιστημονικό έργο, το οποίο φυσικά μπορεί να μεγαλώσει, να γίνει ακόμη πιο εξωστρεφές, να δοθεί ώθηση στη σοβαρή κυπρολογική έρευνα. Με λίγα λόγια θα πρέπει να ενισχυθεί το Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών ως επιστημονική ερευνητική νησίδα, που θα αποτελέσει ένα ανοικτό παράθυρο, απ’ όπου θα φυσήξει ένας νέος ερευνητικός αέρας, φέρνοντας νέες ιδέες και νέους ανθρώπους.

Η Ακαδημία Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών, το Τμήμα Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, τα μεταπτυχιακά προγράμματα άλλων πανεπιστημίων, όπου θεραπεύεται η ιστορική επιστήμη, τα ιδιωτικά κέντρα έρευνας, κατά την κρίση μου θα έπρεπε να είχαν όλοι μαζί αντιδράσει γιατί τόσα χρόνια το Κέντρο παραπαίει και κανείς δεν ενδιαφέρεται, εκτός από κάποιους/ες συνήθεις υπόπτους, που το έχουν ως φέουδό τους και το ’χουν κοτσιανιάσει...

Ελπίζω ο υπουργός Παιδείας να εγκύψει σοβαρά στο ζήτημα που λέγεται Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών, τώρα που έφυγαν οι έννοιες του Πολιτισμού, αλλά να το κάνει με γνώμονα το συμφέρον ολόκληρης της ερευνητικής κοινότητας της χώρας, για το
συμφέρον της επιστημονικής έρευνας, προς τιμή των σημαντικών προσωπικοτήτων που πέρασαν από τους χώρους του.