Το δείπνο με τις κιμωλίες

Στη μέση ο Φειδίας, δίπλα Ναμί και Μαυρογιάννης. Πίσω το Κραν Μοντάνα. Μπροστά οι πηγές: Α. Γκουτέρες: «Το ισχύον σύστημα εγγυήσεων που περιέχει το μονομερές δικαίωμα παρέμβασης, ήταν μη βιώσιμο». (πηγή: Έκθεση ΓΓ, 28/9/17). Οζντίλ Ναμί, 16/12: «Πρώτη φορά η τουρκική πλευρά αποδέχθηκε ότι το δικαίωμα της επέμβασης δεν είναι βιώσιμο». Ο ειδικός σύμβουλος του γ.γ. Έσπεν Μπαρθ Άιντε: «Η επίσημη θέση της Τουρκίας ήταν ότι οι εγγυήσεις θα πρέπει να καταργηθούν σταδιακά μετά από αρκετά χρόνια. Ο γ.γ. και εγώ όταν δοκιμάζαμε την ευελιξία όλων, κατανοήσαμε ότι ως συμβολή στο τελικό πακέτο, θα έπρεπε να είναι δυνατόν όλοι να συμφωνήσουν σε άμεσο τερματισμό των επεμβατικών δικαιωμάτων με την έναρξη της ισχύος – αλλά, φυσικά, μόνο εάν συμφωνήσουν με το υπόλοιπο του τελικού πακέτου». Ο Άιντε στα ενδότερα: «Θα έπρεπε (ο τερματισμός) να είναι μια συμβιβαστική πρόταση από τον γ.γ. – όχι πρόταση από κανένα μέρος».

Συζήτηση Μαυρογιάννη - Ναμί: Ο Οζντίλ Ναμί λέει ότι «κατά τη διάρκεια του δείπνου ο κ. Αναστασιάδης ήταν νευρικός και αγχωμένος και έλεγε συνεχώς ότι θέλει την τελική τοποθέτηση της τουρκικής πλευράς για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις. Εμείς λέγαμε ότι είμαστε εδώ για να οριστικοποιήσουμε το πακέτο και όχι μόνο ένα θέμα». Ο Αν. Μαυρογιάννης λέει: «Όταν ο γ.γ. του ΟΗΕ είπε άμεση κατάργηση εγγυήσεων, ο Τσαβούσογλου είπε όχι».

Ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε ερμηνεύει τους χειρισμούς: «Όλα τα μέρη είχαν ορισμένες γραπτές προτάσεις, αλλά υπήρχαν και ορισμένα πράγματα που είπαν στον γ.γ. Ο γ.γ. δοκίμαζε τα όρια του καθενός από τους συμμετέχοντες. Είπε, θέλω να ακούσω τι θέλεις, θέλω να μάθω ποια είναι η κόκκινη γραμμή σου και θέλω να κατανοήσω πού είναι η ευελιξία σου... Ένας διαμεσολαβητής μπορεί να πει “εάν εσείς μετακινηθείτε λίγο εδώ και αυτός λίγο εκεί, τότε, θα μπορούσαμε να βρούμε κάτι αμοιβαία αποδεκτό;” Αυτό θα μπορούσε να είναι μια προφορική επικοινωνία και στη συνέχεια ο γ.γ. θα μπορούσε τελικά να πει “αυτή είναι η ανάγνωσή μου της συζήτησης”. Τότε θα μπορούσε να καταγραφεί. Δεν είναι κάθε τι βασισμένο σε έγγραφες τοποθετήσεις».

Ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε καταλήγει στο πιο σημαντικό: «Από τις διάφορες διμερείς επαφές είδαμε τη δυνατότητα να φτάσουμε εκείνη τη νύχτα στο τελικό συνολικό πακέτο. Ένα συνολικό πακέτο με πολλά στοιχεία σε αυτό, ένα από τα οποία θα ήταν το τέλος των εγγυήσεων». (Πηγή: συνέντευξη Άιντε στον Απ. Ζουπανιώτη, ΚΥΠΕ, 22/7/17).

Α. Γκουτέρες: «Μέχρι το τέλος της Διάσκεψης στο ΚΜ, οι πλευρές είχαν πρακτικά καταλήξει σε πλήρη συμφωνία για την ομοσπονδιακή εκτελεστική εξουσία και την αποτελεσματική συμμετοχή. Επίσης, εισηγήθηκα ότι χρειαζόταν ένα νέο σύστημα ασφάλειας. Όσον αφορά το θέμα της παρουσίας ελληνικών και τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο, συμφωνήθηκε ότι τυχόν εκκρεμή ζητήματα σχετικά με τα στρατεύματα θα ήταν καλύτερα να αντιμετωπιστούν στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο, με τη συμμετοχή των πρωθυπουργών των τριών εγγυητριών δυνάμεων» (πηγή: Έκθεση ΓΓ, 28/9/17).

Από την, κατά Γκουτέρες, «χαμένη ιστορική ευκαιρία» στο Κραν Μοντάνα, άλμα στο ακόμα πιο σκληρό σήμερα. Συρία, Γάζα, όλοι στη γειτονιά μας κινούνται, άλλοι από επιλογή, άλλοι από φόβο άλλοι από ανάγκη, μόνο η Κύπρος παρακολουθεί τα γεγονότα κλεισμένη στο καβούκι της. Μόνο η Κύπρος περιφρουρεί τα «κεκτημένα», καταγγέλλει για να οργανώνει καλύτερα την περιχαράκωση στην απραξία. Ούτε μια ιδέα, ούτε μια πρωτοβουλία που να δείχνει ότι επιδιώκει να «διεκδικήσει» κάτι μέσα στη νέα δυναμική των πραγμάτων.

Το κείμενο Συμπερασμάτων που υιοθέτησε η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. «δεν συνιστά ουσιαστική διασύνδεση καθώς δεν καθιστά την επίλυση του Κυπριακού ως προϋπόθεση ή προαπαιτούμενο για την προώθηση των ευρωτουρκικών ντοσιέ. Η γραπτή εισήγηση που είχε βάλει στο τραπέζι η Λευκωσία, προσβλέποντας σε «ουσιαστική διασύνδεση», απορρίφθηκε» (Πηγή, «Καθημερινή», 18/12, ρεπορτάζ Π. Ξανθούλης). 

Πριν από την τριμερή συνάντηση της Νέας Υόρκης (16/10), ο Ν. Χριστοδουλίδης απέστειλε επιστολή στον γ.γ. με την οποία τον ενημέρωνε ότι αποδέχεται το Πλαίσιό του με στόχο την επανάληψη των συνομιλιών «από εκεί που μείναμε κ.λπ.» – η πιο αξιόλογη κίνηση από την ημέρα της εκλογής του. Ο ίδιος δεν έχει κάνει μέχρι τώρα κάποια δήλωση υποστήριξης του περιεχομένου της επιστολής, απλώς η επιστολή έπαιξε σε ρεπορτάζ στον «Φ». Αν εννοούμε όσα γράφουμε, η επόμενη κίνηση θα ήταν η αναζήτηση γέφυρας επικοινωνίας με τον ΥΠΕΞ της Τουρκίας Χ. Φιντάν – και υπάρχουν τρόποι. Για παράδειγμα, η συνεννόηση του Έλληνα ΥΠΕΞ Γ. Γεραπετρίτη με τον Χ. Φιντάν είναι αξιόλογη. Ο Γ. Γεραπετρίτης δήλωσε πως «οι δύο χώρες, χάρη στο επίπεδο εμπιστοσύνης που έχουν επιτύχει, βήμα προς βήμα, με τον Τούρκο ΥΠΕΞ, είναι σε θέση να συζητούν με ειλικρίνεια» (4/11). Αυτό θα βοηθούσε, καθώς «το επίπεδο εμπιστοσύνης» ανοίγει διαδρόμους και για την Ν. Χριστοδουλίδη, εφόσον βέβαια επιδιώκει τα ουσιώδη.

Ο γ.γ. των Η.Ε. είναι Πορτογάλος, ο επικεφαλής της ΟΥΝΦΥΚΥΠ στη νήσο Καναδός. Να τι γράφει ο Πορτογάλος στην Έκθεσή του προς το Σ.Α. στις 4/7: «Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ συνέχισε τις προσπάθειες για τη δημιουργία γεφυρών μεταξύ των κοινοτήτων, οργανώνοντας και υποστηρίζοντας 159 διακοινοτικές εκδηλώσεις ή εκδηλώσεις οικοδόμησης της ειρήνης, 23 από τις οποίες επικεντρώθηκαν σε γυναίκες και νέους». Τι αριθμούς έχει να αντιτάξει στα πιο πάνω στοιχεία ο εκ Γεροσκήπου Ε/κ ηγέτης;