Του Απόστολου Κουρουπάκη
Τελικά δεν πάει ο ΘΟΚ στην Επίδαυρο, αφού ο εξ Ελλάδος σκηνοθέτης Γιώργος Παπαγεωργίου στον οποίο ο οργανισμός είχε ζητήσει να σκηνοθετήσει τη «Λυσιστράτη» δεν αποδέχθηκε την πρόσκληση, σημειώνοντας στην επιστολή που απέστειλε στο Δ.Σ. του ΘΟΚ και τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Σάββα Κυριακίδη πως: «Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκλησή σας να συμπεριληφθώ ως σκηνοθέτης στην πρόταση του ΘΟΚ για την φετινή παρουσία του Οργανισμού στο Φεστιβάλ Επιδαύρου, γεγονός ιδιαίτερα τιμητικό για ένα νέο καλλιτέχνη. Ωστόσο, βρίσκομαι στη δυσάρεστη θέση να μην μπορώ να ανταποκριθώ, καθώς οι συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί έπειτα από την ανακοίνωση της πρόσκλησής σας, δεν μου επιτρέπουν να εργαστώ με τους δημιουργικούς όρους που θα επιθυμούσα, ώστε η πρότασή μου για την «Λυσιστράτη» του Αριστοφάνη να μπορεί να προετοιμαστεί και να λειτουργήσει στο πνεύμα της συνεργατικότητας και δημιουργικότητας που θα επιθυμούσα για την συγκεκριμένη παράσταση (όπως και για κάθε παράσταση που αναλαμβάνω ως σκηνοθέτης)».
Είναι λογικό πως ο κ. Παπαγεωργίου δεν θα ήθελε να εργαστεί σε ένα περιβάλλον, στο οποίο θα αιωρείτο μία δυσάρεστη ατμόσφαιρα και καλά έκανε κατά τη γνώμη μου να αποσυρθεί. Και από εδώ ξεκινάνε τα ερωτήματα τα οποία θα πρέπει να απασχολήσουν τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου, τις συντεχνίες των ηθοποιών, και την καλλιτεχνική κοινότητα στο σύνολό της.
Είναι επιτυχία για τα πρόσωπα εκείνα που αντέδρασαν ότι τελικά δεν θα εκπροσωπηθεί ο ΘΟΚ στην Επίδαυρο; Γιατί είναι αποτυχία, για τον ΘΟΚ, ότι τελικά το κρατικό μας θέατρο δεν θα πάει στο αργολικό θέατρο; Τι κερδίζουμε και τι χάνουμε από τη μη συμμετοχή μας στην Επίδαυρο;
Με μία πρώτη ανάγνωση μάλλον δεν χάνουμε και πολλά, αν κρίνει κανείς από τις φορές που δεν πήγαμε, τα προηγούμενα χρόνια, δεν συνέβη τίποτε το τραγικό. Θα ήταν καλό να πηγαίναμε; Ναι, οπωσδήποτε θα κέρδιζαν όσοι και όσες θα συμμετείχαν, εμπειρία, βιογραφικό, και ο ΘΟΚ διεθνή παρουσία.
Το θέμα όμως είναι από εδώ και πέρα τι θα κάνει ο ΘΟΚ για τη συμμετοχή του το 2024. Θεωρώ πως θα πρέπει από την επομένη που έλαβε την επιστολή της απόσυρσης του Παπαγεωργίου να έχει αρχίσει να σκέφτεται πώς θα προχωρήσει. Να βολιδοσκοπήσει σκηνοθέτες από το εξωτερικό από τώρα. Να βρει ποιοι και ποιες θα είχαν τη διάθεση να έρθουν στην Κύπρο και να μπολιάσουν με τη δική τους οπτική για το αρχαίο δράμα τη δική μας αίσθηση για το τι εστί αρχαίο δράμα. Θα μπορούσε επίσης να σκεφτεί σε ποιους/ες σκηνοθέτες/τριες από την Κύπρο θα μπορούσε να αποταθεί ώστε να πάει με μία πλήρως κυπριακή πρόταση, έτσι που μέχρι και το τελευταίο καρφί του σκηνικού να είναι κυπριακό. Να αξιολογήσει προτάσεις από Κύπριους και Κύπριες δημιουργούς, βγάζοντας ίσως μια προκήρυξη ενδιαφέροντος. Σαφώς και δεν ισχυρίζομαι πως είναι εύκολη υπόθεση να βρεις αυτό που θες, άλλωστε οι επιλογές που έχουμε είναι πεπερασμένες, αλλά αυτό είναι ταυτόχρονα και βοηθητικό, γιατί εύκολα μπορείς να ξεχωρίσεις την ήρα από το στάρι.
Με λίγα λόγια θα πρέπει ο ΘΟΚ να ξεκινήσει να σκέφτεται για το τι θα κάνει το 2024 από τώρα, αν θέλει να πάει τελικά στην Επίδαυρο, με τους δικούς του όρους και προϋποθέσεις. Να δούμε φυσικά και τη συμμετοχή του Οργανισμού όπως και τα δύο κρατικά θέατρα της Ελλάδας, αλλά ας μην περιμένουμε, ας μη χάνουμε χρόνο, για να μην έχουμε πάλι τα ίδια.
Και σε όποια απόφαση καταλήξει ο ΘΟΚ να εμείνει σε αυτή. Να μην παλινδρομήσει, απλώς και μόνο για να πάει στην Επίδαυρο. Να σταθεί σε ό,τι επιλέξει, μετά από ενδελεχή μελέτη προτάσεων, ονομάτων, έργων, σκεπτικού. Να ξεκινήσει από το 2023 μία νέα περίοδος για το πώς ο ΘΟΚ θέλει να προχωρήσει.
Να ξεκινήσουμε να μιλάμε επιτέλους για τη συμμετοχή μας στην Επίδαυρο με όρους καλλιτεχνικούς, και όχι πολιτικούς, ας αφήσουμε τη μικροπολιτική μακριά από τα θεατρικά μας πράγματα. Ας είμαστε έτοιμοι όλοι/ες να δίνουμε μάχες με κριτήρια καλλιτεχνικά, να είμαστε ειλικρινείς μεταξύ μας, να θέλουμε να δούμε επί σκηνής το δέμας του καθενός και της καθεμιάς δημιουργού και όχι στην πλατεία.
Ευθύνη έχουν και οι συντεχνίες των ηθοποιών, οι οποίες οφείλουν να ζητάνε συνεχώς διαφάνεια, να στέκονται με φακό απέναντι σε κάθε σκοτεινό σημείο κάθε διαδικασίας, προς όφελος της τέχνης τους και φυσικά της ευημερίας των μελών τους.
Πάντως, ευκαιρία για τα κυπριακά θεατρικά σχήματα και ομάδες να δείξουν ποιο είναι το όραμά τους για το αρχαίο ελληνικό δράμα είναι η προκήρυξη που είναι σε ισχύ για πρόσκληση υποβολής προτάσεων συμμετοχής από θεατρικά σχήματα και καλλιτέχνες για συμμετοχή στην 26η διοργάνωση του «Διεθνούς Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος», που θα πραγματοποιηθεί στην Κύπρο από τα τέλη Ιουνίου έως τις αρχές Αυγούστου 2023. Με τελευταία ημερομηνία υποβολής προτάσεων να είναι η Παρασκευή, 3 Φεβρουαρίου 2023.
