Του Λάρκου Λάρκου
Ο χρόνος έχει τη δική του σημασία. Ο τέως πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβ. Νεοφύτου, σύμφωνα με ρεπορτάζ στην «Καθημερινή» (24/5), «έριξε ευθέως το γάντι προς Αναστασιάδη - Χριστοδουλίδη με τις αναφορές του για το ξενοδοχείο Peninsula της Νέας Υόρκης τον Σεπτέμβριο του 2018» (συνέντευξη Νεοφύτου, podcast Legalmatters, 22/5). Ο Αβ. Νεοφύτου ζήτησε από τους τέως και νυν προέδρους «να επιβεβαιώσουν τη συνάντηση που έγινε στο εν λόγω ξενοδοχείο στη Νέα Υόρκη». Η παρέμβαση αυτή «επανέφερε στο προσκήνιο και τον «άτυπο» διάλογο Χριστοδουλίδη -Τσαβούσογλου στην έδρα του ΟΗΕ το 2019, όταν ο Ν. Χριστοδουλίδης είπε ενώπιον τηλεοπτικών συνεργείων στον Μ. Τσαβούσογλου «να δώσουν τα χέρια για λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Θα συμφωνήσετε στους όρους αναφοράς; Γιατί χρειάζεται πριν, η άτυπη πολυμερής;». Ο Μ. Τσαβούσογλου απάντησε: «πρώτα χρειάζεται να συμφωνήσουμε το τι θα διαπραγματευθούμε». Ο Ν. Χριστοδουλίδης απάντησε «γνωρίζουμε τι θα διαπραγματευθούμε». Ο Μ. Τσαβούσογλου ξαναρώτησε «ποια θα είναι η λύση», ισχυριζόμενος ότι «πέρυσι (2018) ο πρόεδρος Αναστασιάδης στη συνάντηση που είχε μαζί του, παρουσία του κ. Χριστοδουλίδη, «μίλησε για συνομοσπονδία» (Πηγή: «Καθημερινή», 24/5)
Η σταδιακή αποκάλυψη πραγμάτων δείχνει πως όλα συγκλίνουν προς την ίδια κατεύθυνση. Πρώτα ο Ν. Αναστασιάδης μίλησε στον ΥΠΕΞ της Τουρκίας για «δύο κράτη» την παραμονή της (υποτίθεται) μεγάλης διαπραγμάτευσης που θα γινόταν υπό τον Α. Γκουτέρες στο Κραν Μοντάνα (7/2017). Ακολούθησε νέα συνάντηση Αναστασιάδη - Τσαβούσογλου στην παρουσία Χριστοδουλίδη στη Νέα Υόρκη ένα χρόνο μετά, Σεπτέμβριος, 2018, Peninsula. Η επόμενη χρονιά (2019) έφερε τη θεατρική παράσταση Χριστοδουλίδη μπροστά στον Τσαβούσογλου με ανοικτές κάμερες, προφανώς κατ’ εντολή Αναστασιάδη, για να δείξει στους ιθαγενείς ότι «τώρα δεν έχει δύο κράτη, τώρα έχουμε επιστροφή στην ΔΔΟ. Είδετε; Το είπα και στον Τσαβούσογλου!». Επί του ιδίου θέματος ο Μ. Τσαβούσογλου «υποστήριξε ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης τού είπε στο Κραν Μοντάνα ότι η καλύτερη λύση είναι η λύση δύο κρατών, και πως αργότερα στη Νέα Υόρκη τού είπε να προχωρήσουν με συνομοσπονδία. Κατηγόρησε μάλιστα τον πρόεδρο Αναστασιάδη πως άλλα λέει στον ίδιο, άλλο στον Τ/κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, άλλα στην ειδική αντιπρόσωπο του γ.γ. του ΟΗΕ Τζέιν Χολ Λουτ και άλλα στην Ελλάδα» (Πηγή: «Καθημερινή», 22/7/19).
Οι δύο (Αναστασιάδης, Χριστοδουλίδης) έκαναν την εκτίμηση ότι τώρα δεν υπάρχει επιστροφή στο ίδιο πλαίσιο Γκουτέρες, η βάση του είχε ήδη αποδιοργανωθεί με τις καλά υπολογισμένες αλλοπρόσαλλες στροφές Αναστασιάδη (δύο κράτη, αποκεντρωμένη, νέα συνταγματική δομή κ.λπ.). Αφού οι δύο εκτίμησαν ότι το ευθυγραμμισμένο με τις ουσιώδεις πτυχές της ΔΔΟ πλαίσιο του γ.γ. είχε εκτροχιαστεί, έκαναν «στροφή» στη γενικολογία περί ΔΔΟ και έστησαν τη συνάντηση στο ξενοδοχείο με Τσαβούσογλου, για να αποσείσουν/μειώσουν το βάρος από τυχόν μελλοντικές αποκαλύψεις.
Συμβαίνουν περίεργα πράγματα σήμερα. Γιατί δεν πείθει ο Ν. Χριστοδουλίδης, όταν απέναντι βρίσκεται ένας Τατάρ; Οι διεθνείς παίκτες γνωρίζουν, οι πρέσβεις των χωρών-μελών της Ε.Ε. τυγχάνουν ενημέρωσης από τα Η.Ε. Γνωρίζουν ότι ο Ν. Χριστοδουλίδης ήταν «δίδυμο» με Αναστασιάδη σε κάθε μικρή ή μεγάλη κίνηση για εκτροχιασμό των συνομιλιών. Η αξιοπιστία είναι μεγάλη υπόθεση –η απώλειά της, επίσης. Επί του ιδίου θέματος μίλησε ο πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ (Πηγή: ΚΥΠΕ, 29/5) με αφορμή την συμπλήρωση 20 χρόνων από την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε.:
Πρώτα μιλάει για τη Σύνοδο Κορυφής για την Κύπρο στο Κραν Μοντάνα: «Θεωρώ πως το κύριο πρόβλημα δεν ήταν ο Ερντογάν και δεν ήταν ο Ακιντζί, αλλά ο νότος του νησιού, γιατί δεν ήταν έτοιμος να κάνει το άλμα». Συνέχισε, επαναλαμβάνοντας πως απογοητεύτηκε καθώς «επένδυσα αρκετό από τον χρόνο μου στο θέμα αυτό, έχοντας διμερείς επαφές». Αναφερόμενος στην ηγεσία της ε/κ πλευράς σημείωσε πως, «αν και συμπαθώ και αγαπώ αυτούς στον νότο, δεν έκαναν αρκετές προσπάθειες να εξηγήσουν πως αυτή ήταν η στιγμή για το άλμα, και ούτε τα άλλα κόμματα στο νησί το έκαναν».
Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ υπήρξε ένας εκ των τελευταίων μεγάλων Ευρωπαίων ηγετών με κύρος και επιρροές. Έβλεπε τη μεγάλη εικόνα, ενεργούσε ως πρόεδρος με στρατηγική σκέψη. Η άποψή του μετρά.
Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ διόρισε προσωπικό απεσταλμένο στο Κυπριακό τον Πίτερ Βαν Νούφελ, ο οποίος συμμετείχε στις συνομιλίες στο αεροδρόμιο Λευκωσίας, διαμένοντας επί διετία στη νήσο (2015-17).
Στη Σύνοδο για την Κύπρο στη Γενεύη (1/17), ο Γιούνκερ ανακοίνωσε εντός της Συνόδου οικονομική βοήθεια για την επίλυση της τάξης των 3,2 δισ. ευρώ –η είδηση αυτή δημοσιεύτηκε στο ΚΥΠΕ. Η Ε.Ε. ήταν παρούσα στο πιο υψηλό επίπεδο, σε όλες τις Συνόδους για την Κύπρο. Ήταν όλοι εκεί, ο πρόεδρος της Επιτροπής με τον απεσταλμένο Βαν Νούφελ και ομάδα από τεχνοκράτες. Ενώ ήταν όλοι εκεί, ο Ν. Αναστασιάδης και οι συνεργάτες του σηκώθηκαν και έφυγαν και από το Μον Πελεράν και από το Κραν Μοντάνα. Εφτά χρόνια μετά ο Ν. Χριστοδουλίδης μιλάει για «απεσταλμένο»!
Ο πολύπειρος Γιούνκερ έζησε την στρατηγική της διασύνδεσης των ευρωτουρκικών με την επίλυση του Κυπριακού, αυτής που άλλαξε το ρου των πραγμάτων –1999, 2006. Λέει τι πρέπει να κάνουμε: «τρόπους να επανασυνδεθούμε με τον κ. Ερντογάν στο Κυπριακό». Είναι ακριβώς το ίδιο θέμα που ανέφερε δημόσια η Μαρία Άνχελα Ολγκίν: «Σε ό,τι αφορά τα κίνητρα, η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη έχει μία πολύ καθαρή εικόνα και ξέρει τι θα μπορούσε να ξεκλειδώσει τη διαδικασία» (Πηγή: «Καθημερινή» 13/5).
