Με ιδιαίτερη συγκίνηση και τιμή, ο διακεκριμένος νεοελληνιστής, ποιητής και δοκιμιογράφος Νάσος Βαγενάς αναγορεύεται Επίτιμος Διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου, την ερχόμενη Δευτέρα, 17 Φεβρουαρίου 2025. Ο Νάσος Βαγενάς, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, έχει αφήσει ανεξίτηλο αποτύπωμα στις νεοελληνικές σπουδές, συνδυάζοντας τη θεωρία και την πράξη, τη μελέτη και τη δημιουργία. Με το στοχαστικό και πολύτιμο έργο του, αποτύπωσε με λόγο έγκυρο και στιβαρό γνωστικά πεδία, έργα και πρόσωπα της νεοελληνικής λογοτεχνίας και της σύγχρονης πνευματικής ζωής, συμβάλλοντας στην καταξίωση της νεοελληνικής φιλολογικής επιστήμης και της θεωρίας της λογοτεχνίας. Για όλα αυτά, το Πανεπιστήμιο Κύπρου είναι ιδιαίτερα περήφανο που φιλοξενεί τον κ. Βαγενά και τον εντάσσει στα επίτιμα μέλη του, μετά από ομόφωνη εισήγηση του Συμβουλίου της Φιλοσοφικής Σχολής, απόφασης της Συγκλήτου και επικύρωση από το Συμβούλιο του Ανώτατου Ακαδημαϊκού Ιδρύματος, το οποίο τιμά ένα σπουδαίο και λαμπρό ακαδημαϊκό λειτουργό.
Το πολυσχιδές του έργο καλύπτει τη μελέτη σημαντικών προσώπων και έργων της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ενώ ταυτόχρονα διακρίνεται για τη συμβολή του στην αισθητική θεωρία. Η ποιητική του γραφή και οι δοκιμιακές του αναζητήσεις μαρτυρούν βαθιά γνώση, στοχαστική προσέγγιση και μια συνεχώς ανανεούμενη σχέση με τη λογοτεχνία. Δεν είναι τυχαίο ότι έχει τιμηθεί με κορυφαία ελληνικά και διεθνή βραβεία, όπως ο Χρυσούς Σταυρός του Τάγματος της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Με αφορμή την τιμητική αυτή διάκριση, ο κ. Βαγενάς μάς μίλησε για τη βαθιά συναισθηματική του σχέση με την Κύπρο. Θυμάται, όπως είπε, από τα παιδικά του χρόνια στη Δράμα, στα μέσα της δεκαετίας του 1950, να ακούει από το ραδιόφωνο τα ενθαρρυντικά μηνύματα της Ελλάδας για τον απελευθερωτικό αγώνα των «αδελφών Κυπρίων». Το μήνυμα εκείνο, διατυπωμένο σε καθαρεύουσα, χαράχτηκε ανεξίτηλα στη μνήμη του: «Αδελφοί Κύπριοι! Η ελευθέρα πατρίς και όλος ο ελληνισμός ευρίσκονται εις το πλευρόν σας. Η ημέρα του λυτρωμού πλησιάζει!». «Νιώθω βαθύ δεσμό με τον κόσμο της Κύπρου», δηλώνει συγκινημένος. «Παρά τα όσα συνέβησαν, η Κύπρος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ελληνισμού».
Για τη θέση της ελληνικής γλώσσας στη Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση, ο κ. Βαγενάς τονίζει τη σημασία της ουσιαστικής διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας και τη διατήρηση της σχέσης των νέων με το κυπριακό ιδίωμα. «Η γλωσσική εκπαίδευση στην Κύπρο είναι κρίσιμη, όχι μόνο για τη διατήρηση της πολιτισμικής, αλλά και της εθνικής ταυτότητας των νέων. Το κυπριακό ιδίωμα είναι ένα ζωντανό κομμάτι της παράδοσής μας που αξίζει να διαφυλαχθεί». Ο κ. Βαγενάς θεωρεί σημαντικό τον ρόλο της λογοτεχνίας στην εκπαίδευση. «Η λογοτεχνία, μαζί με τη γραμματική και το συντακτικό, διαμορφώνει ουσιαστικά τη γλωσσική ταυτότητα των μαθητών. Χρειάζονται, όμως, δάσκαλοι με αγάπη για τη λογοτεχνία και βιβλία που περιλαμβάνουν κείμενα επιλεγμένα με γνώση και ευαισθησία».
Όσον αφορά την κυπριακή λογοτεχνία, αναφέρει πως οι Ελλαδίτες αναγνώστες δεν τη γνωρίζουν όσο καλά θα έπρεπε, λόγω της ελλιπούς εμπορικής διακίνησης των βιβλίων μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου. «Είναι δύσκολο να βρει κανείς στην Ελλάδα βιβλίο Κύπριου συγγραφέα εκδομένο στην Κύπρο. Η καλύτερη γνωριμία των Ελλήνων αναγνωστών με την κυπριακή λογοτεχνία είναι μια γέφυρα που αξίζει να ενισχυθεί».
Η Τελετή Αναγόρευσης του Νάσου Βαγενά σε Επίτιμο Διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου είναι μια μοναδική ευκαιρία να γνωρίσουμε από κοντά μια σπουδαία προσωπικότητα των νεοελληνικών σπουδών, που ενώνει τη μελέτη με τη δημιουργία, τη θεωρία με την πράξη. Η ομιλία του με τίτλο «Το νόημα μιας κυπριακής εμπειρίας» στο πλαίσιο της Τελετής στις 17 Φεβρουαρίου 2025, στις 6 μ.μ. στην Πανεπιστημιούπολη, αναμένεται να είναι πλούσια σε στοχασμούς και βιώματα, προσφέροντας πολύτιμες σκέψεις για τη λογοτεχνία, τη γλώσσα και τον πολιτισμό. Είναι μια στιγμή γιορτής για τον πνευματικό κόσμο της Κύπρου και της Ελλάδας που δεν πρέπει να χάσουμε. Ο κ. Βαγενάς σύντομα θα ανήκει στην ακαδημαϊκή οικογένεια του Πανεπιστημίου Κύπρου και από αυτή τη θέση ευελπιστούμε να αναδειχθούν ακόμη περισσότεροι δεσμοί σε μια εποχή όπου τέτοιες συνεργασίες είναι κομβικής σημασίας. Τον ευχαριστούμε για την αποδοχή της τιμητικής αυτής διάκρισης.
Η κα Δόξα Κωμοδρόμου είναι εκπρόσωπος Τύπου του Πανεπιστημίου Κύπρου.
